Ses kartları, bilgisayarın en önemli bileşenlerinden birisidir. Ancak piyasada çok farklı marka ve model bulunuyor ve bunlar arasından seçim yapmak hiç de kolay değil. Doğru ses kartını seçebilmek için, önce onu yakından tanımalısınız.
Ses kattı ile donatılmayan bir bilgisayar, çok güçlü motoru olan fakat sürekli düşük devirde kullanılan bir arabaya benzer. Sizi dilediğiniz yere ulaştırır; ama arabanızdan maksimum performansı da almıyorsunuz demektir. Örneğin pek çok program ses efektleri kullandığı için, bilgisayarınızı ve bu programları tam randımanla kullanamamış olursunuz. Ama merak etmeyin; ses kartınız yoksa bile bir tane edinmek için geç kalmadınız.
İşi Profesyonllere Bırakın
İŞİ PROFESYONELLERE BIRAKIN
Her şeyden önce eğer bilgisayarınıza donanım eklemeyi bilmiyorsanız, kartınızı kendiniz takmayı denemeyin. Bu işi profesyonellere bırakın... Bu uyarıdan sonra, doğru ses kartını nasıl seçeceğinizden bahsedelim. Pek çok üretici ses kartlarının tanıtımını yaparken, ek özelliklerinden çok sık bahsederler ve esas özelliklerine pek değinmezler. Biraz sonra bu tip tuzaklara düşmeden sizin için en uygun ses kartının hangisi olduğuna nasıl karar vereceğinizi anlatmaya çalışacağız.
Ses Kartlarının Üç Temel Özelliği
SES KARTLARININ ÜÇ TEMEL ÖZELLİĞİ
1. Ses kartları kaç bit'lik olduklarına göre değerlendirilirler. Ev kullanıcıları için 8 ile 24 bit arası ses kartları uygundur. Daha profesyonel kullanıcılar içinse 32, 64 ve 128 bit'lik kartlar bulunmaktadır. 16 bit'lik kartlar, müzik CD'lerinin ses kalitesine çok yakın performans sağladıkları için çoğu kullanıcıya yeterli gelecektir. Daha çok Windows ve Office uygulamalarını kullananlar ve çok fazla ses efekti ile desteklenmemiş oyunları oynayanlar içinse 8 bit'lik kartlar yeterlidir. Zaten pek çok bilgisayarda da 8 veya 16 bit'lik ses kartlarına rastlıyoruz.
2. Gelişmiş ses kartları, "Wavetable" denilen özel bir teknolojiyi kullanıyorlar. Bu teknoloji ses kartının hafızasına ve bilgisayarın sabit diskine kaydedilmiş enstrüman örnekleri yardımıyla sesleri oluşturuyor. Sound Blaster serisinin hemen hepsi ve Turtle Beach markalı kartların bazı modelleri "Wavetable" teknolojisi ile çalışıyorlar.
Daha eski ses kartı modelleri ise, programların ve bilgisayar oyunlarının seslerini "FM" adı verilen farklı bir teknoloji ile üretilmekteydi. Ancak günümüzde, bu teknolojinin uygulamaları tam anlamıyla destekleyemediği açıkça ortada.
3. Ses kartlarının kullandıkları veri yolu da (işlemci ve bellek ile iletişim kurmalarını sağlayan kanal), dikkat edilmesi gereken noktalardan bir diğeridir.
Eski teknolojilerle üretilen kartların pek çoğunda ISA veri yolu tercih ediliyordu. Ancak günümüzde, PCI veri yolunun tercih edildiğini görüyoruz. Bu noktada bilmeniz gereken, anakart üzerindeki ISA ve PCI yuvalarının farklı olduğudur. Yani PCI veri yolunu kullanan bir ses kartını ISA yuvasına takmanız mümkün değil. Zaten yeni nesil ana-kartların üzerinde ISA yuvası bulmanız da neredeyse imkansız.
Sesten Fazlası
SESTEN FAZLASI
Ses kartlarının üzerinde, hoparlör girişlerinin yanı sıra bazı farklı girişlere de rastlayacaksınız. Oyunlar için üretilen joystick veya gamepad'ler, genellikle ses kartının üzerindeki uygun girişler sayesinde bilgisayara bağlanırlar. Ayrıca ses kaydı için mikrofon girişi de, yine ses kartı üzerinde yer alır. Göreceğiniz son giriş ise "line-in"dir. Bu girişi kullanarak, bilgisayarınıza CD çalar ya da walkman gibi harici ses cihazlarını bağlayabilirsiniz.
İpucu: Profesyoneller
İPUCU: PROFESYONELLER
Yeni nesil ses kartları, üstün kaliteleri sayesinde adeta mucizevi sonuçlar doğurmaktadırlar, örneğin MiniDisc bağlantısı ve Dolby Digital desteği gibi gelişmiş özellikler sayesinde, küçük bir ses stüdyosunu aratmazlar. Fakat bu özelliklerin hepsine sahip olan bir ses kartının fiyatı da son derece yüksek olacaktır. Creative'in Sound Blaster Audigy 2 Platinum'u, bahsettiğimiz gelişmiş ses kartlarından birisidir.
Bilgi: Tanınmış Üreticiler
BİLGİ: TANINMIŞ ÜRETİCİLER
Ses kartı satın almadan önce yapılması gereken ilk iş, kullanılan programlan destekleyen bir ürün bulmak damalıdır. Bilgisayar oyunlarına meraklıysanız, gelişmiş bir ses kartı almanızda büyük yarar var. Tabu bu arada üretici firmaları tanımak da oldukça önemli... İşte tanınmış ses kartı üreticilerinden bazıları: Terratec, Creative Technology, Fortemedia ve Turtle Beach.
Bilgi: FM veya Wavetable
BİLGİ: FM VEYA WAVETABLE
Ses kartları, sesi üretmek İçin farklı teknikler kullanırlar. Eski kartlar, sesi donanım özelliklerini kullanan "FM" tekniği İle üretirlerdi. Modern ses kartları İse daha gelişmiş, daha esnek ve bilgisayarın İşlemcisini daha az yoran "Wavetable" teknolojisini kullanmaktadırlar.
Bilgi: ISA ve PCI
BİLGİ: ISA VE PCI
Bir süre öncesine kadar yaygın olarak kullanılan ISA ses kartları, günümüzde yerlerini PCI kartlara bırakmış durumdalar. Hatta PCI veri yolunun, ses kartı konusunda bir standart haline geldiğini bile söyleyebiliriz. Bu yüzden satın alacağınız ses kartının da PCI veri yolunu kullandığından emin olmalısınız.
Bilgi Veri Yolu Nedir?
BİLGİ: VERİ YOLU NEDİR?
Veri yolu, bilgisayarın farklı bileşenleri arasında İletişimi (örneğin ses kartı ve işlemci arasındaki iletişim) sağlamak amacıyla kullanılan kanallara verilen addır. ISA (Industry Standart Architecture) teknolojisi, 8 ve 16 bit'lik hızlara sahiptir. PCI (Peripheral Component Interconnection) veri yolu ise 32 ve 64 bit'e kadar ulaşmaktadır. Bunun anlamı, PCI'ın ISA'ya oranla daha gelişmiş ve daha hızlı olduğudur.