Uzayda nasıl oruç tutulur?

Ramazan ayının başlaması ile beraber Dünya’nın her yanındaki Müslümanlar oruç tutmaya başlarken, Ramazan ayına Dünya dışında yakalanan bir Müslüman da var. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) astronotu Sultan Al Neyadi şu anda Uluslararası Uzay İstasyonu’nda görev alıyor ve bu da pek çok kişinin uzayda nasıl oruç tutulduğunu merak etmesine sebep oluyor.

Uzayda nasıl oruç tutulur?

Ay takvimini kullanarak belirlenen Ramazan ayı ve oruç süresi, uzayda, Dünya’nın yörüngesinde muazzam bir hızla dönerken 16 gündoğumu ve günbatımı yaşandığı için, Ay’ın doğuşu ve batışını takip ederek belirlenemiyor. Çünkü yöründeki laboratuvar Dünya etrafında saatte yaklaşık 17.000 mil (saatte 27.600 kilometre) hızla dönerek yolculara her gün 16 gün doğumu ve gün batımı yaşatıyor.

Neyse ki UUİ’nin çalışmaları, Koordineli Evrensel Zaman (UTC) kullanılarak gerçekleştiriliyor ve Al Neyadi de bu saati takip edebilir.

Neyadi, 26 Şubat'taki basın toplantısında ise altı ay sürecek görevin Ramazan ayına denk gelmesi sebebiyle oruç tutup tutmayacağının sorulması üzerine, "Ben seferi tanımı içindeyim" demiş ve oruç tutmayabileceğini belirtmişti. Neyadi her şeyin görevi tehlikeye sokabileceğini ya da mürettebat üyelerini riske atabileceğine dikkat çekerek, "yeterli miktarda yemek yenmesine izin verildiğini" söylemiş ve kendini iyi hissetmeyenlerin oruç tutma zorunluğunun olmadığını sözlerine eklemişti.

Al Neyadi, NASA astronotları Stephen Bowen ve Warren Hoburg ve kozmonot Andrey Fedyaev ile birlikte Crew 6'nın bir parçası olarak UUİ’de yer alıyor. Sırt ağrısından bitki biyolojisi ve malzeme bilimine kadar konularda 19 deney yürüteceği UUİ'de uzun süreli bir görevde bulunan ilk Emirlik astronotu olarak öne çıkıyor. İlk Emirlik astronotu olansa Hazza Al Mansouri idi ve 2019'da yaklaşık sekiz gün boyunca UUİ’de kalmıştı.

Al Neyadi, Dünya'nın yörüngesinde geçirdiği altı ay boyunca Ramazan Bayramı'nı ve Kurban Bayramı'nı da kutlayacak. Al Neyadi, astronot arkadaşlarıyla bazı Emirlik yemeklerini paylaşacağını söyledi.

Al Neyadi ve Al Mansouri dışında uzaya seyahat eden dokuz Müslüman erkek daha bulunuyor. Bu astronotların ilki 1985'te Prens Sultan bin Salman Al Saud’tu. Ancak, ilk Malezyalı astronot Şeyh Muszaphar Şukor Malezya Ulusal Fetva Konseyi'nden yönergeler talep edene kadar Müslümanların uzayda nasıl ibadet edecekleri konusunda kamuoyunda hiçbir tartışma olmamıştı.

Uzayda yaşam, özellikle kıble yönünün belirlenmesi, namaz sırasındaki hareketler ve abdest alma gibi pek çok soruyu gündeme getiriyor. Mikro yerçekiminde yön, namaza başlarken astronotların tercihine bırakılıyor, diz çökmek zorunlu değil ve abdest almak için ıslak havlu yeterli kabul ediliyor.

Uzayda dini ibadetleri uygulamak yeni bir olay değil. İlk İsrailli astronot Ilan Ramon, Columbia Uzay Mekiği'nin 2003'teki trajik son uçuşunda Şabat sırasındaydı. UUİ’de Noel de düzenli olarak kutlanıyor ve kozmonotlar, 7 Ocak'ta gerçekleşen Ortodoks Noelini kutluyor. Bir Presbiteryen olan Buzz Aldrin, Ay'da bir cemaat ayini gerçekleştirdi. Katolikler içinse, Ay'ın tamamı Orlando Piskoposunun piskoposluklarının bir parçası olarak kabul ediliyor.