Süper-elma, kurutulmuş meyvelere karşı

Yeni iPad en sonunda çıktı. Rakipler sulu elma parçasının karşısında netbook, tablet-PC, e-kitap okuyucu, oyun konsolu ve multimedya oynatıcı gibi kurutulmuş meyvelerin tadıyla durmaya çalışıyor. Tadı herkesin hoşuna gitmese de CHIP Online elma ile armutları karşılaştırmaya cesaret ediyor.

Apple iPad'in daha önceleri pek dikkat edilmeyen gri alanı, yani iPhone ile notebook arasındaki yeri doldurması bekleniyor. Cihaz bununla kalmıyor beraberinde bir dizi özel donanım da getiriyor. Meyve uzmanlarının tahminine göre eğer ikinci bir iPod-dalgası söz konusu olursa netbooklar, e-kitap okuyucular, tablet-PC'ler, mobil oyun konsolları ve multimedya çalarlar piyasadan silinebilir.

Sert elma, yumuşak armut: iPad; netbook, Kindle & PSP'ye karşı
Peki, elma-harikası diğer uzmanlarla karşılaştırıldığında nasıl bir sonuç ortaya çıkacak? CHIP Online yeni elma türünün kalitesini ve özelliklerini mercek altına alarak elma ile armutların ne kadar karşılaştırılabildiğini gösteriyor.

Netbooka karşı: İnternette daha iyi

Apple'a göre netbooklar, çok yüksek sıcaklıkta yıkanmış notebooklar; iPad ise teknolojik bir harika oluyor. Gerçekten de Apple'ın en yeni tasarımının karşılaştırmada utanmasını gerektirecek hiçbir durum yok.

Mükemmel sörf tahtası
Klasik netbookun iki kullanım alanı vardır: Kompakt bir çalışma makinesidir ve internete giden en taşınabilir yoldur. iPad özellikle sörf sırasında en küçük Eee PC'yi solluyor: 8,9 inç ekranlı minik Asus Eee PC 901 bile iPad'in yanında kaba ve ağır kalıyor. WLAN ve 3G aktifken ulaşılan 10 saatlik pil süresi de iPad'i netbook rakibinin önüne geçiriyor.

İlgi çekici tarifeler
Çok az sayıda netbook gerçek mobil internet erişimini mümkün kılabiliyor; çünkü birçok üretici dâhili UMTS modemden feragat ediyor. iPad'in "büyük" sürümünü satın alanlar her yerde internet girmeyi sağlayan tekniği ve ilgi çekici ön ödemeli tarifeleri de elde ediyor; en azından ABD'de. Eğer cihaz Türkiye'ye geldiğinde de uygun bir şebeke operatörü ile anlaşma yaparsa iPad, en rahat ve en taşınabilir internet çözümü haline gelebilir.

Office arkadaşınız iPad
Office-seti iWork'un özelleştirilmiş sürümü dışarıda çalışanlar için ilgi çekici olacaktır. Netbooklar genellikle notebooklara göre çok daha düşük bir çözünürlük sunar ki, bu da Microsoft Office ve Ribbon arabirimiyle çalışmayı zorlaştırır. Gerçi iPad de düşük bir çözünürlük sunuyor; fakat menüleri sadece gerektiğinde beliren iWork ve diğer uygulamalar sayesinde genel kullanıcı deneyimi, görece çok daha küçük olan ekran için optimize edilmiş oluyor.

Flash'sız internet
Eğer Apple işletim sistemini dışarıya kapatma da bu kadar inatçı olmasaydı iPad, mükemmel mobil internet cihazı olma yolundaki her şartı yerine getirmiş olacaktı. Aynı iPhone gibi iPad de Flash desteği sunmuyor. Apple, kendi uygulama mağazasında ardı sıra Flash tabanlı araçların çıkmaması için bu fonksiyonu engelliyor ve böylece web sitelerinin büyük bir kısmının düzgün görüntülenmesine engel oluyor.

