Web tarayıcılar testte: En iyisi hangisi?

Daha fazla mahremiyet, akıllı fonksiyonlar, şık görünüm: Yeni nesil tarayıcılar birçok iyileştirmeyle pırıl pırıl parlıyor. CHIP Online hangi tarayıcıya gözünüz kapalı güvenmeniz gerektiğini gösteriyor.

Microsoft, Internet Explorer'ın 8. sürümünü piyasaya sürdüğünde Vista-tarayıcısı, anlamlı yeniliklerle ikna etmeyi başarmıştı. Bu özellikler sayesinde Firefox'a kaptırılan pazar payı tekrar geri kazanılmak isteniyordu; fakat rakipler de yerine durmuyor. Ayrıca Avrupa Birliği komitesi Windows 7'de tarayıcı seçim ekranının sunulmasını için baskı yapıyor.

Peki, hangi tarayıcıyı seçmelisiniz? CHIP Online büyük tarayıcı testi ile cevabı veriyor. Internet Explorer (IE), Firefox, Opera, Chrome ve Safari'nin güncel kararlı sürümlerini güvenlik, performans ve fonksiyonellik alanlarında teste tabi tuttuk. Sonuçları ilerleyen sayfalarda görebilirsiniz. Son sayfadaki detaylı bilgi tablosunda tüm teste en ince ayrıntısına kadar göz atabilirsiniz.

Güvenlik: Tarayıcılar ateş altında

Bilgisayara zararlı yazılım sokmanın en popüler yolu web tarayıcısıdır. Bu yazılımların güvenlik açıkları hackerlerin işini kolaylaştırıyor.

Eski sürüm bir tarayıcı ile çalışanlar çabucak kurban durumuna düşer. Temelde şu kural geçerlidir: Tarayıcı ne kadar popülerse; yahut diğer bir deyişle pazar payı ne kadar büyükse daha fazla hacker saldırısına maruz kalır. Bu sebeple IE8'de de selef sürümlerindeki eğilim devam ediyor. Secunia güvenlik uzmanları piyasadaki web tarayıcılarının kapatılmış ve kapatılmamış güvenlik açıklarını sürekli takip ediyor ve umumla paylaşıyor. Tarayıcıları test ettiğimiz vakitte sadece Opera ve Chrome'da keşfedilmiş yeni güvenlik açıkları yoktu; çünkü stabil sürümleri kısa bir süre önce güncellenmişti. Fakat güvenlik mimarisinde devrimsel yenilikler söz konusu olmadığı için saldırganlar çok yakında bu tarayıcılarda da güvenlik açıkları bulacaktır.

Bir diğer tehdit ise Flash, Quicktime ve Adobe Reader gibi tarayıcı eklentileri oluyor. Firefox bu duruma karşı koruma sağlamak için 3.5.3 sürümünden itibaren yeni bir denetleme mekanizması sunuyor: Tarayıcı sürüm güncellemesi sırasında Flash sürümünü de kontrol ediliyor. Eğer eski ise her güncelleme sonrasında açılan "What's New" sayfasında kullanıcıyı güncel eklenti sürümüne yönlendiren bir link beliriyor. Bu linke tıklandığı anda eklenti indiriliyor. Özellik o kadar başarılı ki sadece ilk hafta içerisinde yaklaşık on milyon kullanıcı bu link sayesinde Flash sürümlerini güncelledi. Sonuç olarak Mozilla bu denetimi sadece Flash için değil, tüm yan uygulamalar için yapmaya karar verdi.

Flash'e benzer bir şekilde Javascript de - IE'deki ActiveX gibi - web sitelerinin kullanabilecekleri imkanları arttırıyor; fakat hiçbiri tehlikesiz değil. Bu tarz öğelerle nasıl etkileşime girilebileceğini Chrome hariç tüm tarayıcılarda belirleyebiliyorsunuz. Bu eksiklikle beraber testte, adres satırındaki web sitesi ikonu üzerinden site kimliği hakkında bilgi vermeyen tek tarayıcı olması da Chrome'un güvenlik alanında birçok puan kaybetmesine sebep oldu.

