"Sanal Gerçek" ya da "Sanal Dünya" gibi kavramları son birkaç yıldır sık sık duyuyoruz. Şimdi gelin, bu kavramların altında yatan gerçekleri birlikte keşfedelim.
Neredeyse her gün, sanal gerçekten bahseden bilimkurgu türünde yeni romanlar veya filmler ortaya çıkıyor. Yalnızca sanal elementlerin varlığıyla ilgili bir vurgulama bile, yapılan gösterilere ve sergilere olan ilgiyi arttırabiliyor. Ancak "sanal gerçek" kavramının ne anlama geldiğini tam olarak biliyor muyuz? Ne yazık ki hayır... Bu bölümde, sanal gerçekliği birlikte keşfetmeye başlayacağız.
Sanal Gerçek
SANAL GERÇEK
"Sanal gerçek" kavramı, en basit şekliyle gerçekte var olmayan bir dünyayı belirtmek için kullanılır. Bu dünyada, gerçek bir ortamda hareket ediyormuş gibi hissederseniz; ancak aslında hiçbir şey gerçek değildir. Gördükleriniz ve yaşadıklarınız, tamamen hayal ürünüdür.
Konuyu daha iyi anlamak için bilgisayar oyunlarına göz atmanız yeterli olacaktır. Oyunların hepsi, kendi özel dünyalarına sahiptirler. Örneğin kendi imparatorluğunuzu kurmaya çalışıyorsanız, doğal olarak bu işi sadece sanal bir dünya üzerinde yapabilirsiniz. Bu dünya, gerçek dünyadan çok farklıdır. Ancak siz oyunu oynarken, sanal dünyanın asıl dünya olduğunu hissedebilirsiniz.
Televizyon, sanal gerçeğin kitlelere dağılımının ilk örneği olarak verilebilir. Ancak televizyonun sunduğu sanal dünyaya müdahale etme şansınız yoktur. Oysa ki sanal gerçeklik, aslında interaktif bir yapıya sahip olmak zorundadır. Başka bir deyişle kullanıcı, sanal dünyadaki tüm olaylara müdahale etme yetkisine sahip olmalıdır. İşte bu durum, az önce bahsettiğimiz bilgisayar oyunlarında mevcuttur. Kullanıcılar, kendi istediklerini sanal dünyada uygulayabilirler ve olayların akışına müdahale edebilirler.
Sanal Gerçek Hizmetinizde
SANAL GERÇEK HİZMETİNİZDE
Sanal gerçeğin kullanımı, sadece eğlence dünyası ile sınırlı değildir. Birçok önemli sektör, sanal gerçek kavramının sunduğu avantajlardan yararlanmaktadır. Profesyonel düzeyde, örneğin doktorlar sanal olarak bir ameliyat masası önünde buluşup insan vücudunun üç boyutlu modelleri üzerinde cerrahi operasyon gerçekleştirebilirler. Bu durum, yeni doktorların eğitimine önemli bir katkı anlamına geliyor.
Uçuş simülatörleri de, pilotları eğitmek için harcanacak inanılmaz rakamlardaki paranın tasarruf edilmesini sağlıyorlar. Ortada herhangi bir uçak olmamasına rağmen, pilot adayları kendilerini gerçek bir uçağın kokpitindeymiş gibi hissedebiliyorlar ve sanal bir gökyüzünde ilk uçuş deneyimlerini yaşayabiliyorlar.
Sanal gerçekten yararlanan diğer bir sektör ise otomotiv. Bir otomobil tasarımcısı, projelendirdiği otomobilin sürüş konforunu sanal olarak doğrulama imkanınına sahip olabiliyor. Otomobil firmaları, simule edilmiş çarpışma testlerini sanal olarak gerçekleştirirken, finansal sermayelerinden de tasarruf edebiliyorlar.
Gelelim tarih meraklılarına... Roma'daki ünlü Colosseum'un üç boyutlu inşasını izlerken kendilerinizden geçebilirsiniz. Aynı şekilde, sanal bir Roma meydanında gezintiye çıkmanız bile mümkün olabilir.
