İnternet tarayıcınız videoları oynatamıyor, müzik parçalarını çalamıyor veya PDF dosyalarını okuyamıyor mu? Bu eksiklikleri "plug-in" adı verilen özel eklentiler sayesinde kolayca giderebilirsiniz.
Internet üzerindeki sesli ve görüntülü materyallerin sayısı her geçen gün artıyor ve web sayfaları da interaktif olmanın dışında birer multimedya şölenine dönüşüyor. Teknoloji geliştikçe daha çok sayıda televizyon kanalı ve radyo istasyonu internet üzerinden yayın yapmaya başlıyor. Hatta sadece internet yayını bulunan yeni televizyonların ve radyoların açıldığına bile şahit olabiliyoruz. Dünyaca ünlü sanatçıların eserleri paylaşılıyor ve henüz vizyona girmemiş filmlerin fragmanları ilk önce internete düşüyor. Klasik ya da yeni pek çok kitaba veya ürün kılavuzuna internet üzerinden erişilebiliyor. Ancak internetin tüm bu nimetlerinden eksiksiz olarak faydalanabilmek o kadar da kolay değil. Öncelikle uygun araçlarla donatılmış güncel bir internet tarayıcısına ihtiyacınız olacak.
İnternet Tarayıcıları
İNTERNET TARAYICILARI
Eğer bir internet tarayıcısını (örneğin Internet Explorer) orijinal ayarlarıyla kullanıyorsanız ve web sayfalarında gezinirken karşınıza çıkan otomatik yazılım yükleme tekliflerini kararlı bir şekilde reddediyorsanız, internet üzerindeki çoğu özgün içeriği görüntülemek için gerekli araçlara sahip olmadığınız kesin. Nitekim sörf programlarının tamamına yakını ilk kurulumda bu tarz özel eklentilere sahip olarak gelmezler ve sadece statik web sayfalarını doğru biçimde görüntüleme yeteneğine sahiptirler. Bu yüzden, internetin yenilikçi ve kendine has nimetlerinden faydalanabilmek için tarayıcınıza ufak bir doping yapmanız gerekebilir. Bu durum, biraz da leziz bir akşam yemeği için mükemmel kalitede et kullanmanın yeterli olmamasına benzemektedir. Başarılı bir sonuç elde etmek için, son tadı veren sosları ve baharatları da doğru biçimde kullanmayı bilmeniz şarttır.
Eklentiler (Plug-In)
EKLENTİLER
Internet tarayıcıları, "plug-in" adı verilen küçük eklentiler sayesinde güncellenirler ve ekstra özelliklere kavuşurlar. Bu eklentiler, orijinal programın yeteneklerini artıran ve kolayca yüklenebilen yazılımsal aksesuarlardır. Sisteminize yüklediğiniz bir eklenti, internet dünyasında yaşayacağınız tecrübeleri önemli bir biçimde etkileyebilir. Daha önceden tam verimle görüntüleyemediğiniz web sayfalarını artık kolaylıkla ziyaret edebilir veya daha önce aklınızın ucundan bile geçmeyen internet içeriklerinden faydalanmaya başlayabilirsiniz.
Başta internet tarayıcısı eklentileri olmak üzere tüm eklentiler, üzerine ekleneceği program tarafından kolayca tanınan ve anında aktif hale geçen yazılımlardır.
Bilgisayara kurulan bir eklentinin varlığı hemen anlaşılamayabilir. Tarayıcı eklentileri, çoğu kez ihtiyaç duyuluncaya kadar arka planda sessizce çalışırlar. Genellikle ücretsiz olan eklentiler, nadiren de olsa düşük fiyatlarla satılabilirler. Bu programlar popüler download sitelerinde (örneğin "www.download.com" veya "www.snapfiles.com") bulunabileceği gibi, üreticinin web sayfasında da (örneğin Acrobat Reader eklentisi için "www.adobe.com") bulanabilirler.
Eklentilerin Yüklenmesi
EKLENTİLERİN YÜKLENMESİ
Eklentilerin cazibesine kendilerini kaptıranlar, bu yararlı yazılımları nasıl yükleyeceklerini bilmek isteyeceklerdir. Eklentilerin yüklenmesi, çoğu durumda herhangi bir programın kurulum sürecinden çok farklı değildir. Kurulum programını çalıştırmak ve yönergeleri takip etmek çoğu durumda yeterli olacaktır. Bazen de ZIP gibi sıkıştırılmış formana gelen eklentileri doğrudan orijinal programın yüklü olduğu klasöre kopyalamak gerekebilir.
Eklenti kurulum programları ve dosyaları bilgisayar ve internet dergilerinin CD'lerinde bulunabilecekleri gibi, üreticinin web sitesinde veya download sitelerinde de bulunabilirler. Bu tip bir eklentiyi bulduktan ve kurduktan sonra çoğu kez bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerekir. Bazen de sadece Internet Explorer'ı yeniden başlatmak yeterli olur. Sisteminize yüklenmiş eklentileri öğrenmek için Internet Explorer içerisinden "Araçlar / Internet Seçenekleri" yolunu izleyin ve ekrana gelecek pencerenin "Genel" sekmesi altındaki "Ayarlar" düğmesine tıklayın. Açılan pencerenin alt bölümünde yer alan "Nesne Görüntüle" düğmesine tıkladığınızda; sisteme yüklenmiş eklentilerin listesi boyut, sürüm numarası ve son erişim tarihi gibi bilgilerle birlikte ekrana gelecektir.
