Hangi sektörde ne kadar maaş zammı bekleniyor? Tahminler şöyle...

Asgari ücret bir yıl öncesine göre yüzde 100’e yakın artışla 8 bin 506 TL oldu. Pek çok sektörde ise maaşların ne kadar yükseleceği belirsizliğini koruyor. En büyük 500 şirketi kapsayan bir araştırmaya göre beyaz yakalılar için 2023’te ücretlerde yüzde 60-65 arasında artış tahmin ediliyor.

Capital Dergisi'nden Ayçe Tarcan Aksakal'ın haberine göre 2022, ücretler anlamında sıra dışı bir yıl olarak tarihe geçti, tüm öngörü ve varsayımlar alt üst oldu. Enflasyondaki hızlı yükseliş ve alım gücündeki değişimler nedeniyle pek çok şirket planlanan zam dönemi gelmeden çalışanlarını destekleyici uygulamaları ve ara zamları hayata geçirdi. Bunun sonucunda hemen her sektörde, şirketlerin yılda 2, 3, hatta 4 kez ücret düzenlemesine gittiği görüldü.  

2023’te ise asgari ücret bir yıl önceye göre yüzde 100 artışla 8 bin 506 TL olarak belirlendi. Memur ve emeklinin zammı ise bu yıl için yüzde 30 oldu. 

Yeni asgari ücretin, bu yıl beyaz yakalıların ücretlerini nasıl etkileyeceği en fazla merak edilen konuların başında yer alıyor. Çünkü asgari ücretteki artış, aynı oranda diğer kademelere yansıtılamıyor. Tabandan tavana çıktıkça zam oranları azalıyor. 

Ancak bu yıl her şeye rağmen özel sektörde zam beklentisi büyük. Buna karşın artış oranının asgari ücret artış oranına ve enflasyon seviyesine göre daha aşağıda kalacağı endişeleri de yaygın.

Türkiye’nin en büyük 500 şirketini kapsayan 2023 ücret araştırması, son 2 yıla göre önemli değişimlere işaret ediyor. Bir taraftan en büyük şirketlerde bile zam belirsizliği yaşanırken diğer yandan 2022’ye göre zam oranlarında artış dikkat çekiyor. 

2022’de özel sektörde ara zamlarla birlikte toplam ücret artışı ortalama yüzde 40-65 bandında gerçekleşti. Ancak e-ticaret ve teknoloji alanlarında yüzde 100’ün üzerinde maaş artışı yapanlar da oldu. Bu yıl zam oranları enflasyonun altında kalıyor. 489 firmanın katıldığı Mercer 2023 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’na göre 2023 yılında şirketlerin çalışanlarına yapması beklenen toplam ücret oranı artışı, yüzde 61. Bu ay içinde yapılacak ücret artış oranınınsa ortalama yüzde 43 olacağı öngörülüyor. 

Enflasyonun çalışan tarafında ücret zammı beklentisini artırdığını söyleyen Mercer Türkiye CEO’su Dinçer Güleyin, “Yüksek enflasyon ve asgari ücretteki artışlar, yeni mezun ücret seviyesini yukarı yönlü oynatırken organizasyonlardaki üst seviye rollerde benzer seviyelerde artışlar yapılmadığı görüyoruz” diyor.

MAKAS DARALIYOR

Habere göre asgari ücretteki artışlar, diğer kademelere doğru oranda yansıtılamıyor. Mavi yaka ve giriş seviyesindeki ücret artışları yöneticilerin zam oranlarının çok üzerinde gerçekleşiyor. Bu durum yeni mezunla genel müdür arasındaki ücret makasının daralmasına neden oluyor. Mercer’ın araştırması da Türkiye’de yeni mezunla genel müdür arasındaki ücret makasının daraldığını gösteriyor. 2021’de genel müdürle yeni mezun arasında 16 kat fark varken bugün aradaki ücret farkı 14 kata geriledi. 

