Microsoft, doksanlı yılların başından beri, başla işletim sistemleri olmak üzere tüm yazılımlar için görüntü özelliklerini ve yazı tipi görünümlerini geliştirecek önemli adımları ardı ardına alıyor. Bu adımların hiç kuşkusuz etkileyici olanlarından biri, ClearType adı verilen yeni bir yazı tipi görüntüleme teknolojisi.
LCD Mİ CRT Mİ?
Farklı monitör tiplerinin getirdiği büyük fark
Peki ama bu teknoloji bize ne gibi yenilikler sunuyor? Bu sorunun cevabını verebilmek için, öncelikle katod ışını tüplü standart monitörlerle (CRT) ince LCD monitörler arasındaki farkı anlamamız gerekiyor. CRT monitörlerde, ekranda gördüğümüz hemen her şey piksel adı verilen küçük noktacıklardan oluşur.
Bu noktacıklara yelerince yakından bakıldığında, aslında her birinin küçük birer kare olduğunu görürüz. Yazı tipleri de, piksellerin kare formlarından dolayı doğal olarak az da olsa kırık kırık görülür.
LCD monitörlerde de görüntüyü oluşturan piksellerdir. Ancak bu kez her piksel kendi içinde üç farklı alt piksele bölünmüştür. Bu alt pikseller, kare formu diklemesine bölen kırmızı, yeşil ve mavi şeritlerdir. Bahsettiğimiz alt pikseller, ClearType teknolojisinin de çıkış noktası anlamına geliyor.
Artık her şey sadece piksellerden oluşmuyor
ALT PİKSELLER
Artık her şey sadece piksellerden oluşmuyor
Standart yazı tipleri hakkında bilinmesi gereken en önemli nokta, bu yazı tiplerini oluşturan piksellerin kendi içlerinde düzenlenemiyor olması. Ama işin içine alt pikseller girince, her biralı piksel için uygun bir parlaklık seviyesi ayarlanabiliyor ve bu şekilde kare piksellerin neden olduğu kırık görünüm büyük oranda ortadan kalkıyor.
Kısacası, monitörde gördüğünüz yazı tipleri, basılı dokümanlarda görmeye alıştığımız temiz yazı tiplerine biraz daha yaklaşmış.
Tüm bunlar, ClearType teknolojisinin sadece LCD monitörlerde kullanılabildiği anlamına da gelmiyor. CRT monitör kullanıyorsanız da bu teknolojinin sunduğu net yazı tiplerinden yararlanma şansına sahipsiniz.
Ancak şurası bir gerçek ki, LCD monitör sahipleri ClearType yazı tiplerini çok daha verimli bir şekilde kullanabiliyorlar. Başka bir deyişle, CRT monitörlerde elde edeceğiniz yazı tipi görünümü, asla bir LCD monitörde elde edeceğiniz kadar net olmayacaktır.
Aynı şekilde, her LCD monitörde aynı kaliteyi elde etmek de söz konusu değil. Dijital arabirim yardımıyla bilgisayara bağlanan LCD monitörler, kalite açısından her zaman için çok daha avantajlı. ClearType teknolojisinin getirdiği en önemli fayda, ekrandaki yazıların okunabilirliğini büyük oranda artırması.
Bu durumun kullanıcılara önemli bir zaman kazandırdığı da açıkça ortada. Aynı şekilde, ClearType sayesinde ekrandaki bir metni okumak için monitöre yanaşmak ya da baş ağrısı çekmek zorunda da değiliz.
WindowsXP ve ClearType teknolojisi ile ilk tanışma
NE KADAR YENİ?
Windows XP ve ClearType teknolojisi ile ilk tanışma
ClearType teknolojisi, aslında Vista ile hayatımıza giren bir yenilik değil; Microsoft bu teknolojiyi Windows XP ile kullanıcılarına sunmuştu.
Ancak Windows XP'nin satışa sunulduğu dönemlerde LCD monitörler bu kadar yaygınlaşmamıştı ve CRT monitörler hala yoğun olarak kullanılmaklaydı. Bu yüzden ClearType özelliği, Windows XP'de kapalı olarak geliyor ve ancak görüntü özellikleri allından acıtabiliyordu.
Kısa bir süre Önce kullanıma sunulan Internet Explorer 7 ise, daha önce ClearType ile tanışmamış olanlara zaten küçük ipuçları vermişti. Ancak bu gelişmiş yazı tipi teknolojisinin altın çağını Vista ile yaşayacağı da rahatlıkla söylenebilir.
Vista altında ClearType'ı kapatmak ve açmak
NASIL AYARLANIR?
Vista altında ClearType'ı kapatmak ve açmak
Eğer LCD monitöre sahipseniz ilk gördüğünüzde sizi biraz şaşırtacak, ancak kısa süre sonra vazgeçemeyeceğiniz bir özellik haline gelecek olan ClearType'ı, dilerseniz kapatma şansına sahipsiniz. Özellikle CRT monitör kullananlar, bazı durumlarda bu Özelliği kapatmak isleyebilirler.
ClearType ayarlarına ulaşmak için Denetim Masası'na girin ve Görünüm ve Kişiselleştirme başlığı allında göreceğiniz Renk düzenini değiştir satırına tıklayın. Ekrana gelecek olan Görünüm özellikleri penceresinin ali kısmındaki Efektler düğmesine basın.
En üstte göreceğiniz açılır menüde ClearType'ın seçili olduğunu göreceksiniz. Dilerseniz bu seçeneği Standart ile değiştirebilir ve ClearType özelliğini kapatabilirsiniz.
Windows Vista ile birlikte gelen yeni yazı tipleri
ClearType
Windows Vista ile birlikte gelen yeni yazı tipleri
Bugüne kadar kullandığımız yazı tipleri ClearType ile çok daha yumuşak bir görünüm kazansa da, Vista ile gelen yedi yazı tipi özellikle bu teknolojinin çalışma prensipleri dikkate alınarak hazırlanmış. Yani yeni yazı tiplerini kullanarak ClearType'ın kullanıcılara ne gibi faydalar sağladığını görmek çok daha kolay. Şimdi bu yazı tiplerine kısaca göz atalım:
• Constantina: E-postalarda, web tasarımında ve basılı yayınlar için dizgi İşlemlerinde kullanılıyor.
• Cambria: E-postalarda, web tasarımında ve iş ile ilgili belgelerde kullanılıyor.
• Corbel: E-postalarda, web tasarımında ve İş ile ilgili belgelerde kullanılıyor.
• Calibri: E-postalarda, web tasarımında ve basılı yayınlar için dizgi işlemlerinde kullanılıyor.
• Candara: E-postalarda, web tasarımında ve basılı yayınlar için dizgi İşlemlerinde ve resmi olmayan yazışmalarda kullanılıyor.
• Consolas: Programcılar tarafından kullanılıyor.
• Sagoe UI: Özellikle Vista için geliştirilmiş ve işletim sisteminin tüm arayüzünde kullanılıyor. Yani Windows Vista kullanıcılarının en fazla göreceği yazı tip Sagoe UI olacak.