Shockwave ve Flash
Shockwave ve Flash
Macromedia'nın Shockwave ve Flash teknolojileri, internet üzerindeki interaktif içeriğin ve animasyonların en önemli kaynağını oluşturuyor. Bu teknolojilere sahip web sayfalarını görüntülemek için, uygun internet tarayıcısı eklentilerine ihtiyaç duyulur. Eğlenceli animasyonlar, oyunlar veya interaktif menülerin gösterimi için tercih edilen bu teknolojiler, Internet Explorer başta olmak üzere çoğu tarayıcı tarafından destekleniyorlar.
Shockwave ve Flash eklentilerinin en son sürümleri, genellikle birbirlerinin yerine kullanılabilirler. Sisteminizde bu eklentilerden en az birisi yüklü değilse, Flash veya Shockwave içeriğine sahip bir web sayfasını ziyaret ettiğinizde, tarayıcınız size bu eklentiyi yüklemeyi öneren bir diyalog kutusu sunacaktır. Öneriyi kabul ederek gerekli eklentileri sisteminize yükleyebilirsiniz. Acrobat Reader PDF dosyalarını görüntülemeyi sağlayan bu ücretsiz yazılım, Internet Explorer web tarayıcısı için de yine ücretsiz bir eklenti içeriyor. Bu eklenti sayesinde, internet üzerindeki PDF dosyaları doğrudan Internet Explorer içerisinden görüntülenebiliyor.
RealPlayer, QuickTime ve Winamp
RealPlayer
Başta RA, RM ve RAM gibi formatlar olmak üzere belli başlı ses ve görüntü formatlarını oynatabilen RealPlayer, internet üzerindeki medya dosyalarını da oynatmak için bir tarayıcı eklentisi sunuyor. RealPlayer'ın değişik özelliklere sahip ücretli ve ücretsiz sürümleri bulunuyor.
QuickTime
QuickTime, özellikle internet üzerindeki popüler film fragmanlarını yayınlamak için kullanılan bir video formatıdır. Bu format ile aynı adı taşıyan QuickTime programı ise Internet Explorer için bir eklentiye sahiptir. Bu eklenti sayesinde, internet üzerindeki QuickTime dosyalarını doğrudan Internet Explorer içerisinden görüntülemek mümkün olur. Yetenekleri sadece video oynatmakla sınırlı kalmayan QuickTime, ses dosyalarının dışında 360 derecelik görüş sunan interaktif resimleri de görüntüleme kapasitesine sahiptir. Bu özel resimler; bir evin, otomobilin veya cep telefonunun iç ve dış tasarımlarını görebilmemiz için ideal bir çözüm olarak karşımıza çıkarlar.
Winamp
Popüler MP3 programı Winamp, internet üzerindeki şarkılara veya şarkı listelerine ulaşmanızı mümkün kılan küçük bir eklentiye sahip olarak gelmektedir.
İpucu: Güncelleyin... Ama Dikkatlice!
İPUCU: GÜNCELLEYİN... AMA DİKKATLİCE!
Video ve ses dosyalanın oynatmayı sağlayan eklentiler, en popüler internet tarayıcısı eklentileridir. Macromedia Shockwave ve Flash ise diğer popüler eklentilerdir. Web sayfalarını ziyaret ederken, web tarayıcınız içerisinde size bu eklentiyi yüklemeyi öneren bir diyalog kutusu ekrana gelebilir. Macromedia Flash veya RealPlayer gibi eklentiler için bu durum son derece faydalıdır.
Ancak internet üzerinde sörf yaparken, sisteminize yüklenmek isteyen çok sayıda eklentiyle de karşılaşabilirsiniz. Bu eklentilerin bazıları sisteminiz için zararlı olabilirler. Ekranınızı aniden reklam pencereleriyle dolduran bir eklenti, bu duruma verilebilecek güzel bir örnektir. Bu yüzden, sisteminize yüklenmek isteyen bir eklenti önerisiyle karşılaştığınızda son derece dikkatli olmanızda yarar var.
Bilgi: Eklenti: Faydalı ve Ekonomik
BİLGİ: EKLENTİ: FAYDALI VE EKONOMİK
Eklentiler, aslında küçültülmüş boyutlara sahip olan programlardır ve internet tarayıcılarına eklendiğinde internet keyfinizi şaşırtıcı bir biçimde artırabilirler. Video dosyalarını görüntülemek ya da "online" oyunlar oynamak gibi çok sayıda aktivite, bu eklentiler sayesinde mümkün hale gelir. Eklentileri, çoğu zaman internet üzerinde ücretsiz olarak bulabilirsiniz.