Webcam eksik
Aslında cihazın konsepti tam olarak bunu gerektirse de iPad, bir webcam sunmadığı için görüntülü chat yapmaya elverişli değil. Kamera eksikliği yüzünden iletişim seçenekleri sadece konuşma ve anında mesajlaşma ile sınırlı kalıyor. Lâkin Apple'a biraz daha para kazandırarak 3G üzerinden Skype gibi VoIP hizmetlerini kullanmak mümkün. O da iPhone OS'un iPad sürümü sayesinde gerçekleşiyor.

Büyülü netbook: iPad mobil sörf konusunda yeni standartlar getiriyor; ama bu artılar sadece sanal klavye ile çalışmayı tercih ediyorsanız geçerli.

Sonuç: Netbook alternatifi
Klavye fanları netbooklarda kalmaya devam etmeli. Sanal klavye ile dokunmatik kullanımdan mutlu olanlar ise ikinci defa göz atmaya değer bir cihazla karşı karşıya. iPad, netbookların mobil konseptini tutarlı bir şekilde devam ettiriyor ve netbooklarda umutsuzca arayacağınız ek fonksiyonlar sunuyor.

Tablet PC'ye karşı: Uygulanabilir konsept

Tablet-PC'ler senelerdir var; fakat günümüze kadar pek de popüler hale gelemediler. Apple, tablet hamlesinde iPhone'daki çoklu dokunmatik yönetimi kullanıyor; ama tutkulu kullanıcıların yoluna taş koyuyor.

Mükemmel kullanım
iPad'i büyütülmüş bir iPhone olarak tanımlayanlar pek de haksız sayılmaz. Zira Apple, akıllı telefonun güçlü yanlarını tabletine de ekledi. Ekran, dokunuşlara çok keskin tepki veriyor, çoklu dokunmatik yönetim alışıldığı gibi resim kesitlerini ölçekliyor ve cihazın etrafı sürekli bir uygulama dünyası ile çevrili. Dolayısıyla kullanımda tam puanı hak ediyor.

Tek döküm
Apple, diğer tablet-PC'lerin şimdiye kadar başarmadığını başarıyor: Donanım ve yazılım en iyi şekilde birbiriyle çalışıyor. Sonuç: Ağır aksak çalışan el yazısı tanıma özelliği, yanlış çözünürlükte çalışan programlar, parçalanmış pencere görünümleri veya gizli saklı menüler yok.

3G ve GPS ile beraber
Dışarıda kullanıma yönelik donanım temeli de görmeye değer. 3G'siz modeller gereksiz oluyor; özellikle GPS alıcısına da sahip olmadıkları için. iPad'i sürekli kullanmak isteyenler her halükarda şebeke bağlantısına ihtiyaç duyacak; tümleşik GPS de tavsiye edilmeye değer.

Çoklu görev çalıştırma yok
Tek döküm bir sistem ancak sunduğu fonksiyonlarla mutlu olunduğu takdirde gerçekten de şık olur. İster acemi, ister deneyimli kullanıcı olsun hepsinin isteyeceği iki önemli özellik iPad'de yok. Nedir peki bunlar? Çoklu görev çalıştırma (Multitasking) ve istediği programı yükleme özgürlüğü. İşte iPad bunları sunamıyor. Multitasking olmadığı için web'de sörf yaparken başka bir programı çalıştıramıyor yahut anlamadığınız bir kelimenin tercümesini öğrenmek için bir sözlüğe başvuramıyorsunuz. Kısacası iPad iki işi aynı anda yapamıyor.

Göz korkutan ek donanım maliyetleri
iPad'de genişletilebilirlikten söz etmek neredeyse mümkün değil. Normal bir USB girişi veya bellek kartı slotu gibi önemli arayüzleri umutsuzca arıyoruz. iPad'i ne bir yazıcıya ne de harici bir depolama birimine bağlayabiliyorsunuz. 64 GB bellekli üst modeller kısa bir sürede tıka basa dolabilir; 16 GB'lık giriş modelleri ise şaka gibi.

