Bitmap grafik dosyalarını oluşturmak ve düzenlemek için kullanabileceğiniz farklı programları mercek altına alıyoruz.
Grafik konusu ile ilgili olan programlar, bitmap ve vektörel grafik programları şeklinde ikiye ayrılırlar. Bu iki grafik türü arasındaki farkları size daha önceki sayılarımızda açıklamıştık. Kısaca hatırlatmak gerekirse; vektörel grafik matematiksel formüller sayesinde biçimleri oluşturur ve özellikle teknik resim konularında başarılıdır. Ayrıca MS Office paketinde yer alan bazı küçük resimler de vektörel grafik olarak karşımıza çıkarlar. Bitmap ise fotoğraf ve bilgisayar üzerinde kullanılan grafikleri oluşturmak için daha uygundur.
BİTMAP GRAFİK PROGRAMLARI
Grafik programları, aslında baskı kalitesindeki fotoğraflar üzerinde oynama yapma özellikleri nedeniyle tercih edilirler. Ancak son zamanlarda, internet kullanımının da yaygınlaşması nedeniyle, internet sitelerinde kullanılmak üzere daha düşük kalitede ama daha hızlı yüklenen grafiklerin oluşturulması ihtiyacının ortaya çıktığına şahit oluyoruz.
PC'Ier için geliştirilen ilk bitmap grafik programları oldukça basit özelliklere sahiptiler. Fotoğrafları döndürme, kesme veya boyutlarını değiştirme gibi temel işlevleri yerine getirebiliyorlardı. Programlar biraz daha geliştikçe fotoğraflara bambaşka efektler katan filtrelerle tanışma olanağı bulduk. Günümüzde ise bu programların yardımıyla internet üzerinde kullanılabilecek küçük boyutlu resimleri oluşturma şansını yakalayabiliyoruz. Üstelik bu grafikleri internet programlama dili olan HTML ve Javascript kodları ile birleştirerek, neredeyse bir web sitesini sadece grafik programı ile hazırlayabiliyoruz.
Bitmap programları konusunda sayısız alternatif arasından seçim yapma şansına sahipsiniz. Windows işletim sisteminin içersinde yer alan bazı basit programları kullanabileceğiniz gibi, internet üzerinde ücretsiz olarak dağıtılan programları da tercih edebilirsiniz. Eğer bu basit programlar size yetersiz gelirse, ucuz veya pahalı, daha profesyonel programlara baş vurabileceğinizi de asla unutmayın.
Windows'un Grafik Programı
WINDOWS'UN GRAFİK PROGRAMI
Grafik işleriniz için para harcayıp program satın almak istemiyorsanız, Windows XP ile birlikte gelen ve tüm temel ihtiyaçları karşılayabilen Paint programını kullanabilirsiniz. Paint programı da aslında bir bitmap grafik programıdır, oluşturduğunuz veya değiştirdiğiniz resimleri ".bmp" uzantısı dışında, ".jpg", ".tiff", ".gif" ve ".png" uzantıları ile kaydetmenize imkan tanır. Fakat konu fotoğraf üzerinde rötuş ya da değişiklik yapmak olduğunda, Paint'ten çok fazla bir beklentiniz olmamalı. Çünkü Paint'in sunduğu düzenleme araçları son derece sınırlı özelliklerle donatılmışlardır ve profesyonellerin ihtiyaçlarını kolay kolay karşılayamazlar.
Standart Kullanım İçin
STANDART KULLANIM İÇİN
Resim üzerinde değişiklik yapma şansınız, kullandığınız programın bu anlamda sunabildiği özelliklerle doğru orantılıdır. İhtiyaçlarınız arttıkça kullanacağınız programın da daha gelişmiş olması gerekir.
Paint Shop Pro, yaygın olarak kullanılan grafik programları arasında önemli bir yere sahiptir. Programın deneme sürümünü doğrudan üretici firmanın web sitesinden (www.jasc.com) indirebilirsiniz. Ama internet bağlantınız yeterince hızlı değilse, oldukça büyük olan kurulum dosyasını indirmek çok zamanınızı alabilir. Bu durumda bilgisayar dergilerinin CD'lerine göz atmanız daha iyi olacaktır. Çünkü, örneğin Chip gibi bilgisayar dergileri, bu tip programların deneme sürümlerini çoğu kez derginin yanında okuyucularına armağan ederler.