Sanal Dünyanın İçine Girmek
SANAL DÜNYANIN İÇİNE GİRMEK
Bahsettiğimiz tüm bu sanal gerçekliği yaşamak için sadece bir bilgisayara sahip olmanız yeterli. Zaten sanal dünyaların yaratılması için de bilgisayarlar kullanılıyor. Ancak sanal dünyaları sadece izlemek istemiyor ve kendinizi bu dünyaların içerisindeymiş gibi hissetmek istiyorsanız, bazı özel aksesuarlardan yardım alabilirsiniz.
Bu noktada bahsedilmesi gereken ilk aksesuar, kuşkusuz özel gözlükler. Bir süre öncesine kadar sadece bilim-kurgu filmlerinde gördüğümüz bu tip gözlükler, kullanıcının kendisini sanal dünyanın tam ortasında bulmalarını sağlıyorlar. Ancak fiyatları oldukça yüksek ve gelişim aşamalarını henüz tam olarak tamamlayamadıkları da açıkça ortada.
Daha küçük bir harcama yaparak 3 boyutlu oyunlar ve animasyonlar için geliştirilen basit gözlüklerden de yardım alabilirsiniz. Bu gözlükler, ekrandaki 3 boyutlu görüntüye derinlik katıyorlar ve gerçekliği biraz daha artırıyorlar.
Uçuş simulatörleri için force feedback özelliği sunan bir joystick ya da otomobil simulasyonları için aynı özelliğe sahip bir direksiyon kullanma şansına sahipsiniz. Aslında bu tip cihazların "sanal gerçek" kavramıyla doğrudan bir ilgileri bulunmuyor. Ancak bir yarış oyununda otomobilin hareketlerini daha yakından hissetmenizi de sağlayabilirler.
Sanal dünyanın sadece görüntüden ibaret olduğunu düşünmemelisiniz. Özel ses efektleri, bu dünyaların en iyi destekçileridirler. Bu yüzden iyi bir ses sitemi de sanal dünyaya giriş yapmanızda önemi bir role sahip. Daha önce bahsettiğimiz "surround" ses teknolojisi, sanal dünyayı gerçeğe yaklaştırabilir.
İnternet ve Sanal Dünyalar
İNTERNET VE SANAL DÜNYALAR
Ünlü Silicon Graphics şirketi, sanal bir dünyanın yaratılması ve internet üzerinde sunumu için 1994 yılında VRML (Virtual Reality Modelling Language) olarak bilinen yeni bir programlama dilini geliştirdi. Sanal dünyaların görüntülenmesi için Microsoft Internet Explorer'a ya da Netscape Navigator'a sahip olmanız yeterli. Çünkü VRML sistemleri, yaygın olarak kullanılan her iki tarayıcı tarafından da destekleniyorlar.
Sanal dünyaların yaratılması için geliştirilmiş çok sayıda farklı program bulmanız da mümkün. Bu programlar arasında en çok dikkat çekenler ise Apple Quick Time VR ve Superscape VR. Ancak bu iş için kullanılan tüm programların büyük bir uzmanlık gerektirdiklerini ve fiyatlarının da son derece yüksek olduğunu bilmelisiniz.
Küçük Bir Özet
KÜÇÜK BİR ÖZET
İnternet üzerinde oynanabilen oyunlar sayesinde, çeşitli sanal dünyaları farklı kullanıcılarla paylaşmanız mümkün olabiliyor. Kullanıcılar, suni bir ortamda da olsa yeni bağlantılar kurabiliyorlar ve gerçek hayatta denenmesi imkansız gibi görünen durumların gerçekçi deneyimini yaşıyorlar.
Kısacası sanal gerçeğin bizlere sunduğu imkanlar sadece iki sayfaya sığamayacak kadar fazla. Ancak bu imkanlardan yararlanırken sanal dünyalara mahkum olmamayı da öğrenmek zorundayız. Örneğin sanal gerçeklik sayesinde Roma'nın gizli köşelerini keşfedilebilir ve o zamanın komutanlarından biriyle "konuşabilirsiniz". Tabii bu sırada, odanızın dışında gerçek bir güneşin parladığını ve gerçek insanların yaşadığını da unutmayın...