HDMI yok
Bir HDMI çıkışı da cihaza çok yakışırdı. Bunun yerine Apple'a has bir şekilde fiyat farkını göze alıp örneğin bir SD-kart konektörü veya harici bir klavye satın almanız gerekiyor. Bu süreç bu kadar maliyetli olmamalıydı.

Tipik Apple: Tabletin sezgisel kullanımı ve mükemmel donanım yazılım uyumu ikna ediyor.

Sonuç: Büyük iPhone hissi
Kullanım ve donanım-yazılım uyumu mükemmel. Bir tablet böyle çalışmalı. Temel donanım ise sadece 3G'li ve 64 GB bellekli modellerde kabul edilebilir bir seviyede. Genişletilebilirlik konusunda iPad, çok az şey sunuyor. Yine tipik Apple stratejisi: Başarılı bir ilk seri; ama halef modellerde iyileştirilmesi gereken birçok eksik var.

E-kitap okuyucuya karşı: Kindle'dan daha iyi

Basit ve kompakt
iPad bir taş tabletten daha ince: 530 gram ağırlığında ve A4 formatındaki cihaz, Kindle DX ile karşılaştırıldığında çok daha hafif: Lüks kitap okuyucunun ağırlığı 780 gram. Kitapları yönetmek için sunulan sanal kitaplık uygulaması iBooks son derece şık, basit ve sezgisel bir hava veriyor.

Rahatlıkla sigaranızı için
Satın aldıktan sonra kitaplar kişisel bir kitaplığa yerleşiyor. Burada kitap kapaklarının grafiksel minyatürleri diziliyor. Hafifçe vurduğunuzda kitap açılıyor, parmakla sayfa atlatabiliyorsunuz. Kindle vb. ile karşılaştırıldığında bu kullanım şekli daha da pratik.

Renkler, videolar, etkileşim
Kindle vb.nin sunduğu okuma konforunun büyük bir eksikliği var: Gösterim sadece siyah/beyaz renkte. Buna karşın Apple'ın yeni cihazının renkli ekranı var birçok animasyon sunuyor. Böylece gazeteler ve dergiler resim galerileri, videolar ve sosyal medya fonksiyonlarıyla donatılabiliyor. Renkli kitap dünyasını nasıl hayal etmeniz gerektiğini "Sports Illustrated" videosu gösteriyor.

ePUB formatı destekleniyor
Apple e-kitaplar için açık kaynak kodlu ePUB formatını destekliyor. Aralarında Penguin, HarperCollins ve Simon & Schuster'ın da bulunduğu beş Amerikan kökenli yayınevi kitaplarını bu formatta yeniden çıkarmayı planlıyor. Bu sayede iPad daha güzel bir e-kitap okuyucu olabilir; tabi ki yeterli sayıda Türkçe kaynak sunulduğu takdirde ki, bu konuda şüphelerimiz var.

Sınırlı okuma eğlencesi
Yaz, güneş, sahilde sessiz sakin kitap okuma? Yanından bile geçemiyor. Dışarıda güneş ışığı altında iPad ile kitap okumak çok zor. Her ne kadar arka aydınlatmalı ekran kullanılmış olsa da metinler keskinliğini kaybediyor ve görme sinirleriniz gereksiz yere zorlanıyor.

Batarya hatası
E-kitap okuyucularına pil süresi sayfa çevirme sayısı cinsinden belirtilir; zira cihazlar sadece sayfa değiştirirken enerji harcar. Kindle tam olu batarya ile 7500 defa çevirme sayısına ulaşıyor. iPad'in 10 saat pil süresi ise karşılaştırmada "zavallı" kalıyor. Gerçi üst modeldeki 64 GB bellek Kindle vb.lerini fazlasıyla aşıyor olabilir; fakat video, müzik ve fotoğraflarla beraber düşünüldüğünde kitap arşivinize yer kalmayabilir. Bellek kartı slotu da ne yazık ki eksik.

Mükemmel okuyucu: iPad güncel e-kitap okuyucularını duvara fırlatıyor.