Pek çok kullanıcının tercih ettiği diğer bir seçenek de, Microfot'un Picture İt! isimli programıdır. Programda otomatik düzeltme araçları ve adım adım grafik işleme özellikleri bulunuyor. Bu programı da "http://photos.msn.com" adresinden kolayca temin edebilirsiniz. Programın dikkat çeken en büyük özelliği, hem yeni başlayanlar, hem de profesyoneller için pek çok gelişmiş özellik sunmasıdır.
Internet üzerinde yayınlamak için resim oluşturmak isteyenlerin tercihi ise genellikle Macromedia Fireworks 8 ("www.macromedia.com" adresinden temin edilebilir) programı olmaktadır. Bu program, aynı zamanda Macromedia isimli şirketin web tasarımı için hazırlamış olduğu Dreamweaver programı ile de uyumlu bir şekilde çalışabilmektedir. Ancak Fireworks 8'e sahip olmak isterseniz, yüksek bir ücret ödemek zorunda kalacağınızı da aklınızdan çıkartmamalısınız.
İnternette yayınlamak üzere resim dosyaları hazırlıyorsanız, daha ucuz ve daha amatör bir program da ihtiyaçlarınızı karşılayabilir. Örneğin Ulead tarafından geliştirilen Photolmpact programına göz atmanızı öneririz. "www.ulead.com" adresini ziyaret ederek program hakkında ki ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Profesyonel Kullanım İçin
PROFESYONEL KULLANIM İÇİN
Grafik konusu ile profesyonel anlamda uğraşan hemen herkesin kullandığı tek bir program vardır; Adobe imzasını taşıyan Photoshop. Bu program hem baskı için yüksek kalitede resimler oluşturmanızı sağlar; hem de internet üzerinde yayınlanacak küçük boyutlu resim dosyaları üretebilir. Yani Photoshop, hemen her türlü ihtiyaca cevap verebilen son derece gelişmiş ve güçlü bir programdır.
Photoshop'un en son piyasaya sürülen sürümü Adobe Photoshop CS2 adını taşıyor. Bu sürüm, Photoshop isminin grafik sektöründe gerçek bir standart haline gelmesini sağlamakla kalmadı, aynı zamanda tüm profesyonel kullanıcıların en zorlu ihtiyaçlarına bile cevap vermeyi başardı.
Photoshop, başlangıçta baskı için kaliteli resimler ve grafikler üretmek amacıyla geliştirilmiş bir programdı. Ancak özellikle "5.5" numaralı sürümü ile internet grafikleri konusunda da son derece yetenekli olduğunu ispatlamayı başardı. Özellikle az önce bahsettiğimiz CS2 sürümü, grafik dosyalarının boyutlarını küçültme konusunda çok önemli araçlara sahip. Bu araçlar internet üzerinde kullanılacak grafiklerin daha hızlı ve daha kolay bir şekilde yüklenmesini sağlıyorlar. Ayrıca programın düşük boyutlu dosyalarla çalışırken işinizi kolaylaştıracak sayısız seçeneğe sahip olduğunu belirtmeliyiz.
Pbotoshop'un sunduğu tüm özellikleri ve program içerisinde yer alan araçların sadece isimlerini buraya yazmak bile sayfalar doldurmaya yeter. Bu yüzden, sadece önemli bazı özelliklerinden bahsetmenin daha uygun olacağını düşünüyoruz. Diyelim ki standart bir fotoğraf makinesi ile çektiğiniz ve bastırdığınız tatil fotoğraflarını bilgisayarınıza aktarmak istiyorsunuz... Öncelikle bir resim tarayıcıya ihtiyacınız olacak. Ama tarama işlemi sonucunda elde edilen dijital resimler, genellikle orijinalleri kadar güzel görünmezler. Örneğin denizin veya gökyüzünün rengi, asla orijinal fotoğraftaki kadar etkileyici olmaz. İşte tam da bu noktada Photoshop devreye giriyor. Birkaç küçük tıklama sonucunda tatil fotoğrafınızı profesyonel bir sanat eserine dönüştürebilirsiniz.
Peki ama tatilde 36 poz fotoğraf çektiyseniz, tüm bunları tek tek rötuşlamak için ne kadar uzun bir zamana ihtiyaç duyacağınızı hiç düşündünüz mü? Neyse ki Photoshop, herhangi bir resim için uyguladığınız işlemleri hafızaya kaydedebiliyor ve tüm bu işlemleri tek bir tıklama ile diğer resimlere uygulayabiliyor. Böylece kullanıcılar da önemli bir zaman kaybından kurtulmuş oluyorlar.
