Tepeden tırnağa sanal bilgisayar...

Sanal işletim sistemleri günümüzde yaygın olarak kullanılıyor. Sistem mühendisleri ve sunucu kontrol edenlerin başlıca araçlarından ve gelecekte de güçlenerek varlığını koruyacağının sinyallerini veren bir teknoloji. Bulut bilgi işlemle birleştiğinde gelecekte varlığını korumanın ötesinde, daha da büyük bir önem kazanacağını kestirmek güç değil.

Nispeten bu konuya uzak kullanıcılar için basitçe ne işe yarayacağını özetlemek gerekiyor. Sanal bilgisayar, fiziksel bir bilgisayarın donanım özelliklerini taklit ederek normalde eski bir işletim sistemini, uyumsuz donanım üzerinde çalıştırma imkanı verir. Diski sanal bölümlere ayırmak bile bu konu altına dahil edilebilir. DOSBox gibi emülatörler, en güzel örneklerdendir. Yeni bilgisayarın tüm gücüne karşın çalıştıramayacağı eski oyunları DOSBOX gibi emülatörler oynama imkanı verir. Bir sanal bilgisayar ise çok daha kapsamlıdır.

DOSBOX'un da çalıştıramadığıeski bir oyunu oynamak istiyorsunuz ya da arşivinizde ihtiyaç duyduğunuz bir program var ve mevcut işletim sisteminizde çalışmıyor. Bunları destekleyen bir işletim sistemini sanal olarak kurabilir ve emülatör aramaktan, aynı işi yapacak bir yazılım aramaktan kurtulabilirsiniz. Bu sadece tek bir seferlik değil, her ihtiyaç duyduğunuzda kullanabileceğiniz bir çözüm ortaya koyar ve uzun vadede sizi büyük zahmetlerden kurtarır. Çünkü sanal bilgisayarı sisteminizi tehditlerden uzak tutmak için de kullanabilirsiniz.

Bu kapsamlı makalemizin tamamını okursanız size hem ev kullanımında, hem de iş hayatında faydası olacağına emin olabilirsiniz...

Sistem çökmelerine son verin!

Bu teknolojiden QEMU ve Bochs gibi geliştirme araçlarıyla 1990'lardan bu yana yararlanmak mümkün. Ev kullanıcılarından çok önce yazılım geliştirenler sanal bilgisayarlar sayesinde sistemleri çökmeden yazdıkları kodları test edebiliyorlardı.

Potansiyel olarak zararlı kodları çalıştırmak için de yalıtılmış ve güvenli bir ortam oluşturmak mümkün. Mesela günümüz anti-virüs yazılımları heuristic tarama denilen detaylı tarama esnasında zararlı kodları yalıtılmış bir şekilde, sanal olarak çalıştırıyor. Elbette farklı metotlar var, bazı heuristic metotlar çalıştırmaksızın sadece kodu inceliyor.

Masraf etmeyin

Eski muhasebe yazılımları
Artık kullanamadığınız bir yazılımı kullanmaktan bahsetmiştik. Bu özellikle şirketler ve profesyoneller için önem taşıyor. En son donanıma birkaç bin dolar harcadınız, en son işletim sistemini kurdunuz ama o bilgisayardan daha pahalı olan lisanslı bilgisayarlı muhasebe yazılımını artık kullanamıyorsunuz! İşte sanal bilgisayar bu noktada imdadınıza yetişiyor ve sizi masraftan kurtarıyor.

Linux veya Solaris bilgisayarlarda Win4Lin veya Win4Solaris kullanarak sanal Windows çalıştırabilirsiniz. Parallels ve VMware de rakip Windows sanallaştırma araçları üretiyor. Rehberimizin devamında öğreneceklerinizle siz de bu teknolojiden faydalanabilirsiniz...

Kariyerinizi etkilesin

Kanunlar
Oluşturulan donanım sanal da olsa üzerine kurulan yazılımlar gerçek ve bunları kullanmak için lisans sahibi olmalısınız.

Sunucular için tasarlanan bazı işletim sistemleri ve programlar bu ihtimal düşünülerek hazırlanmıştır ve lisansları birden fazla sanal bilgisayar üzerinde kurulmalarına izin verir. Yazılım alırken bu tür kanuni detaylara dikkat edin.

Para
Sanal sistemlerin popülaritesinin artmasının bir sebebi de giriş maliyetinin düşük oluşudur. Hem bedava, hem de ucuz pek çok yazılım mevcuttur. VirtualBox, Qemu, Xen gibi araçlar kendi aralarında rekabet halindedirler. Rekabet piyasayı canlı ve derin tutar. Hem tüketici için avantajlar oluşturur, hem de üreticileri gelişmeye zorlayarak ayakta tutar, ürünlerini satmaları için yeni özellikler icat etmelerini sağlar. Bu sayede yazılımların faydaları artar ve daha çok tüketici bu faydaların farkına varır.

