İnceleme
Kategoriler
Cep Telefonu
Notebook
Anakart
ADSL Modem
İşlemci
Tablet
Ekran Kartı
Televizyon
Fotoğraf Makinesi
Depolama
Klavye ve Mouse
Giyilebilir Teknoloji
Kulaklık
Ses Sistemi
Oyun İnceleme
Ev Elektroniği
Navigasyon
Son İncelenenler
Anker Soundcore P20i inceleme
Pusat Reflex Pro ve Pusat Reflex Ultra Kablosuz Oyuncu Mouse inceleme
AOC U27B3CF inceleme
Aqara Camera Hub G2H inceleme
PlayStation VR 2 inceleme
vivo V40 & v40 lite inceleme
Huawei WiFi 7 BE3 inceleme
Haber
Kategoriler
Kripto Dünyası
Cep Telefonu
Windows
Sosyal Medya
Oyun ve Eğlence
Bilim
Dijital Fotoğraf
Notebook
Ekran Kartları
Güvenlik
Mobil Uygulamalar
Twitter
Instagram
Facebook
CES 2024
Scooter
Araçlar
Netflix
Gitex 2022
En Son Haberler
Duşta idrar yapmak: Sağlıklı mı, sağlıksız mı?
Çernobil yasak bölgesi, insanlar için tekrar uygun olabilir mi?
Google Haritalar'da yeni dönem: Radarlar gidiyor, polisler geliyor
Çinli otomobil şirketinin marka elçisi Arda Turan oldu
Kemik iletimli Bluetooth kulaklık nasıl oluyor?
Cyberpunk 2077, daha dördüncü yılı dolmadan yakaladığı başarıyı kutluyor
Squid Game 2. sezon için yeni fragman yayınlandı
Forum
CHIP Online
Chip Dergisi
PDF Arşivi
2013
Haziran
CHIP Dergisi Arşivi: Haziran 2013 - Sayfa 113
111
112
113
114
115
Kategoriler
İnceleme
Cep Telefonu
Notebook
Anakart
ADSL Modem
İşlemci
Tablet
Ekran Kartı
Televizyon
Fotoğraf Makinesi
Depolama
Klavye ve Mouse
Giyilebilir Teknoloji
Kulaklık
Ses Sistemi
Oyun İnceleme
Ev Elektroniği
Navigasyon
Haberler
Cep Telefonu
Oyun ve Eğlence
Bilim
Notebook
Ekran Kartları
Mobil Uygulamalar
Yapay zeka
Sony Xperia Z3
Xiaomi
Xbox One
Windows 11
Windows 10
TikTok
Sinema
Samsung Galaxy S8
Samsung Galaxy S6
Samsung Galaxy S5
Samsung
Playstation 5
Oyun konsolu
Otomobil
Ofis ve Finans
Note 4
MWC 2018
MWC 2017
MWC 2015
Microsoft
LG G6
LG G5
LG G4
LG G3
İşletim Sistemleri
İş dünyası
iPhone SE
iPhone 7
iPhone 6S
iPhone 6
iOS
Instagram
IFA 2017
HTC One M9
HTC 10
Google
Diziler
Discovery 2
CES 2018
CES 2017
CES 2015
Blockchain ve Bitcoin
Bilgisayarlar
Xbox Game Pass
Xbox Series S/X
Uzay
Android
Forum
© 2024 Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş.
113 06/2013 WWW.CHIP.COM.TR Daha fazla renk için KUANTUM NOKTALARI Renk değeri kesin olarak belirlenebilen bir ışık yayan küçük kristaller, aygıtların maliyetini yükseltmeden görüntü kalitesini artırıyor MM / BARIŞ EMRE ALKIM T elevizyon üreticileri, özellikle de Samsung ve LG bize yıllardan beri hep aynı vaadi veriyor, ışık yayan organik diyotların (yani OLED'lerin) görüntü kalitesini iyileştirdiğini söylüyor. Gerçekten de bu diyotlar daha büyük bir renk uzayı sağlıyor, dolayısıyla da görüntü kalitesine olumlu katkıda bulunuyor. Normal LCD HDTV'lerin sunduğu renkler, renk algımızın sadece %20 ila 30'una denk geliyor (sol alta bakınız). Teknolojik bakımdan OLED'ler verdikleri sözü yerine getiriyor ancak OLED teknolojisi daha büyük boyutlu ekranların seri üretimine elverişli değil. Aradaki boşluğu ise renk değerlerini kesin biçimde ifade edebilen yepyeni bir teknoloji, yani kuantum noktaları dolduruyor. Sony, yılbaşında 4K çözünürlüklü ve kuantum noktalı ilk TV olan KD-65X9000A'yı çıkardı. Yılın geri kalanında fiyatları normal LCD TV'lerden farksız, OLED TV'lerden ise çok daha ucuz olan diğer modellerin seri üretimi yapılacak. Kuantum nokta teknolojisinde çapı sadece birkaç nanometre olan son derece küçük kristaller kullanılıyor. Bir elektrik potansiyeli uygulandığında bu kristaller dalga boyu kusursuz şekilde sabit kalan bir ışık yayıyor. Biz bu ışığı saf bir renk olarak algılıyoruz. Teoride bu tarz saf renklerin birleşimiyle tüm renkleri elde etmek mümkün ve sıradan LCD'ler teknolojik bakımdan bu beceriden yoksun. LED'ler saf renkler yüzünden başarısızlığa uğruyor LCD'lerde beş katman var. Beyaz arka plan ışığı, genelde filtrelenmiş olan