REKOR OTOMOTİVDE

Mercer 2023 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’na göre bu yıl en yüksek ücret artışının yüzde 70,5’le otomotiv sektöründe olması bekleniyor. Otomotivin ardından en yüksek zam oranlarının olacağı sektörlerin başında ise sırasıyla enerji, üretim, otomotiv tedarik sanayi, maden ve metal, lojistik ve finansal hizmetler sektörleri bulunuyor. Bu sektörlerin hemen hepsinde zam oranları yüzde 65’in üzerinde bekleniyor. Bilişim, yapay zeka, telekomünikasyon, hızlı tüketim, bankacılık, otomotiv, enerji, gıda, ilaç, üretim sektörlerinde ücret artışlarının daha yüksek olacağını belirten Fortune Danışmanlık Kurucusu Ayşen Arıduru, “Turizm, sigorta, sağlık, inşaat, eğitim, iletişim ve hizmet sektörlerinde ücret artışı daha düşük olacak” diye konuşuyor. 

DÖVİZLE MAAŞA GEÇİŞ 

Başta BT olmak üzere teknoloji, yönetim, şirket değerlemesi, kripto, fintek gibi kritik pozisyonlarda adaylara dövizle maaş veren şirket sayısı artıyor. Döviz vermeyenler ise maaşları Euro veya dolar kuruna endeksliyor. 

EYT BELİRLEYİCİ OLACAK

Doğan Holding İK Başkan Yardımcısı Şebnem Bezmen, bu yıl EYT’nin gündeme gelmesiyle bu kapsama giren özellikle kritik rollerde çalışmakta olan yüksek potansiyeli ve performansı olan çalışanlar için farklı uygulamaların devreye alınacağını belirtiyor. “EYT farklı yan haklar ve ücret yönetimi süreçlerini doğurabilir” diyen Bezmen, bu çalışanların emekli olmaması için daha yüksek ücretlerin ödenmesi veya sağlık planlarının farklı şekilde yönetilmesinin söz konusu olabileceğini ifade ediyor. Rekabetçi iş piyasası ve yüksek enflasyonun işverenlerin, yalnızca yetenekleri kendi organizasyonlarına çekmekle kalmayıp aynı zamanda tutundurulmaları için de ücret ve yan hakları yeniden düşünmelerini zorunlu hale getirdiğini söyleyen Bezmen, “Pandemiyle çalışanlara sağlanan yan haklar çalışanın duygusal, sosyal ve finansal olarak sağlıklı olması üzerine kurgulanmaya başlandı ve bu yaklaşımın da devam edeceğini düşünüyoruz” diyor. 

BANKALARDA ZAM ORANLARI NETLEŞMEYE BAŞLADI

Öte yandan çalışanlar ocak ayı maaşlarına yansıyacak zam oranlarını beklerken, bazı bankalarda yeni maaşlar açıklanmaya başlandı. 

İş Bankası yönetimi çalışanlara 2023 yılı için ortalama olarak yüzde 51,28 oranında zam yaptı. Ayrıca çalışanlara aylık verilen 2000 TL Maxi Puan da 3285 TL'ye çıkarıldı. Böylece zam oranı yüzde 67'ye ulaşmış oldu.

Banka, yemek ücretini ise günlük 128 liraya çıkartırken en düşük çalışanının maaşını ise yan ödemelerle birlikte 18 bin liraya yükseltti.

Öz Finans-İş Sendikası Genel Başkanı Ahmet Eroğlu da, Ziraat, Halk ve Ziraat Katılım bankalarında çalışanların ücretlerine yüzde 55 zam yapıldığını bildirdi.
 