VirtualBox'un sahibi Sun, Oracle tarafından satın alınmıştır. Oracle dünyadaki en büyük ikinci yazılım şirketidir. Microsoft'un da VirtualPC adında bir sanal bilgisayar yazılımı mevcuttur. Microsoft çalışanlarından önemli biri önce Google, daha sonra WMware tarafından kapılmış ve yüksek pozisyonlara gelmiştir. Sanal bilgisayar kullanmayı öğrenmek kariyeriniz için önemli olabilir.

Evdeki ve ofisteki eski kasalardan kurtulun artık!

Eskilerden kurtulmak
Sanal bilgisayar kullanmanın avantajlarından biri de eski yazılımları çalıştırmak için etrafta bulundurduğunuz eski donanımdan kurtulabilmek. İhtiyaçlarınızı ve kaynaklarınızı doğru bir şekilde belirleyerek, evinizi veya ofisinizi dolduran eski bilgisayarlardan kurtulabilirsiniz.

Bunun faydaları yer kazanmanın yanı sıra elektrik faturanıza da yansıyacaktır. Sadece bilgisayarlar da değil, firewall ve routerların işini de sanal bilgisayarlar görebilir. Üstelik bunların çoğu düşük güç gerektiren işlemler olduğundan tek bir bilgisayarda hepsini halledebilirsiniz. Dediğimiz gibi buna kalkışmadan ihtiyaçlarınızı ve almanız gereken donanımı belirleyin.

Sanal olarak çalıştırabileceğiniz firewall ve router yazılımlarını bulmakta pek sıkıntı çekmeyeceksiniz. Bu tür yazılımları VMware'in Virtual Appliance Marketplace'i üzerinden de bulabilirsiniz. Bu sitede çeşitli yazılım paketleri bulabileceğiniz gibi bedava uygulamalar da edinebilirsiniz. Profesyonel yazılımların lisansları standart ev kullanımına yönelik olanlardan daha pahalıdır.

Her tür PC'de kullanılabilir

Mutlu mesut geçiş
VM'lerin sunduğu esnekliğe alıştıktan sonra bırakamayacaksınız. Üstelik farklı işletim sistemi çalıştıran bilgisayarlar arasında, sanal bilgisayarınızı kolaylıkla çalıştırabilmenin rahatlığını tadacaksınız. Örneğin Solaris VM'yi tek çekirdekli işlemcisi olan bir Windows bilgisayardan, çift çekirdekli ve Linux kurulu bir bilgisayara kolayca aktarabilirsiniz.

Sanal ağları kullanmak
Aynı anda birden çok sanal makine çalıştırabilir, bunları sanal bir ağ üzerinden birbirlerine bağlayabilirsiniz. Ağlarla işi olanlar için yazılım testinde çok yararlı bir özelliktir. Elbette aynı anda pek çok sanal bilgisayar çalıştıracak kadar güçlü bir sisteme sahip olmanız gerekir.

Dağıtılabilir uygulamalar
Genelde birden çok platformda bir uygulama kuracaksanız, her birine uygun sürüm hazırlamanız gerekir. VM ile buna gerek kalmadan uygulamalarınızı her türlü platformda çalıştırabilirsiniz. VMware Thinapp, Novell ZENworks Application Virtualisation, Microsoft App-V ve Symantec Endpoint Virtualisation Suite yazılımları buna imkan tanır. Birbiriyle çakışacak uygulamaları bile aynı anda kullanabilirsiniz.

Zaman makinesi

Zaman makinesi
Bilgisayarlar kolayca çökerler. Ne yaparsanız yapın bu risk mevcuttur. Virüs olabilir, dengesiz bir yazılım olabilir, sebepler de çeşitlidir. Sanal bilgisayar ile kaydettiğiniz bir hale kolayca dönebilirsiniz.

Sınırları kaldırmak
Birbiri içerisinde farklı işletim sistemleri çalıştırabilmenin ötesinde sadece ihtiyacınız olan yazılımları da çalıştırabilirsiniz. VirtualBox, Win4Lin ve VMware Workstation, sanal bilgisayarınızın içinde ana işletim sisteminin parçası gibi çalıştırılabilirler.

Ekran yayını
Bir ekran görüntüsü almanın ötesinde sanal bilgisayarda olup biteni kaydedebilirsiniz. Bunu bir sunum haline getirebilirsiniz. Screencasts.ubuntu.com'da bu özellik ile tanışabilirsiniz. Direkt ana bilgisayar üzerinden daha hızlı çalıştırabilir ve yine sanal bilgisayarı buradan kaydedebilirsiniz.

