.suck alan adı için ne kadar öderdiniz?
Bu yeni alan adı uzantısı, dev şirketlerden "fidye" alınmasını sağlayan tehlikeli bir silaha dönüştü
The Internet Corporation for Assigned Names and Number veya bizim tanıdığımız ismiyle ICANN, alan adlarının dağıtılmasını organize etmekle sorumlu bir kurum. İşte o ICANN, yeni bir alan adını dağıtılırken, ticari kimliğe sahip kişi ve kurumların, kendi isimlerini koruma altına almak için ön başvuru yapmalarına izin veriyor.
Örneğin, pornografik siteler için kullanılacak olan .xxx ve .adult alan adları açılmadan önce ünlü isimlerin, kendi isimlerini satın almalarına imkan tanındı ki, daha sonra o isimler kullanılarak pornografik siteler açılmasın. Ünlü şarkıcı Taylor Swift kendi ismiyle pornografik alan adı alan ilk sanatçılardan biri oldu.
Aynı mantık firmalar için de işliyor. Microsoft, Google, Apple veya benzeri büyük firmalar, yeni alan adaları satışa çıkmadan önce kendi isimlerini koruma amaçlı satın alıyorlar. Fakat, .sucks uzantılı alan adları için koruma amaçlı ön sipariş alınırken büyük kavga çıktı.
"Sucks" kelimesi İngilizce'de "emmek" anlamına geldiği gibi aynı zamanda İngilizce argoda, rezil, rezalet, çok kötü, berbat kişi ve kurumlar için de kullanılıyor. Örneğin, "Microsoft Sucks" dediğinizde, Microsoft'un çok kötü bir firma olduğunu, berbat işler yaptığını, işe yaramaz olduğunu ifade etmiş oluyorsunuz.
İşte bu alan adı uzantısını satmakla görevli olan Kanadalı Vox Popili firmasının, .sucks alan adını alıp ismini korumak isteyen kurum ve kişilerden on binlerce dolara varan ücretler istemesi büyük tartışma yarattı.
Firmaların büyüklüğüne ve markalarının değerine göre, 2.000 dolardan 25 bin dolara kadar bir ücret skalası belirleyen Vox Popili, bu ücretlendirmeyi yapmaya hakkı olduğunu savunurken, ICANN yasal olarak eli kolu bağlı kalınca firmayı ABD Ticaret Komisyonu'na şikayet etti ve şirketin tekel oluşturmak gibi faaliyetler açısından incelenme altına alınmasını istedi.
ICANN, .sucks alan adı uzantısının satışı için 199 dolarlık yıllık ücret alınmasını ön görüyordu fakat ihaleyi alan Kanadalı Vox Popili yasada bir boşluk bulunca 199 dolarlık ücretle tatmin olamayacağını fark etmiş olacak ki, büyük firmalardan 25 bin dolar gibi ücretler talep etmeye başladı. Bu ücreti ödemeyen şirketler ise, alan adı uzantısı halka açıldığında, 199 dolar veren herhangi birinin kendi isimlerini alıp, şirket aleyhine bir web sitesi açması riskiyle karşı karşıya kalıyor. Kısacası, Vox Popili dünyanın dev şirketlerini tehdit ederek milyonlarca dolarlık fidye toplamaya başladı ve bakalım ICANN bu yasal şantajı durdurmayı başarabilecek mi?