Sektörlere göre maaşlar ve zam tahminleri ise şöyle: 

500 BÜYÜK ŞİRKETTE POZİSYONLARA GÖRE ÜCRETLER 

(500 büyük şirket, aylık net, TL)    
Pozisyon  2023  
Üst düzey yönetim Minimum Maksimum
Yönetim kurulu başkanı 115.000 435.000
Yönetim kurulu üyesi 45.000 250.000
Genel müdür 76.000 350.000
Genel müdür yardımcısı 58.500 170.000
İnsan kaynakları    
İnsan kaynakları direktörü 50.000 140.000
İnsan kaynakları müdürü 32.500 75.000
Yetenek gelişim yöneticisi 24.500 45.000
İnsan kaynakları uzmanı 14.000 27.500
Kalite yöneticisi 15.000 37.000
Bordro uzmanı 12.500 25.500
Bilgi işlem     
Bilgi teknolojileri direktörü 57.000 200.000
Bilgi işlem müdürü 35.500 110.000
Üst düzey sistem programcısı 32.500 75.000
Analist programcı 23.000 60.000
Sistem analisti 19.500 57.500
Network mühendisi 19.000 48.500
PC destek yöneticisi 15.000 35.000
Sistem operatörü 14.500 30.000
Teknik destek operatörü 13.000 27.000
Satış    
Satış direktörü 45.000 190.000
Satış müdürü 27.500 122.500
Bölge satış müdürü 24.500 74.500
Satış temsilcisi/yöneticisi 14.500 44.000
Telesatış operatörü 10.000 22.500
Pazarlama    
Pazarlama direktörü 54.000 145.000
Ürün grup müdürü 33.000 90.000
Ürün müdürü 21.000 65.000
Halkla ilişkiler müdürü 21.000 52.500
Müşteri ilişkileri yöneticisi 20.000 48.000
Pazarlama araştırma uzmanı 14.250 34.500
Halkla ilişkiler uzmanı 14.250 29.500
Hukuk &İdari işler    
Hukuk müşaviri 35.150 160.000
Kıdemli avukat 24.000 65.000
Avukat 16.500 24.500
İdari işler müdürü 21.000 37.500
İdari işler yöneticisi 18.000 27.500
İdari işler uzmanı 11.500 18.500
Bina yöneticisi 12.500 19.000
Bina yönetim uzmanı 10.500 16.000
Finans    
Finans direktörü 45.000 160.000
Mali işler müdürü 35.000 75.000
Muhasebe müdürü 32.500 55.000
Bütçe kontrol müdürü 22.500 44.500
Bütçe uzmanı 17.500 27.500
Finans analisti 22.500 35.000
Muhasebe şefi 20.000 32.500
Muhasebe uzmanı 13.000 25.000
Muhasebe elemanı 10.000 15.000
Satın alma ve lojistik    
Satınalma ve lojistik direktörü 37.500 120.000
Satınalma müdürü 18.500 48.500
Satınalma yetkilisi 14.500 32.500
Lojistik yetkilisi 12.500 27.500
İthalat uzmanı 12.500 22.500
Üretim    
Üretim direktörü 43.500 110.000
Fabrika müdürü 38.000 97.500
Üretim müdürü 25.500 67.500
Kalite müdürü 18.500 45.000
Üretim şefi 14.500 35.000
Endüstri mühendisi 12.500 27.500
Üretim planlama uzmanı 12.500 25.000

Kaynak: İK şirketlerinin verileri ve Capital'in araştırması dikkate alınarak Türkiye'nin en büyük 500 şirketindeki ücretleri yansıtacak şekilde oluşturuldu.           
 

İŞE YENİ GİRENLER NE BEKLİYOR? 

İşe yeni girenleri ne bekliyor? (Aylık net maaş,TL)    
Eğitime göre Minimum (%) Maksimum (%)
Üniversite 11.500 17.000
Yüksek lisans 14.500 24.500
Doktora 16.000 27.500

Not: Ücretler Türkiye'nin 500 büyük şirketi dikkate alınarak hesaplandı

SEKTÖRLERE GÖRE ÜCRETLER: 