İşteki PC'yi evden kontrol edin

Uzaktan kontrol
Güçlü bir bilgisayara gereksinim duymadan uzaktan erişimle kontrol edebilirsiniz. Çok güçlü bir bilgisayardaki sağlam kaynak tüketen işlemleri bile temel bir bilgisayarda ve uzaktan yönetebilirsiniz. VMware ile birlikte gelen VNC Server bundan yararlanmanızı sağlar.

VirtualBox da beraberinde Remote Desktop Protocol sunucusuyla gelir. Bu güçlü uygulama ile log out olabilir hatta sistemi yeniden başlatabilirsiniz. Hatta ve hatta uzaktan bağlandığınız bilgisayara taktığınız bir USB cihazı sanal bilgisayarınızda gösterebilirsiniz.

Taşınabilir makineler
Sanal bilgisayarlar ev sahibi işletim sisteminden bağımsız çalıştıkları için tamamen taşınabilirdirler. Bir USB hafızaya atıp taşıyabilirsiniz. Kidara'dan ToGo ve MokaFive ile bu işlem çok kolaydır. Güvensiz bilgisayarlarda da güvenli bir şekilde sanal bilgisayar çalıştırmaya imkan tanır. İnternet kafede güvenli bir şekilde işini halletmek isteyenler için de faydalı bir özellik.

Donanımdan maksimum verim

Donanımı optimize etmek
Sanallaştırma yazılımları oluşturdukları donanım için güç sağlamaya çalışırlar. Bu yüzden de donanımı iyi değerlendirmek zorundadırlar. VirtualBox gibi popüler sanal bilgisayar yazılımları gelişmiş güç ayarları, ACPI standartlarını desteklerler. Çoklu monitör desteğiyle işletim sistemlerini ekranlara dağıtabilirler. Ev sahibi bilgisayarın ağ kartını kullanarak NAT veya Bridge kullanarak router'a bağlanabilirler. Birden fazla çekirdek kullanabilirler. Hatta Intel ve AMD'nin özel sanallaştırma yeteneğine sahip işlemcileri vardır. Bu yetenek özellikle de sunucu işlemcilerinde bulunur.

Duvarları yıkmak
Farklı firmalar kendi sanallaştırma yazılımları için farklı formatlar seçtiği için arada bir uyumluluk yoktu. İstediğiniz işletim sisteminde istediğinizi çalıştırabiliyor, ancak bir sanal bilgisayar yazılımından diğerine sanal bilgisayarınızı aktaramıyordunuz. İşte bu nihayet yeni standart haline gelen OVF yani Open Virtualisation Format ile çözülüyor. Yaygınlık kazanan bu formatın yanı sıra Jumpbox projesi herhangi bir sanal bilgisayar aracında çalışan sanal uygulamalar üretiyor.

Eksikleri ve geleceği

Firewire yok
Ne yazık ki Firewire ile bağladığınız donanımı sanal bilgisayarınızda göremiyorsunuz. Firewire kullanan donanıma örnek olarak da pek çok kamera örnek gösterilebilir. Ancak Firewire üzerinden bağlanabilen sabit disk gibi depolama araçlarına erişebiliyorsunuz.

Bu desteğin ilk başta konulmamasının sebebi video düzenleme yazılımlarının yüksek sistem ihtiyaçları olmasıydı. Bu da sanal bilgisayarların gücüne uygun değildi ama artık durum değişti. Video düzenleme sanal bilgisayarlar üzerinden de yapılabilir, günümüzde donanımlar çok daha güçlü.

Sanal oyun
Pek çok sanal bilgisayar yazılımı oyun oynamak için ideal değildir. Bununla birlikte bu yazılımlar hızlı bir gelişme gösteriyor. VMware DirectX 9 destekli grafikleri Shader Model 2.0 desteğiyle sunuyor. Bu da yeni nesil olmasa da hala güncel olan sayısız oyunu oynamak için gayet yeterli. VirtualBox ise deneysel bir OpenGL sürücüsü ile 3D istekleri sanal PC'den ana bilgisayara iletiyor.

Bir diğer seçenek olan VMGL, OpenGL uygulamalarının ekran kartından yararlanarak sanal PC'de çalışmasını sağlıyor. Üstelik bütün ATI, Nvidia ve Intel GPU'larda çalışıyor. Kurması biraz zahmetli de olsa buna değiyor.

Sanal bilgisayar makalemizin şimdilik sonuna geldik. Bu teknoloji gördüğümüz üzere inanılmaz derecede kullanışlı ve pek çok baş ağrısını ortadan kaldırıyor. Bununla birlikte katedecek çok yolu olduğu da yadsınamaz bir gerçek.