İnceleme
Kategoriler
Cep Telefonu
Notebook
Anakart
ADSL Modem
İşlemci
Tablet
Ekran Kartı
Televizyon
Fotoğraf Makinesi
Depolama
Klavye ve Mouse
Giyilebilir Teknoloji
Kulaklık
Ses Sistemi
Oyun İnceleme
Ev Elektroniği
Navigasyon
Son İncelenenler
Anker Soundcore P20i inceleme
Pusat Reflex Pro ve Pusat Reflex Ultra Kablosuz Oyuncu Mouse inceleme
AOC U27B3CF inceleme
Aqara Camera Hub G2H inceleme
PlayStation VR 2 inceleme
vivo V40 & v40 lite inceleme
Huawei WiFi 7 BE3 inceleme
Haber
Kategoriler
Kripto Dünyası
Cep Telefonu
Windows
Sosyal Medya
Oyun ve Eğlence
Bilim
Dijital Fotoğraf
Notebook
Ekran Kartları
Güvenlik
Mobil Uygulamalar
Twitter
Instagram
Facebook
CES 2024
Scooter
Araçlar
Netflix
Gitex 2022
En Son Haberler
Duşta idrar yapmak: Sağlıklı mı, sağlıksız mı?
Çernobil yasak bölgesi, insanlar için tekrar uygun olabilir mi?
Google Haritalar'da yeni dönem: Radarlar gidiyor, polisler geliyor
Çinli otomobil şirketinin marka elçisi Arda Turan oldu
Kemik iletimli Bluetooth kulaklık nasıl oluyor?
Cyberpunk 2077, daha dördüncü yılı dolmadan yakaladığı başarıyı kutluyor
Squid Game 2. sezon için yeni fragman yayınlandı
Forum
CHIP Online
Chip Dergisi
PDF Arşivi
2012
Ağustos
CHIP Dergisi Arşivi: Ağustos 2012 - Sayfa 110
108
109
110
111
112
Kategoriler
İnceleme
Cep Telefonu
Notebook
Anakart
ADSL Modem
İşlemci
Tablet
Ekran Kartı
Televizyon
Fotoğraf Makinesi
Depolama
Klavye ve Mouse
Giyilebilir Teknoloji
Kulaklık
Ses Sistemi
Oyun İnceleme
Ev Elektroniği
Navigasyon
Haberler
Cep Telefonu
Oyun ve Eğlence
Bilim
Notebook
Ekran Kartları
Mobil Uygulamalar
Yapay zeka
Sony Xperia Z3
Xiaomi
Xbox One
Windows 11
Windows 10
TikTok
Sinema
Samsung Galaxy S8
Samsung Galaxy S6
Samsung Galaxy S5
Samsung
Playstation 5
Oyun konsolu
Otomobil
Ofis ve Finans
Note 4
MWC 2018
MWC 2017
MWC 2015
Microsoft
LG G6
LG G5
LG G4
LG G3
İşletim Sistemleri
İş dünyası
iPhone SE
iPhone 7
iPhone 6S
iPhone 6
iOS
Instagram
IFA 2017
HTC One M9
HTC 10
Google
Diziler
Discovery 2
CES 2018
CES 2017
CES 2015
Blockchain ve Bitcoin
Bilgisayarlar
Xbox Game Pass
Xbox Series S/X
Uzay
Android
Forum
© 2024 Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş.
115 08/2012 WWW.CHIP.COM.TR CORTEX A15Güçlü mobil işlemci 2012'nin ortalarından itibaren birçok tablet ve akıllı telefon, işlem gücünü neredeyse ikiye katlayacak bir işlemciyle donatılıyor MM / BARIŞ EMRE ALKIM A kıllı telefonlardan ve tabletlerden beklentimiz animasyonları akıcı şekilde oynatmaları ve komutları anında yerine getirmesidir. Bunun önkoşulu ise güçlü bir CPU ki, Androidli çoğu tabletin eksiği de bu. Böylesi tabletlerde işletim sisteminin ister 3. ister 4. sürümü yüklü olsun, geçişlerde takılmalar, duraksamalar kaçınılmaz. Mobil işlemcilerde ARM neredeyse tekel halini aldığından bu durum hemen her yerde karşımıza çıkıyor. Apple'dan nVidia'ya, Samsung'a kadar bütün büyük yonga üreticileri CPU tasarım lisanslarını ARM'dan satın alıyor. Bunu, kendi işlemcilerini tasarlamak için temel olarak kullanıyorlar. Fakat CPU çekirdeğinin tasarımında iki yıldır hiçbir değişiklik olmadı. Sadece yonga başına tasarım sayısı değişti. Tüm bu CPU'lar Cortex A9'u temel alıyor. Fakat geçen yıllar içinde mobil aygıtlardan beklentilerimiz yükseliyor. Daha yüksek ekran çözünürlükleri, HD film oynatma ve daha iyi görselliğe sahip oyunlar karşımıza çıkıyor. Cortex A15 ise ARM'ın bu ihtiyaçlara karşılık verecek yeni tasarımı. Çoğu üretici gelecekte yongalarını Cortex A15 üzerine inşa etmeye başlayacak. ARM bu işlemcide A9'un birçok darboğazının üstesinden gelmiş. Böylece animasyonlardaki kare atlamalar tarihe karışıyor ve kayar nokta işlemleri doğrudan A15'in boru hattına entegre ediliyor (sola bakınız). Bu özellik A9'da isteğe