Sektörlere göre ücretler (aylık net, TL)    
Tekstil -İhracat 2023 minimum 2023 maksimum
Genel müdür 48.000 192.000
Genel müdür yardımcısı 37.500 72.000
Müdür 18.000 45.000
Uzman 10.000 21.000
Bankacılık    
Genel müdür 150.000 387.500
Genel müdür yardımcısı 97.500 167.500
Müdür 31.500 85.000
Şube müdürü 24.750 55.000
Uzman 11.250 22.000
Reklam    
Genel müdür 57.000 135.000
Kreatif direktör 42.000 102.000
Art direktör 35.000 91.000
Müşteri ilişkileri direktörü 33.000 68.000
İlaç    
Genel müdür 107.000 330.000
Genel müdür yardımcısı 78.000 165.000
Müdür 32.000 85.000
Uzman 15.500 35.000
Satış temsilcisi 12.500 21.000
Perakende    
Genel müdür 63.000 185.000
Genel müdür yardımcısı 37.500 102.500
Müdür 19.500 45.500
Mağaza yöneticisi 18.000 31.500
Uzman 10.000 17.500
Turizm    
Genel müdür 40.500 135.000
Genel müdür yardımcısı 33.000 87.500
Müdür 18.750 44.500
Uzman 12.000 23.500
Hızlı tüketim    
Genel müdür 64.500 210.000
Genel müdür yardımcısı 39.000 92.000
Müdür 20.250 56.000
Uzman 11.000 26.500
Enerji    
Genel müdür 82.500 280.000
Genel müdür yardımcısı 38.250 201.250
Müdür 24.000 119.000
Uzman 12.000 41.125
Bilişim/Telekom    
Genel müdür 81.000 297.500
Genel müdür yardımcısı 47.250 145.000
Müdür 30.000 95.000
Uzman 12.000 42.000
Otomotiv    
Genel müdür 87.000 253.750
Genel müdür yardımcısı 62.250 152.250
Müdür 27.000 82.000
Mühendis 16.500 35.000
Uzman 12.500 33.250
İnşaat/konut    
Genel müdür 47.250 202.500
Genel müdür yardımcısı 37.500 97.500
Proje müdürü 22.500 85.000
Uzman 12.500 37.500
Özel sağlık    
Genel müdür 61.500 237.500
Genel müdür yardımcısı 51.750 140.000
Müdür 26.250 87.500
Uzman doktor 23.500 95.000
Uzman 12.500 33.500

Not: Ücretler Türkiye'nin 500 büyük şirketi dikkate alınarak hesaplandı.     
Kaynak: İK şirketlerinin verileri ve Capital'in araştırması dikkate alınarak oluşturuldu.     
    
 

2023 İÇİN 14 SEKTÖRDE ZAM ORANI TAHMİNLERİ: 

2023 için 14 sektörde minimum-maksimum zam oranı tahmini    
Sektör  Minimum (%) Maksimum (%)
Bilişim-internet 32,5 67,0
İlaç ve sağlık 29,5 59,0
Hızlı tüketim 33,5 66,5
Tekstil 17,5 44,5
Gıda 35,0 66,5
Danışmanlık 28,5 55,0
Enerji 34,0 67,5
Üretim 29,0 60,5
Lojistik 27,0 55,0
Bankacılık 36,0 67,5
Otomotiv 25,0 57,5
İnşaat-gayrimenkul 17,5 51,5
Sigorta 34,0 62,5
Turizm 25,0 55,5
Kaynak: Datassist    

2023 BEKLENEN ORTALAMA ÜCRET ARTIŞI 

SEKTÖR 2023 BEKLENEN ORTALAMA ÜCRET ARTIŞI
Otomotiv Ana Sanayi 70,5
Enerji 68,6
Üretim 67,3
Otomotiv Tedarik Sanayi 67,1
Maden & Metal 66,8
Lojistik 66,3
Finansal Hizmetler 65,4
Teknoloji 62,5
Sigorta 61,2
Kimya 60,3
Holdingler 57,8
Tüketici Ürünleri 57,2
Perakende 56,8
   
Kaynak: Mercer  
Sonraki Haber

Forum