İnterneti kullanan hemen herkes için en büyük sorunlardan birisi, büyük boyutlu dosyaları sabit diske indirmektir. Bu problemin çözümü ise dosya transfer protokolünden, yani FTP'den geçiyor.
FTP, "File Transfer Protocol" (Dosya Transfer Protokolü) teriminin kısaltması-dır. Bu protokol, tamamen internet üzerinden dosya transfer edebilmek amacıyla ortaya çıkmıştır. Internet son yıllarda her kesimden binlerce kullanıcı kazanmış olsa da, FTP kavramı ve protokolü halen birçok bilgisayar kullanıcısı tarafından tam anlamıyla tanınmamaktadır.
Aslında internete bağlı sunucuların arşivlerinde milyonlarca dosya, program, dijital ses ve resim kullanıcıları bekliyorlar. Bu kadar çok bilginin hızlı bir transfer protokolü ile tüm dünyaya açılmış olduğunu düşünmek bile heyecan verici. İşte tüm bu bilgilere ulaşmak için FTP kavramını tanımamız, FTP protokolünün nasıl kullanılacağını öğrenmemiz ve dosyaların nasıl transfer edileceklerini bilmemiz şart. Bu bölümde, FTP protokolü hakkında bilinmesi gereken tüm detayları bulabilirsiniz.
Anonim veya Hesap ile FTP
ANONİM VEYA HESAP İLE FTP
FTP protokolü internetten dosya indirmeye veya farklı bir sunucuya dosya yüklemeye yarar. Kullanıcıların FTP sunucularına bağlanabilmeleri için uygun bir programa sahip olmaları gerekir. FTP sunucularının, yani dosyaları barındıran bilgisayarların adresleri ilk bakışta normal bir internet sitesinin adresine benzer. Aralarındaki tek fark, adresin başında "http://www" kısaltmaları yerine "ftp:/ftp" kısaltmalarının bulunmasıdır.
Her FTP sunucusuna erişim mümkün olmayabilir. Birçok sunucu, içeriğe ulaşabilmeniz için size önceden verilmiş olan (sunucuyu yöneten kullanıcılar tarafından) bir kullanıcı adı ve bir de şifre isteyecektir. Kullanıcı adınızı ve şifrenizi girmezseniz, içeriğe ulaşmanız da mümkün olmaz.
Üniversitelerin ve belli başlı bazı kurumların FTP sunucuları halka açıktır. Ancak bu durumu tüm bilgisayara ulaşabileceğiniz şeklinde de değerlendirmemelisiniz. Güvenlik nedenlerinden dolayı sunucunun sadece belli bir bölümüne erişmenize izin verilir. Bu bölüm genellikle "pub" adı verilen bir klasörden ve bu klasörün alt klasörlerinden oluşmaktadır. Buradaki dosyaları kolayca sabit diskinize indirebilirsiniz. Fakat dosyaları silme veya değiştirme yetkiniz yoktur.
Tarayıcı mı, FTP Programı mı?
TARAYICI MI, FTP PROGRAMI MI?
İnternetin ilk zamanlarında FTP protokolünü kullanabilmek için, öncelikle özel FTP komutlarını bilmek gerekiyordu. Bu komutlar daha çok DOS komutlarına benzerlerdi. Günümüzde ise grafik arayüzlü programların yaygınlaşması sayesinde, artık FTP protokolünden yararlanmak için simgelere fare ile tıklamak yeterli oluyor. Artık bir FTP programı ile çalışmak, neredeyse Windows Gezgini ile çalışmaktan bile daha kolay.
Öncelikle dosya indirmek veya yüklemek istediğiniz FTP sunucusuna bağlanmanız gerekiyor. Bağlantı işlemi tamamlandığında karşınızda farklı pencerelere bölünmüş ana pencere gelecektir. Bu pencerelerden birisi sizin sabit diskinizi, diğeri ise sunucu bilgisayarı temsil eder. Yapmanız gereken, sadece bir ya da birkaç dosyayı seçmek ve farenin sol tuşunu basılı tutarak bu dosyaları sabit diskinizi temsil eden pencereye sürüklemek. Böylece transferi de başlatmış olursunuz.
FTP sunucularına ulaşmak için Internet Explorer veya Netscape gibi tarayıcılar da kullanılabilir. Fakat tarayıcılar bir FTP programının sunduğu tüm özelliklere sahip değildirler. Tek yapmanız gereken, adres satırına FTP sitesinin adresini yazmak (örneğin; ftp://ftp.siteadı gibi) ve dilediğiniz klasördeki dosyayı sabit diskinize indirmeye başlamaktır. Bu işlem, bilgisayarınızdaki bir klasörden farklı bir klasöre dosya kopyalamaktan farklı değildir.
FTP programlarının tarayıcı programlara oranla en büyük avantajı, hiç kuşkusuz transferi kaldığı yerden sürdürebilmeleridir. Sabit diskinize bir dosya indiriyorsunuz ve işlemin tam ortasında bağlantınız kesildi... İşte bu tip bir durumda FTP programı ile indirme işlemine kaldığınız yerden devam edebilir ve gereksiz zaman kayıpları yaşamaktan kurtulabilirsiniz. Internet üzerinde pek çok ücretsiz FTP programı bulmak mümkün. En çok kullanılan FTP programları; CuteFTP, WsFTP, SecureFx, CoffeCup Direct FTP ve LeechFTP'dir.
FTP Programlarının Avantajları
FTP PROGRAMLARININ AVANTAJLARI
• Bağlantı herhangi bir nedenden dolayı kesilirse, bir sonraki bağlantıda dosya transferine kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
• Yüksek transfer hızı sağlarlar.
• Çok büyük dosyaları İndirme İmkanı sunarlar.
• Dosya İndirme zamanlarını özel olarak ayarlamanıza İzin verirler (örneğin gece 02:00'de).
• Kullanımları oldukça kolaydır.
Bilgi: İndirme ve Yükleme
BİLGİ: İNDİRME VE YÜKLEME
Sıkça karşınıza çıkacak olan "Download" terimi, bilgisayarınıza dosya İndirmeniz anlamına gelir. "Upload" İse kendi bilgisayarınızdan farklı bir sunucuya dosya yüklemeyi temsil eder. Yani bu İki terim, aslında birbirlerinin tamamen tersidir.
Bilgi: Dosya Yüklemek
BİLGİ: DOSYA YÜKLEMEK
Bu yazıda ağırlıklı olarak dosya İndirmekten bahsettik. Çünkü dosya İndirmek, kullanıcılar İçin daha sık İhtiyaç duyulan bir İşlemdir. Fakat bazen dosyaları karşı tarafa yüklemeniz de gerekebilir, örneğin kişisel web sitenizin dosyalarını bilgisayarınızda hazırladıktan sonra İnternete açık olan bir sunucuya yüklemek zorundasınız.
FTP programlarının yardımıyla dosya İndirmek ne kadar kolay ve hızlıysa, yüklemek de o kadar basittir. Bu yüzden web sitelerini oluşturan dosyalar, çoğu zaman sunucuya FTP programlarının yardımı ile yüklenirler.