Sonuç: Hoşça kal Kindle
Bir e-kitap okuyucu mu arıyorsunuz? Şimdiye kadar pek fazla alternatif yoktu. iPad monokrom tekdüzelik içinden sıyrılıyor: Mükemmel renklere sahip muhteşem bir görüntü ve çoklu dokunmatik yönetim sunuyor. Kendine has web tarayıcı ile donatıldığı için dışarıda sörf de yapabilir ve App Store'dan oyun satın alabilirsiniz. Gerçek bir hepsi-bir-arada çözüm.

Oyun konsollarına karşı: PSP'nin korkulu rüyası

Dev bir ekran, hızlı işlemci ve yenilikçi çoklu dokunmatik yönetim iPad'i oyuncu tercihleri arasına sokabilir.

Yanında taşımalık büyük ekran
iPad daha ilk bakışta PlayStation Portable ve Nintendo hayranlarının gözlerinden yaş gelmesine sebep olabilir. Büyük 9,7 inçlik ekran 1024 x 768 piksel çözünürlük ile birçok oyunu oynamaya elverişli hale geliyor.

Yaratıcı oyunlar
Elbette ekran ebatları tek sebep değil; iPad satın alacak kişilerin içi rahat olabilir. Çoklu dokunmatik yönetim, tümleşik mikrofon ve hareket algılayıcıları geliştiricilere yaratıcı fikirleri uygulamaya geçirmek için geniş bir alan veriyor.

Sağlam oyun yelpazesi
AppStore bağlantısı ile daha şimdiden birçok "sıradan" oyuncu için yeterli içerik mevcut. Hatta iPhone OS sayesinde işin biraz daha derinine inmek mümkün: Need for Spee, GTA Chinatown Wars veya Monkey Island ile iPad, tutkulu oyunculara bile hitap edebiliyor.

Konsol oyuncularının işi yok
iPad direkt elma ile armut karşılaştırmasına tabi tutulduğunda ayakta duramıyor: Tasarım odaklı tablet, muhtemelen PS3 ve Xbox 360 hayranlarının suratında bezgin bir gülümseme dahi oluşturamamıştır. Gelişmiş oyun konsolların aksine iPad yeterli güce sahip değil, HD kalitesinde oyun deneyimi sunamıyor ve neredeyse hiçbir ek fonksiyonu yok. Oyuncuların gelişmiş oyun konsolları için çok daha az para ödediğini de göz önünde bulundurursan iPad'in bu konuda hiçbir şansı yok.

Rakip, ilerleme kaydediyor.
Hatta direkt rakipleri olan PSP ve Nintendo DS il karşılaştırıldığında dahi iPad, oyun yelpazesi söz konusu olduğunda yenilgiyi kabul etmek zorunda kalıyor. Gerçi buna karar vermek için öncelikle yayımcıların iPad'e verecekleri tepkiyi beklemek lazım; fakat şimdilik rakipler Gran Turismo, God of War veya rengârenk Mario dünyası ile daha fazlasını sunuyor. Ayrıca iPad'in analog çubuk veya dört yol tuşu sunmaması gerçek oyuncuları rahatsız edebilir.

Gömlek cebine uygun değil
Son olarak iPad'in büyük ebatlar başına bela oluyor. PSP Go ve Nintendo DS rahatlıkla ceket veya mont cebinde taşınabilirken iPad'çilerin uygun bir kadın çantasına başvurması gerekiyor.

Dışarıda oyun: Doğru oyunlarla birlikte iPad, PSP Go vb. için rakip olabilir; ama gelişmiş oyun konsollarına asla rakip olamaz.

Sonuç: Sadece dışarıda oyun için
Hiçbir taşınabilir konsol bu derece büyük bir ekran veya yenilikçi çoklu dokunmatik yönetim ve hareket algılayıcı sunmuyor. Oyun yelpazesi de hâlihazırda mevcut. Yani elmadan bir parça koparmalı mı? Hemen değil, zira en önemli soru popüler yayımcıların en yeni Apple cihazını benimseyip benimsemeyecekleri belli değil. Eğer firmalar cihazın potansiyelini kullanan uygun oyunlar sunarsa iPad gerçekten de bir taşınabilir oyun konsoluna dönüşebilir.