Mahremiyet: Kısmen delikli koruma

Kimlik avı veya diğer adıyla yemleme saldırılarına karşı koruma sağlayan bir filtre artık tüm tarayıcılarda standart hale geldi. Ama ne yazık ki hepsi farklı kalitede.

Her şeyden önce filtreler, güncel siteleri anında tanıyamıyor. Özellikle IE ve Chrome'un takviyeye ihtiyacı var: Örneğin banka hesapları için oturum açma bilgilerine erişmeye çalışan web sitelerini göstermiyorlar bile. Buna karşın eklentisiz, standart haliyle Cross-Site-Scripting (XSS) koruması sunan tek tarayıcı Internet Explorer. XSS filtresi bir sitede gezinirken diğer sitelerden yüklenen zararlı betikleri hemen fark ediyor ve çalıştırılmalarını engelliyor. Saldırganlar bu yöntemle örneğin çerezleri çalabilir veya klavye girişlerini takip edebilir. Firefox sonradan yüklenen eklentiler ile bu korumaya sahip olabiliyor.

İnternette mahremiyet için sörf yaparken bıraktığınız izleri (çerezler, arama girdileri ve geçmiş) kontrol etmeniz de önemli. Bu konuda özellikle Firefox, sunduğu birçok iz silme seçeneği ile etkiliyor. Son 1, 2 veya 4 saatlik tarayıcı geçmişini silme veya tek bir siteyi alt başlıkları ile beraber "unutma" imkanı sunması yenilikler arasında yer alıyor. Ayrıca Firefox'un olgunlaşmış bir gizli tarama modu da var. Opera hariç tüm tarayıcılar bu tarz bir sörf modu sunuyor. IE, serbest olarak yapılandırılabilen "InPrivate Filtreme" ile bilgi mahremiyetini genişletiyor. Bu filtre sayesinde sörf alışkanlarınız veya sistem konfigürasyonunuz ile ilgili bilgiler Google, Amazon vb. servis sağlayıcılarına gönderilmiyor.

Görüntüleme: Gözünüz de sizinle beraber sörf yapıy

Güvenli ve anonim sörf sırasında sitelerin düzgün bir şekilde görüntülemesi için tarayıcılar grafik motorlarında ve kısmen de olsa arabirimlerinde bazı iyileştirmeler yaptı.

Farklı web standartlarının düzgün biçimde görüntülenmesini denetleyen Acid3 testinde Opera, Safari ve Chrome tam puan elde ediyor. Buna karşın IE8 web standartlarına destek konusunda elle tutulur bir ilerleme kaydetmiş değil ki, bu da bazı web sitelerinin düzgün görüntülenmemesiyle sonuçlanıyor. Flash, Shockwave veya Silverlight gibi video ve animasyonları oynatmak için gerekli ama güvensiz eklentiler, yakında tarihin tozlu sayfaların karışabilir.

Peki, bu nasıl olacak? Cevap: HTML5. Şimdiye kadarki HTML dilinin devamı olan HTML5'i destekleme konusunda Firefox ve Chrome en ön sırada yer alıyor. Bu tarayıcılar başka özeliklerin yanında HTML5'in video fonksiyonunu da destekliyor. Safari ve Opera bunu henüz beceremiyor; ama Canvas fonksiyonu gibi bazı özellikleri çoktandır yapılarına dahil ettiler. Canvas sayesinde tarayıcı, verktör grafiklerini dinamik biçimde canlandırabiliyor. HTML5 konusunda hiçbir adım atmamış tek tarayıcı IE8 oluyor.

Opera'da kullanıcı arabiriminde bazı değişiklikler söz konusu: Yeni tasarımdaki sekme çubuğu, açık sayfaların mini versiyonlarını gösterecek şekilde büyütülebiliyor. İlk sekmenin solunda ise tarayıcı panellerini açan bir buton var. Bu paneller sık kullanılanlara, widget'lere, notlara, indirilen dosyalara, tarayıcı geçmişine ve gerektiğinde diğer fonksiyonlara erişim sağlıyor.

