System on Chip hakkında bilmeniz gerekenler!

"Çip üzerinde sistem" veya "System on Chip", kısaltılmış haliyle SoC, bugün milyonlarca mobil cihazda kullanılıyor. Çip üzerinde sistem, çok temel bir anlatımla bir bilgisayarı çalıştırabilmek için gerekli tüm bileşenleri üzerinde barındıran bir mikroçiptir. Örneğin Raspberry Pi, 700MHz ARM işlemci ve Videocore 4 GPU'yu üzerinde barındıran bir Broadcom çipiyle geliyor.

Bu yazımızda, çip üzerinde sistemin ne olduğunu sizlere açıklamaya çalışacak, aklınıza gelebilecek soruları cevaplayacağız.

Tüm SoC'ler düşük güçle mi çalışıyor?

Hayır, örneğin Raspberry Pi güç tüketimine öncelik vermiyor. Yeni SoC'lerin birden fazla işlemci ve GPU'ları, güç tüketimlerini artırabiliyor.

O halde SoC'nin bir anakarttan farkı ne?

Öncelikle anakartın üzerindeki bileşenler, farklı çipler üzerinde bulunuyor. İşlemci, grafik işlemcisi, bellek gibi bileşenler farklı konumdalar. Ancak SoC'de bunların her biri tek çip üzerinde bulunuyor ve hepsi, bir CPU'nun boyutunu aşmıyor. Raspberry Pi'nin küçük boyutunun sırrı da bu.

SoC'lerin güç tüketimleri düşük

Güç tüketimleri az

Bileşenlerin sıkı entegrasyonu, kablolamaya olan ihtiyacı azaltıyor ve bu, cihazları çok daha verimli hale getiriyor.

Akıllı cepler ve Raspberry Pi'den başka SoC kullanan cihazlar var mı?

Bir cihaz elinize sığıyorsa ve pille çalışıyorsa, SoC kullanıyor olma ihtimali yüksek. Dolayısıyla tabletler de güçlerini SoC'den alıyor.

SoC'lerde bellek yok mu?

Tüm SoC'ler aynı yapıya sahip değildir. Bazıları, diğerlerine göre daha fazla bileşene sahip olabilir. Bu, tamamen cihazın hangi amaç için üretildiğine bağlı.

SoC'in içinde başka neler var?

İşlemci, grafik işlemci ve bellek dışında SoC'ler içerisinde işlemciye diğer bileşenler arasındaki iletişimi sağlayan Northbridge bulunur. Bazı SoC'lerde çeşitli giriş/çıkış işlemlerini ele alan Southbridge bulunmaktadır. İletişim cihazlarındaki SoC'ler, 3G/4G, Bluetooth ve Wi-Fi bağlantı özelliklerine de sahip olabilirler.

SoC'ler, ARM olmayan işlemcileri de içerisinde barındırabilir mi?

Evet, ancak çoğu SoC ARM işlemciyle çalışır. ARM'nin tercih edilmesinin nedeni, ARM mimarisinin çok fazla enerji tüketmeden yüksek performans verebilmesidir. Masaüstlerinde popüler olan x86 mimarisi ise güç bakımından verimli değildir.

Peki, x86 tabanlı SoC yok mu?

Peki, x86 tabanlı SoC yok mu?

Mobil cihazlara yönelik x86 tabanlı SoC'leri geliştiren tek firma, şu an Intel. Intel Atom Medfield adındaki işlemci, ilk olarak Intel AZ210'da kullanılacak.

SoC'ler neden tüm cihazlarda kullanılmıyorlar?

SoC'ler harika olsalar da, sıkı entegrasyonları masaüstü ve laptop'ların sunduğu esnekliği sunamıyor. PC'nizin işlemcisini, RAM'ini ve GPU'sunu yükseltmeniz mümkün olsa da bunu akıllı cebinizde yapmanız mümkün değil.

O halde SoC'ler hep mobil cihazlarda mı kullanılacak?

Birkaç sene önce bu böyleydi, ancak geleneksel işlemciler SoC'lerden ders alıyorlar ve bellek denetimini, PCI Express'i ve grafik işlemcisini aynı çipe sıkıştırabiliyorlar. AMD'nin Llano ve Intel'in Valley View çipleri, verilebilecek ana örnekler arasında.