Steam: Geleceğin oyun platformu mu?

Oyun geliştiricisi Valve, oyun dağıtım platformu Steam'i tamamıyla yeniden elden geçirdi. Dünya çapında 25 milyon kullanıcı ve düzenli aralıklarla yapılan indirimler platformun kendini kanıtladığını gösteriyor. CHIP Online Steam'in yeni beta sürümünü daha yakından inceledi.

Oyunların mağazalarda satılan kutulu sürümleri artık demode oldu. EA ve diğer firmaların görüşüne göre ileride oyuncular sadece çevrimiçi platformdan oyun satın alacak ve oyunu yine burada oynayacak. Bir portal çoktan bu trendin farkına vardı ve başarılı bir şekilde uygulamaya geçirdi: Steam. Oyun firması Valve'in (Half Life, Counter Strike, Left 4 Dead) çevrimiçi portalı 2003'te ilk kez yayımlandığında sadece Team Fortress Classic ve Counter Strike oyun partilerinin yönetimi için kullanılıyordu. Ücretsiz yazılım geçen süre zarfında 25 milyon aktif kullanıcıya ulaşarak birçok oyun yayımlayıcısının en önemli dağıtım yolu haline geldi.

Sinir bozucu bir zorunluluk mu, yoksa oyun hayali mi?
Bu sebeple her geçen gün daha fazla kullanıcı oyun satın almak için kutulu sürümleri es geçip aynı Steam üzerinden dağıtılan dijital sürümünü satın alıyor. Hatta bazı oyunlar Steam'de mağaza tarihinden daha erken piyasaya sürülebiliyor. Steam için yeterli sebep var: Oyunlar direkt PC'nize iniyor, her zaman en güncel seviyede oluyorlar ve dünyadaki her bilgisayardan erişilebiliyorlar. Bunlara ek olarak sık aralıklarla yapılan indirimler ve oyun paketlerini sayabiliriz. Peki, Steam sunucuları çevrimdışı olduğunda veya bir oyunu yeniden satmak istediğinizde durum nasıl gözüküyor? İlerleyen sayfalarda yeni platformun faydalarını ve sorunlarını dile getiriyoruz.

Download: Steam

Chat, sörf, alışveriş ve asla güncelleme aramamak

Steam'in en güçlü yanının ismi [SHIFT]+[TAB]: Bu kombinasyon ile Steam üzerinden çalıştırdığınız her oyunda transparan bir arabirim beliriyor. Bu arabirimde bir web tarayıcıya, kişi listenize ve topluluğa erişebilirsiniz.

İlk bakışta Steam'in keyfine varmak için iki imkân var: Ya oyunları direkt Steam mağazasından satın alıp indirirsiniz veya başka bir mağazadan satın aldığınız oyunu Steam üzerinden etkinleştirmeniz gerekir. İki seçenek de korsan kopyacıların işini zorlaştırmaya ve kullanıcıyı platforma bağlamaya hizmet ediyor. Lâkin Steam sadece oyuncuları yasal çerçevede tutmaya yarayan bir platform değil, aynı zamanda oyun oynamayı daha rahat hale getiren bir araç. Örneğin bir kere etkinleştirmiş olduğunuz oyunun DVD'sine bir daha ihtiyaç duymuyorsunuz. Topluluk sitesi üzerinden isteğinize göre kendinize has bir profil oluşturabilir, hobi-klanınıza has web sayfasını da barındıran bir grup oluşturabilir ve oyun istatistiklerinizi diğer oyuncularla karşılaştırabilirsiniz.

Her oyunda Steam arabirimi
Tüm bu fonksiyonlar direkt oyunun içinde de kullanılabiliyor. [SHIFT]+[TAB] tuş kombinasyonu ile Steam ara katmanı açılıyor ve buradan tümleşik web tarayıcısına ve arkadaş listenize ulaşabiliyorsunuz. Örneğin Left 4 Dead partisi sırasında Counter Strike takımızın en yeni üyesi size mesaj yollayarak güncel maçta sizden yardım isteyebilir. İki tıklama ile arkadaşınızın bulunduğu sunucuya atlayabilir ve ona yardım edebilirsiniz. Bu ve diğer fonksiyonlar (örneğin sesli arama) XFire gibi ek hizmetleri gereksiz hale getiriyor.

Püf nokta: Tüm bun anlatılanlar Steam ile ilgisi olmayan oyunlarda da işe yarıyor. "My Games" sayfasında "Add Non-Steam Games" butonu altından bilgisayarınızda kurulu tüm uygulamaları görebilir ve istediğiniz oyunun yanına tik atıp "Add selected programs" seçeneğine tıklayarak örneğin Far Cry gibi bir oyun klasiğini Steam platformuna dâhil edebilirsiniz. Eğer Steam oyununuzu otomatikman tanımazsa "Browse" tuşuna basarak oyunun EXE-dosyasını el ile ekleyebilirsiniz.

Bir daha asla güncelleme aramayın
Steam üzerinden satın alınan veya kaydedilen her oyun yeni bir yaması çıktığı anda otomatikman güncellenir. Böylece üreticinin web sitesine girip gerekli yamayı arama/indirme zahmetinden kurtulursunuz. Eğer oyunun isminin yanında "Ready to play" veya "100 %" yazıyorsa en güncel seviyede olduğundan emin olabilirsiniz. Platformun kendisi de düzenli aralıklarla yeni sürüm güncellemelerine tâbi tutuluyor.