ışık saçan diyotlar (LED'ler) tarafından üretiliyor. Ön ve arkadaki kutuplama (polarizasyon) filtreleri sıvı kristallerin (LC) ışığın akışını ve parlaklığını belirlemesini sağlıyor. Renk filtrelerinden (kırmızı, yeşil ve mavi) geçen ışık miktarını dolaylı olarak belirleyen piksel transistorları da var. Bu üç adet filtreli alt pikselin birleşimiyle pikselin renk değeri oluşuyor. Karışımlar tatmin edici kalite sunsa da, saf kırmızı, yeşil ve mavi renk değerlerini elde etmek sorun. Bunun nedeni de tek bir dalga boyunun asla tümüyle aşamadığı filtreler. Filtrelerden farklı dalga boylarındaki ışık geçiyor. Bu, örneğin turuncu renkli fotonların kırmızı renk filtresinden geçmesine izin veriyor. Bir LED, voltaj uygulandığında ışık saçıyor. Ardından da elektronlar malzemedeki n-katkılı materyalin elektronları p-katkılı katmana gidiyor. N-katkılı materyalin atomlarında fazladan elektronlar bulunuyor. P-katkılı materyalin atomlarında ise elektron eksikliği bulunuyor. Eğer elektronlar böylesi bir konumdaysa, enerjilerini ışık biçiminde veriyorlar. Normal bir yarıiletken kristalde açığa çıkan enerji tüm dalga boylarında ve çoğu zaman beyaz. Sebebi: Elektronlar birçok farklı enerji haline bürünebildiğinden fizikçiler "enerji bandı" kavramını ürettiler. Dolayısıyla, yayılan fotonlar (ışık parçacıkları) farklı enerji düzeylerine sahip oluyor ve radyasyon farklı dalga boylarında gerçekleşiyor. Kimi materyaller renkli ışık üretebilse de (örneğin mavi LED'lerde SiC, yani silikon karpit kullanılıyor ama mavi ışık birçok farklı dalga boyunun karışımı) enerji bantları, beyaz LED'lerin yanında çok dar kalıyor. Yani, bir SiC LED'in yaydığı ışık mavi, ancak bu mavi homojen bir mavi değil. Kuantum noktaları, kararlı ışık kaynağı QD-LCD'lerde ise ışık kaynağı olarak kuantum nokta kristalleri kullanılıyor. Ekranlarda renk filtresine gerek kalmıyor zira kristaller daima aynı dalga boyunda ve aynı renkte ışık yayıyor. Enerji bandı küçülerek tek bir enerji düzeyine dönüşüyor. Bunu sebebi, kristalin, elektronun hareket özgürlüğünü iyice kısıtlayacak kadar küçük olması. Dolayısıyla elektronların atom içindeki hareket özgürlüğüne benziyor. Tıpkı bir atomun içindeki elektron gibi, kuantum nokta kristalindeki elektron da sadece belli enerji düzeylerine çıkabiliyor. Bu enerji halleri materyale göre de değiştiği için, kuantum noktalarının optik özelliklerini isteğe göre yapılandırmak mümkün. Kırmızı rengi sağlayan kristaller genelde CdZnSe (kadmiyum – çinko – selenyum) taşıyor. Bu kristallerin boyutu 10-12 nanometre (nm). CdSe (kadmiyum – selenyum) ise sarı ışık, yeşil ışık ve maviye kadar tüm renkleri sağlayan ışık üretimi için uygun. Mavi ışığı, 2-3 nm büyüklükteki ZnS (çinko sülfür) kristalleriyle üretmek de olanaklı. Kristaller küçüldükçe fotonların enerjisi artıyor ve kristalin yaydığı ışığın dalga boyu kısalıyor. Küçük mavi kristalleri büyük miktarda üretmek pahalıya çıktığından Sony'nin üreteceği TV aslında gerçek bir QD-LCD değil. QDVision tarafından üretilen ekranlarda, ışığı kırmızı ve yeşil kuantum noktası katmanlarından geçen ve çok uzun süredir kullanılan renk filtrelerinin yerini alan mavi LED'ler yer alıyor. Böylece üretilebilecek renk aralığı sıradan LCD'lerde mümkün olanın %50 fazlasına çıkabiliyor, ancak QD-LCD'lerin bilinen renk aralığına da erişilemiyor. Daha geniş bir renk uzayı üretebilmenin yanı sıra, bir avantajları daha var: Renk filtresi katmanına ihtiyaç duymadıklarından enerji tasarrufu sağlıyorlar. Dolayısıyla normal HDTV setlerine (bunlar ışığın sadece %5'inin geçmesine izin veriyor) kıyasla ekrana ulaşan ışık miktarı artıyor. Ne yazık ki bu aygıtların piyasaya çıkması için henüz zamana gereksinim var. Kaldı ki hesaplı OLED'ler de henüz ortada yok. balkim@chip.com.tr FOTOĞRAF: CONSTANTINFILM AUS „PARKER" İ LLÜSTRASYON: VERONIKA ZANGL