Multimedya oynatıcılara karşı: Dev iPod

3G'li dev iPod
Şurası kesin ki iPad ilk bakışta dev formattaki bir iPod touch gibi gözüküyor. Bellek büyüklükleri de benzer: iPad 16, 32 veya 64 GB depolama alanı sunuyor. Cihaz ile resimler ve videolar izlenebiliyor ve müzik dinlenebiliyor. Bu konuda Apple'ın iTunes mağazası bir avantaj oluyor: Bu sayede dışarıda 3G ile her zaman yeni bir albüm satın alabilir veya sevdiğiniz dizinin yeni bölümünü seyredebilirsiniz.

Mükemmel ekran
Cihazın 9,7 inç köşegenli 1024 x 768 piksel çözünürlükteki ekranında resimler ve videolar çok keskin ve iPod touch'tan daha iyi gözüküyor. Ayrıca iPad yeni işlemcisi sayesinde Coverflow ve resim kitaplığında daha hızlı çalışıyor.

Taşımaya elverişsiz ebatlar
Büyüklüğü nedeniyle cihaz "mobil" haricinde her tanıma uyuyor. Özellikle de dışarıda gezerken müzik arşivinizi de yanınıza almak istiyorsanız özel bir çanta kullanmanız gerekiyor. Ayrıca yüksek çözünürlük ilk bakışta heyecan verse de HD filmler için yetersiz.

Sadece 4:3 formatında
Anlamsız: Ekran çözünürlüğü 4:3 formatına tekabül ediyor; Apple mağazasındaki güncel filmler ise 16:9 formatında sunuluyor. Bu sebeple rahatsız edici siyah kenarlıklar ortay çıkıyor. 64 GB bir müzik arşivi için yeterli olsa da filmlerinizi yanınızda taşımak istediğinizde depolama alanı kısa bir süre içinde yetersiz hale gelecektir.

Sürücü yok
iPad'in ne yazık ki bir DVD sürücüsü yok. Dolayısıyla kendi film-DVD'lerinizi direkt oynatamıyorsunuz. Kullanıcı ayrı bir bilgisayara başvurup iPad'i doldurması gerekiyor. Keza eksik Flash desteği yüzünden YouTube haricide hiçbir çevrimiçi video oynatılamıyor.

Kötü format: Dışarıda multimedya keyfi için daha pratik çözümler var.

Sonuç: Tüm alanların uzlaşması
Yeni iPad sadece bazı şartlar altında multimedya makinesi olmaya elverişli: Büyük ekranı kanepede oturup resim veya filmlere göz atmak için uygun faka dışarıda kullanım için çok büyük ve ağır. Özellikle de MP3 çalar olarak kullanılmaya elverişsiz. Bu konuda bir iPod'a başvurmak çok daha iyi. Tüm özellikleri sunmuyor ama her çantaya sığıyor.

Sonuç: Bekle ve gör taktiğini kullanın

Şimdilik kredi kartınız cebinizde dursun. Bir süre daha beklemek en iyi strateji olacaktır. iPad kendine has bir cihaz sınıfı oluşturuyor ve bu alanda örnek alabileceği hiçbir alternatif yok. Açıkçası akıllı telefon ile notebook arasında bir cihaza daha ihtiyacı olan kullanıcı çıkacağından şüpheliyiz. İtiraf etmeliyiz ki iPad çok şık gözüküyor; her ne kadar eski bir dijital fotoğraf penceresini andırsa da. Kullanım kolaylığı üst seviyede ve cihazın üst modellerinin temel donanımları sağlam.

iPhone gibi bir akıllı telefonda dışarıya kapalı uygulama dünyasına veya çoklu görev çalıştırma ve Flash eksikliğine göz yumabiliriz. Fakat ebat açısından çok daha büyük olan iPad'da bunların hiçbirini kabul etmiyoruz. Beklemek için ikinci bir neden daha: iPhone ve iPod'da ancak ikinci nesil modelleriyle gerçekten şık ve kullanışlı hale geldiler.