Photoshop'un Özellikleri
Photoshop'un sunduğu önemli özelliklerden bir diğeri ise, "layer" adı verilen katman yapısıdır. Bir resim dosyası, ayrı ayrı işlenebilen, gerektiğinde saklanabilen veya ayrı bir resim olarak kaydedilebilen çok sayıda katmandan oluşur. Katman kullanımı, özellikle kolaj yapmak isteyenler için son derece yararlı bir tekniktir. Elinizde bir manzara resmi; örneğin Kuzey Kutbu'nun resmi olduğunu düşünün... Sabit diskinizde bulunan kendi resminizi, ayrı bir katman olarak Kuzey Kutbu'na monte edebilirsiniz. Hatta tüm ailenizin resimlerini ayrı katmanlar olarak bu resme eklemeniz bile mümkündür. Çok kolay olmasa da, bu işlemi başardıktan sonra arkadaşlarınıza aileniz ile birlikte Kuzey Kut-bu'nda geçirdiğiniz tatilin fotoğraflarını gösterebilirsiniz...
Photoshop son derece kapsamlı bir programdır ve bu programı kullanarak yapılabilecekler sadece ve sadece hayal gücü ile sınırlıdır. Tabii tüm bu gelişmiş özellikleri kullanabilmek için sizin de bazı fedakarlıklarda bulunmanız gerekecek... Çünkü programı düzgün bir biçimde çalıştırabilmek için güçlü bir sisteme ihtiyacınız olacak. Özellikle bilgisayarınızda bulunan bellek miktarının yüksek olmasına dikkat etmenizde yarar var.
Eğer bilgisayarınızın yeteri kadar güçlü olmadığını düşünüyorsanız, programın daha ekonomik ve "hafif" sürümünü, yani PhotoDeluxe'ü denemenizi öneririz. PhotoDeluxe çok karmaşık bir grafik programı değildir; ancak kişisel kullanım için son derece uygundur.
Herşey İçin Tek Program
HERŞEY İÇİN TEK PROGRAM
Konu grafik programları olduğuna göre, daha önce ayrıntılı olarak incelediğimiz ACD-See'den de kısaca bahsetmekte yarar var. Programın adını hatırlamak veya telaffuz etmek biraz zor gibi görünebilir. Ancak ACD-See, resimleri görüntülemek için en çok kullanılan grafik programlarının başında gelmektedir. Üstelik ACDSee'nin son sürümleri, resimler üzerinde bazı temel değişiklikleri yapmamıza da izin veriyor.
ACDSee, aralarında "bmp", ".gif", ".jpg" ve ".tiff" gibi yaygın uzantıların da bulunduğu pek çok farklı dosya formatını desteklemektedir. Ayrıca ".wav", ".mdi", ".avi".
".mpg" ve ".mp3" gibi uzantılara sahip olan multimedya dosyaları da yine bu program tarafından çalıştırılabilirler. Hatta çok sık kullanılmayan ".mag", ".pgm", ve ".pct" gibi dosya formatları da ACDSee tarafından desteklenmektedir. Bu durum, programın özel ihtiyaçlar için de ideal bir çözüm olduğunu rahatlıkla ortaya koymaktadır.
ACDSee'nin sundukları sadece bu kadarla sınırlı değil... Programa dahil edilen küçük bir eklenti (plug-in) sayesinde sıkıştırılmış dosyaların içeriklerine kolayca ve hızlı bir biçimde göz atma şansını yakalayabiliyoruz.
Kısacası ACDSee hem fotoğraflar üzerinde küçük değişiklikler yapmamızı sağlıyor, hem de resim görüntüleme özelliklerini bünyesinde barındırıyor. Üstelik programın kullanımı da son derece kolay. ACDSee'nin ana penceresi, Windows Gezgini ile büyük benzerliklere sahip.
Eğer bir klasörü ACDSee programı ile açarsanız, klasör içersindeki tüm resimleri önizleme şeklinde bir arada görme şansına sahip olabilirsiniz. Üstelik bu sırada dosyanın boyutları ve oluşturulma tarihi gibi önemli bilgiler de her zaman için gözünüzün önünde olacaktır. Resmi gerçek boyutlarında ekrana taşımak içinse dosya üzerine çift tıklamanız yeterli.
Görüldüğü gibi, ACDSee'yi hem bir resim görüntüleme programı, hem bir grafik işleme programı, hem de bir dosya yöneticisi olarak kullanabiliyoruz. Başka bir deyişle bu program, neredeyse tüm ihtiyaçlarımıza tek başına cevap vermeyi başarıyor.