Yeni bir sekme açıldığında Opera, Chrome ve Safari en sık gezdiğiniz web sitelerini gösteriyor. Bu özellik Opera ve Chrome'da daha çok fonksiyonel biçimde süslenmiş olsa da Safari, sayfaları otomatikman yenileyen ve böylece en son güncellemeleri görmenizi ağlayan şık bir gösteri salonu açıyor. Bunu yaparken elbette Apple'a has bir tasarım kullanıyor: Sık kullanılanlar ve tarayıcı geçmişi arasında Coverflow ile geziniyorsunuz. Bu gösteri salonu son derece pratik; zira sayfaları daha kolay bulmanızı ve sadece sayfa ismi yerine kendisini de görmenizi sağlıyor.

Konfor: Akıllı fonksiyonlar

Yeni nesil tarayıcılar sadece güzel gözükmekle kalmıyor, aynı zamanda web'de dolaşmayı da daha rahat hale getiriyor. En büyük fonksiyon yelpazesini Opera sunuyor: Fare hareketi tanıma, parola yöneticisi, tümleşik e-posta istemcisi (artık HTML postaları da destekliyor) ve farklı web uygulamalarını bir araya getiren Unite arabirimi. Rakiplerin bununla baş etmesi çok zor.

Yavaş internet bağlantısına sahip kullanıcılar için Opera Turbo ilginç olabilir. Bu özellik sayesinde tarayıcı, sayfanın içindeki öğeleri büyük oranda sıkıştıran bir Proxy sunucusu üzerinden sayfayı ekranınıza getiriyor. Sıkıştırma sayesinde sörf hızı arttırılmış oluyor.

Fakat IE de testte birkaç yeni özelliğiyle etkiliyor. Web Dilimleri ve Hızlandırıcılar henüz hiçbir tarayıcıda standart donanım haline gelmiş değil. Web Dilimleri aynı sık kullanılanlar gibi sık kullanılanlar çubuğuna yerleşiyor. Burada aynı RSS beslemeleri gibi güncelleniyorlar ve abone olduğunuz web sitesinin içeriğini ufak bir pencerede gösteriyorlar. Herhangi bir öğeyi işaretlediğiniz anda çıkan hızlandırıcılar (mavi simge) aracılığıyla Google'da veya Wikipedia'da arama yaptırabilir veya işaretledikleriniz metni istediğiniz dil çevirtebilirsiniz. Böylece zamandan ve tıklamadan tasarruf yapmış olursunuz. Başka hızlandırıcıları eklenti olarak sonradan ekleyebilirsiniz.

Chrome her zaman olduğu gibi sadeliği çıkış noktası olarak kabul ediyor. Tarayıcı standart haliyle fazla özellik sunmuyor; fakat tarayıcıyı temalar ile kendi zevkinize göre uyarlayabiliyorsunuz. Geliştiriciler kaput altında da bazı yenilikler yaptı: Yeni önbelleğe alma (prefetching) mekanizması sayesinde bir sitedeki alt bağlantılar, kullanıcı bunlara tıklamadan önbelleğe alınıyor. Firefox'un da 3.5 sürümünden itibaren kullandığı bu özellik sayesinde bağlantı verilmiş sayfalar biraz daha hızlı yükleniyor.

Opera ve IE de yeni özelliklerle genişletilebiliyor; ama burada da yelpaze çok dar. Bu konuda elbette Firefox, geniş eklenti ekosistemi ile birinciliği göğüslüyor. Fakat şunu hatırlatalım: Chrome da bir sonraki sürümüyle beraber eklenti desteğine kavuşacak. Şu an olmasa da yakın bir zamanda genişletilebilirlik konusunda Firefox'un dişli bir rakibi olabilir.

Performans: Hissedilebilir farklar

Yeni görüntüleme motorları sadece sayfaları daha iyi görüntülemeye yaramıyor, aynı zamanda daha hızlı sörf yapmanızı da sağlıyor. Performans testimizde gaz pedalına bastık ve tarayıcıları en uç noktaya kadar zorladık.