bağlıydı. Üreticiler istemezlerse kayar nokta hesaplamayı devre dışı bırakabiliyorlardı (tıpkı tablet yongası Tegra 2'de nVidia'nın yaptığı gibi). Sözü edilen kare hızı düşüklüğünün başlıca sebebi de zaten buydu. Daha yüksek saat hızı, daha uzun boru hattı Her işlemci mimarisinin kalbinde boru hattı vardır. Boru hattı, işlemcinin her döngüde kaç farklı tür işlem yapabileceğini belirliyor. A15'teki boru hattının 24 seviyesi olabilirken A9'da bu rakam 12'yle sınırlı. İşlemci her adımda ayrı bir işlemi yerine getiriyor. Boru hattının böylece uzatılması çok mantıklı zira A15'in saat hızı 2,5 GHz'e kadar çıkabiliyor. Bu da CPU'nun işlemleri daha hızlı gerçekleştirmesini sağlıyor. Bu hızlanmayı mümkün kılan şeylerden bir tanesi de yonga üreticilerinin bu yıl 40 nanometre üretim sürecinden 28 nanometreye geçecek olması. Üreticiler, daha küçük boyutlu üretim sayesinde aynı atık sıcaklığa rağmen yongaların saat hızını artırabilecek. Boru hattının uzunluğu yüklemeden kod çözmeye ve çalıştırmaya kadar kaç işlemin yapılabileceğini belirliyor. Eğer bir CPU'nun daha uzun bir boru hattıyla verimli çalışması bekleniyorsa mümkün olduğunca fazla komutla beslenmesi gerekiyor. Cortex A15'in boru hattının en az 15 düzeyi var. Bu da demek oluyor ki, işlemci her döngüde 15 farklı komut işlediği zaman tam performansla çalışmış oluyor. Bu komutlar daima boru hattının farklı düzeylerinde yer alıyor. Komutların sekiz farklı aritmetik işleme bölünmesi ve uzatılması bunu mümkün kılıyor. Diğer yandan A9 sadece dört aritmetik işleme sahip. ARM, A15'i yüksek performanslı bir işlemci olarak geliştirdi. 40 nanometre yapısına sahipken bile 28 nanometreyle üretilmiş bir A9 kadar enerji harcıyor. ARM enerji tasarrufu için "big.LITTLE" (büyük.KÜÇÜK) adını verdiği uygulamayı öneriyor. Bu düzenekte güçlü iki A15 çekirdeği iki zayıf CPU'yla birlikte çalışıyor. A15'ler sadece aritmetik bakımdan yoğun işlemlerle uğraşıyor, gerekmediğinde kendini kapatıyor. Bu da pil ömrünü artırıyor. Dizüstü bilgisayarlar ya da sunucular için yeterli 2,5 GHz hızı ve aritmetik performansı sayesinde Cortex A15 sadece akıllı telefonlarla ya da tabletlerle sınırlı kalmayacak. Dizüstü bilgisayarlarda kullanılabilecek kadar güçlü olsa da, Intel'in mobil Sandy Bridge işlemcisiyle eşit değil. A15 çok daha az enerji tüketiyor. Çekirdek başına bu değer 1,6 ila 1 Watt. A15'le çalışan bir dizüstü, tablet bilgisayar kadar uzun pil ömrü sunuyor ve bu da AMD ya da Intel işlemcili bilgisayarlara kıyasla birkaç saat fazladan çalışma demek. Aynısı, aritmetik bakımdan yoğun olmayan işlemleri yürüten mikro sunucular için de geçerli. Bu amaçla tek bir A15 çekirdeği ARM'ın geliştirdiği AMBA protokolüyle (Advanced Microcontroller Bus Architecture, yani İleri Mikroenetçi Veriyolu Mimarisi) bağlantı kuruyor. Veriyolunun genişliği 128 bit, yani A9'un 64 bitlik veriyolunun iki katı. Bu da çekirdekler arası veri iletiminin hızlı gerçekleşmesini mümkün kılıyor. Cortex A9 maksimum 32 bitlik bellek adreslemesi yapabildiği için de bu işlere uygun değil. Yine benzer şekilde, A9 en fazla 4 GB bellek kullanabiliyor ve bu bakımdan 32 bitlik Windows'u andırıyor. Cortex A15 ise 40 bitlik adres uzunluğunu destekliyor. Bu da 1 TB RAM'e denk geliyor. Bu rakam mikro sunucu uygulamaları için yeterli. Dizüstü bilgisayarları hiç söylemiyoruz bile. balkim@chip.com.tr KIYASLAMA: A9, A15'E KARŞI En son mobil aygıtlarda A9 işlemcisi bulunuyor. Gelecekteki akıllı telefon ve tabletler ise Cortex A15 kullanacak. A9A15 TİPİK SAAT HIZI1–1,5 GHz1,5–2,5 GHz TEK BİR ÇEKİRDEĞİN ARİTMETİK PERFORMANSI2,5 DMIPS*4 DMIPS* BORU HATTI UZUNLUĞU9–12 Düzey15–24 Düzey MAKSİMUM RAM MİKTARI4 GB1 TB *DMIPS: SANİYEDE 1 MİLYON İŞLEM