Peki Ama Hangisi
PEKİ AMA HANGİSİ?
Eğer bilgisayar ve grafik konusu sizin de ilginizi çekiyorsa, Adobe'un Photoshop programına mutlaka sahip olmalısınız. Ancak bu programın kullanımının çok da basit olmadığını asla unutmamalısınız. Bu yüzden piyasada bulabileceğiniz özel kitaplardan yardım almanızda büyük yarar var. Ayrıca internet üzerinde yapacağınız küçük bir arama ile birçok ilginç kaynağa ulaşabileceğinizi de belirtelim.
Eğer sadece fotoğraf üzerinde basit birkaç değişiklik yapmayı düşünüyorsanız, Paint Shop Pro veya Photolmpact gibi daha basit programlar da işinize yarayabilirler. En doğru seçimi yapabilmek için, bu sayfalarda bahsettiğimiz programların deneme sürümlerine göz atmanızı tavsiye ederiz. Böylece doğru seçimi yapmanız oldukça kolaylaşacaktır.
Farklı Formatların Kullanım Alanları
FARKLI FORMATLARIN KULLANIM ALANLARI
Dijital resim formatlarının farklı özellikleri vardır ve bu özellikler, formatın hangi alanda kullanılabileceğini anlamamızı sağlarlar. İnternette yayınlanacak bir resmin ve kağıt üzerine basılacak diğer bir resmin özellikleri asla aynı olamaz. Bu yüzden kullanılan dosya formatı da farklı olmalıdır.
En sık kullanılan resim formatları arasında; İnternet ortamı İçin JPG ve GIF, baskı ihtiyaçları içinse TIFF ve EPS sayılabilir. Bir grafiği bilgisayarda oluştururken, dosyanın hangi formatta kaydedileceğini de kendiniz seçebilirsiniz. Üstelik kullandığınız bu format, daha sonra problemsiz bir şekilde farklı bir formata dönüştürülebilir. Tek yapılması gereken, Adobe Photoshop, Windows Paint veya Paint Shop Pro gibi bir grafik programında resmi açmak ve "Farklı Kaydet" seçeneği ile dilediğiniz formatı seçmek.
İşte grafikler ve resimler İçin en çok kullanılan dosya formatlan ve kullanım alanları:
TIFF (Tagged Image File Format) "Etiketli" resim dosyaları formatı. En sık kullanılan formatlardan birisidir. Çok sayıda rengi destekler ve kalitesi mükemmeldir.
EPS (Encapsulated Postscript) Popüler grafik işleme programı PhotoShop'un üreticisi olan Adobe tarafından geliştirilmiş bir formattır. Diğer formatlara göre en büyük farkı, postscript adı verilen farklı bir standardı kullanması ve bu sayede yüksek grafik kalitesini garanti etmesidir.
JPG veya JPEG (Joint Photografic Experts Group) özellikle internet üzerinde yayınlanan resimler İçin kullanılan bu form at. kullanıcı tarafından belirlenen bir sıkıştırma oranına sahip olabilir. Eğer sıkıştırma oranı çok yüksek tutulursa, resmin sunduğu kalite de gözle görülür biçimde düşer.
BMP (Bitmap) Windows'un standart resim formatıdır; fotoğraflar veya çizimler İçin rahatlıkla kullanılabilir.
GIF(Graphics Interchange Format) Compuserve grafik grubu tarafından geliştirilmiştir ve yine onların sayesinde dünya çapında yaygınlaşmıştır. Yüksek bir sıkıştırma seviyesini kullanan GIF formatı, böylece çok küçük dosya boyutlarına ulaşmayı da mümkün hale getirmiştir. Internet üzerinde gördüğünüz resimlerin büyük kısmında bu format tercih edilir.
İpucu: Sıkıştırılmış Resimler
İPUCU: SIKIŞTIRILMIŞ RESİMLER
Eğer bir resim dosyasının internet üzerinde hızlı yüklenmesini ve sabit diskinizde daha az yer kaplamasını istiyorsanız, sıkıştırma tekniklerine başvurabilirsiniz. Örneğin JPEG ya da GIF gibi dosya formatlan, aslında sıkıştırılmış resim dosyalarını temsil ederler. Sıkıştırma işlemi sırasında, dosyada kullanılan renk sayısı azaltılır ve böylece resmin boyutları da düşürülmüş olur. Tüm bunlar karmaşık matematiksel algoritmalar sayesinde gerçekleştirilir. Her format. belli bir renk sayısı ile çalışmaktadır.