Peacekeeper benchmarkı farklı javascript fonksiyonlarını test ediyor: Tipik HTML öğelerini canlandırıyor, yüklüyor, sıralıyor, veri tabanlarında arama yapıyor, dinamik web siteleri oluşturuyor, filtreliyor ve karakter zincirlerini değiştiriyor. SunSpider testi ise tarayıcının javascript nesnelerini ne kadar hızlı yüklediğini; CSS testi ise özellikle tasarım tablolarını yükleme hızını ölçüyor.

Bu testlerin tamamını sonucuna bakıldığına çerçeve şu şekilde gözüküyor: Safari ve Chrome - her ikisi de WebKit motorunu kullanıyor - önceden de olduğu gibi birinci sırada yer alıyor. Tüm testlerde rakiplerinden daha iyi sonuçlar elde ettiler; hatta Safari toplamda Chrome'un bir adım daha ötesine geçti. Özellikle Google Maps gibi web uygulamalarında farklar belirginleşiyor: Safari ve Chrome harita kesitlerini akıcı bir şekilde yüklüyorken IE'de kaymalar meydana geliyor. Böylece Safari ve Chrome özellikle interaktif Web 2.0 uygulamaları için daha iyi donatılmış oluyor.

Firefox da yeni javascript motoru Tracemonkey sayesinde belirgin derecede hızlandı. Bu motor betik dilini makine koduna çeviriyor ve böylece bunları daha hızlı işliyor. SunSpider benchmarkı bunu doğruluyor: Selefiyle karşılaştırıldığında güncel sürüm sadece aynı sürenin üçte birine ihtiyaç duyuyor; CSS testindeki değer ise yaklaşık olarak aynı. IE8 selefinden daha hızlı ama ne yazık ki en son sırada yer alıyor. Ancak direkt tarayıcı başlangıcından sonra (Giriş sayfası: Google.com) RAM kullanımı ölçüldüğünde IE8 testteki en iyi değeri elde ediyor: sadece 11,7 MB.

HTML 5: Yeni web teknikleri

Güncel HTML sürümü 4.01 neredeyse on yaşında. Dolayısıyla Web 2.0 gereksinimlerinin ancak Flash eklentisi gibi yardımcılarla sağlanmasına şaşırmamalı.

Buna karşın çıkacak olan HTML 5 sürümünde web tasarımcıları hazırladıkları sitelere ses ve video dosyalarını direkt gömebiliyor. Bugün kullanılan Flash konteynırları böylece gereksiz hale geliyor. Chrome ve Firefox bu video ve ses etiketlerini daha şimdiden destekliyor. Bu iş için gerekli çözücüleri bünyelerinde barındırıyorlar (İkisi de Ogg Theora ve Ogg Vorbis'i kullanıyor, Chrome ek olarak H.264'ü de destekliyor).

Anlatılanların dışında HTML 5, javascript fonksiyonlarının yerine geçecek yenilikler de sunuyor ve bu sayede tarayıcıyı daha hızlı hale getiriyor. Fakat standardın geliştiriciler ve tarayıcı üreticileri tarafından tamamıyla uyarlanıp uyarlanmayacağı henüz belli değil. Şimdilik sadece teknoloji demolarıyla yetiniliyor.

Sonuç: Firefox için fotofiniş

Test, Firefox'un Opera ve Safari'nin önüne burun farkıyla geçmesiyle sonuçlanıyor

Firefox önceden de olduğu gibi en dengeli birleşimi sunuyor: Fonksiyonları eklentilerle istenildiği gibi genişletilebilen hepsi-bir-arada çözüm. En yenilikçi tarayıcı Opera, fakat eksik olan gizli tarama modu büyük bir kusur. Safari çok hızlı ve şık gözüküyor; ama güvenlik ve fonksiyon yelpazesi rekabet edemiyor. Hızlı sörf dışında bir şey sunmayan Chrome ve IE8 açık ara farkla art arda sıralanıyor. IE8 selefinden çok daha hızlı; ama bu, rakiplerinin fırtınasının yanından geçmesine yetmiyor.