Download: Steam

Haftalık düzende oyun indirimleri

Yeni çıkan oyunların Steam'deki fiyatı çok nadir de olsa piyasa fiyatının üzerinde olabiliyor; hem de müşterinin ne bir DVD ne de fiziksel bir kullanım kılavuz elde etmemesine rağmen. Yine de Steam mağazasına göz atmakta fayda var: "Weekend Deals" (hafta sonu indirimleri) ile oyunları hiçbir yerde bulamayacağınız kadar ucuza satın alabilirsiniz.

Steam bazı güncel oyunlarda oyunun piyasa fiyatından biraz daha yüksek bir fiyat sunabiliyor; ama çoğu oyunun Türkiye'de dünya ile aynı anda satışa sunulmadığını, oyunun mağazalara gelmesinin haftalarca sürdüğünü göz önünde bulundurursak oyunu satın almaya karar vermiş birisi aylar, belki senelerdir çıkmasını beklediği oyunu hemen elde etmek isteyecektir. Lâkin Steam'in asıl güçlü yanı ikinci bakışta ortaya çıkıyor: Ön siparişler. Bazı oyunlar çıkış tahinden önce ön siparişe sunuluyor ve bu ön sipariş sürecinde genellikle ya bir indirim ya da bedava bir oyun daha elde edebiliyorsunuz. Örneğin "Dawn of War 2"nin "Chaos Rising" eklentisi için Steam üzerinden ön siparişte bulunanlar "Saints Row 2"nin tam sürümünü ücretsiz olarak elde edebiliyor. Valve sunduğu bu fırsatlara büyük sükse yaratmış oyunları da dâhil ediyor: Örneğin Bioshock 2 için ön siparişte bulunanlara oyunun ilk bölümü hediye edildi ve ayrıca 5 Dolarlık bir indirim de kazandılar.

Düzenli aralıklarla yapılan büyük indirimler
Sürekli yepyeni oyun hitleri aramayan, bilakis ucuz oyunları tercih edenler aradığını Steam'de bulacaktır: Örneğin birkaç hafta önce Serious Sam HD - The First Encounter, 2 Marta tarihine kadar 7,5 Dolar karşılığında (asıl fiyatı: 15 Dolar) satışa sunulmuştu. Steam üzerinden alışveriş yaparken PayPal, ClickandBuy veya direkt kredi kartınızı kullanabiliyorsunuz. Para aktarım işlemi gerçekleştikten hemen sonra oyunu indirmeye başlayabiliyorsunuz. Bu süreç ise internet bağlantı hızınıza veya oyunun büyüklüğüne göre uzun sürebilir. Kural olarak saniyede 1 MB'tan daha yüksek indirme hızı elde etmek mümkün. Satın alınan oyunlar PC'nize bağımlı olmuyor: Yabancı bir PC'ye Steam kurup hesabınızla oturum açtıktan sonra otomatikman satın aldığınız oyunların listesi karşınıza çıkıyor. İsterseniz oyunları tekrar yabancı bir PC'ye de kurup oynayabilirsiniz.

Download: Steam

Gölgeli taraflar: Sunucu çökerse...

Valve yazılımları için ağ hizmeti sunmakla başlayan iş, etkin bir kopya koruması mekanizması haline geldi. Steam hesabı ve internet bağlantısı olmadan oyun zevkiniz işkenceye dönüşebilir. Elbette Steam sunucularının çökmesi de bunlara dâhil.

Left 4 Dead veya "Counter-Strike: Source" gibi Valve'in kendi geliştirdiği oyunları etkinleştirmek için hep Steam üzerinden internet bağlantısı şartı koşulmuştur. İsmi geçen oyunlarda bu süreç mantıklı olsa da - sonuçta hepsi saf çevrimiçi FPS oyunları ve yönetilmesi gereken bir sunucu ve topluluk var - Metro 2033 gibi oyunlarda bu gereksinimi anlayışla karşılamak mümkün değil. Metro 2033'ün çoklu oyuncu modu olmamasına rağmen kopya koruma ilkesi gereğince oyunun bir defaya mahsus Steam üzerinden etkinleştirilmesi gerekiyor. Oyuncu PC'si internet bağlı olmayan veya sadece tek oyunculu oyun oynayan kişilere bu "üretici firma tarafından gözetilme" hissinden hoşlanmayabilir. İnternet olmadan oyun keyfine varamamak ise cabası.

Acil durumlar için Offline Mode
Steam sunucuları çöktüğünde veya bakıma girdiğinde tam tersi durum gerçekleşiyor. Geçmişte tamir çalışmaları saatler boyunca arkadaş ağlarına erişmemeye neden olmuştu. Burada bir parantez açmak gerekir ki sunucular çökmüş olsa veya internet bağlantınız olmasa dahi oyunları açabiliyorsunuz. Lâkin 2006 kışında durum çok farklı bir durumla karşılaşıldı. Platformun oturum açma sunucusu bir fırtına nedeniyle çalışmaz hale geldi ve birkaç gün boyunca oyun oynamak mümkün değildi. Bu tip durumlar için Steam "Offline Mode" (çevrimdışı mod) özelliğini devreye sokuyor ve kurulu oyunları (en azından tek oyunculu modlarını) internet bağlantısı olmadan oynamanızı sağlıyor. Bu mod birkaç ufak istisna dışında çok iyi çalışıyor; ama bazı münferit durumlarda başlatılamayan oyunlara da neden olabiliyor.

Yeniden satış mümkün değil
Hafife alınması mümkün olmayan ikinci el oyun pazarı da Steam tarafından devre dışı bırakılıyor. Satın alınan her oyun seri numarası ile direkt Steam hesabına bağlandığı için oyunu satın alan kişi bunu ikinci bir kişiye satamıyor.

Download: Steam