SSD Nedir? Ne Gibi Avantajları Var? SSD Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
SSD nedir? SSD Ne İşe Yarar? SSD ve HDD arasındaki farklar nelerdir? SSD kullanmanın ne gibi avantajları var? SSD satın alırken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Bu makalede merak edilen tüm bu sorulara yanıt vermeye çalıştık.
Geleneksel hard disklerin, yani HDD'lerin yanı sıra
günümüzde öne çıkan ürünlerden biri de SSD diskler. Bilgisayarlarda
veri depolanmasını sağlayan harddisk aparatları yerine artık SSD
dikkat çekiyor. Peki Ssd Nedir, Ne İşe Yarar? İşte Ssd Alırken
Dikkat Edilmesi Gerekenler...
SSD NEDİR?
Teknolojinin akıl almaz ve önlenemez gelişimi ile veri depolamak için geçmiş zamanlarda kullanılan sabit disklerin yerini hızla ssd'ler aldı. Ssd günümüzde veri depolamak için kullanılan aygıtlara verilen isimdir. Ssd'ler sabit diskler yerine kullanılabilmeleri, işletim sisteminin daha hızlı çalışmasına sebep olmaları, uygulamaların hızla yüklenmesini sağlamaları ve veri aktarımını hızlı ve kolay bir şekilde yapabilmeleri sebebiyle günümüzde kullanıcılar tarafından oldukça talep görüyor. Ssd'lerde bulunan flash yongalar içinde saklanan verilerin uzun süre depolanabilmesini ve korunması sağlayarak kullanıcılara verilerini güvenli bir şekilde depolama imkanı sunar.
- 1.000 TB Kapasiteli SSD'ler Geliyor. Tarih Açıklandı...
- Dünyanın En Büyük SSD Diski Tanıtıldı: Sabrent SDD ile Tanışın
- RAM ve SSD Seçimi Nasıl Olmalı?
SSD'ler Nasıl Çalışıyor?
SSD'lerin amacı temelde HDD ile aynıdır: Dosyalarınızı uzun vadeli kullanım için saklamak. SSD'nin farkı ise "flaş bellek" denilen bir tür bellek birimi kullanmasıdır. RAM'e benzetebileceğimiz bu depolama birimi, RAM'in aksine elektrik kesildiğinde dahi veriyi tutmayı başarır.
HDD'de ise manyetik diskler ve bir okuma kafası bulunur. Bunu plakları çalmakta kullandığınız pikaplara benzetebiliriz. Kafanın veri okuyup yazması için disk üzerinde doğru konuma gitmesi gerekir. Veriler çoğu zaman dağınık olarak yazıldığından kafa, tek bir dosyayı okumak için birçok kez konum değiştirmek zorunda kalır ve doğal olarak bu işlem zaman alır.
SSD'lerde ise veriyi saklamak için elektriksel hücrelerden faydalanır. Bu hücreler, "sayfa" denilen bölümlere ayrılır ve veriler burada saklanır. Sayfalar bir araya gelerek "blokları" oluşturur. SSD'lere "katı hal" denmesinin sebebi, hareketli parçalarının bulunmamasıdır.
SSD'ler, sadece bir bloktaki boş sayfalara yazabilirler. HDD'de ise veri, herhangi bir yere, herhangi bir zamanda yazılabilir. Yani verinin üzerine yazmak, HDD'de daha kolaydır. SSD'ler belirli sayfalardaki verinin üzerine direkt olarak yazamazlar, sadece boş sayfalara yazabilirler.
O halde SSD'ler veri silme işini nasıl çözüyor? Herhangi bir blokta yeterince sayfa "kullanılmıyor" olarak işaretlendiyse, SSD bloktaki tüm veriyi belleğe alır, tüm bloğu siler ve veriyi bellekten bloğa tekrar yazar - bu esnada kullanılmamış sayfalar boş bırakılır. Bloğun silinmesi verinin tamamen silindiği anlamına gelmeyebilir; verileri güvenle silmek için bu iş için özel geliştirilmiş araçları kullanmak gerekir.
Tüm bunlar SSD'lerin zamanla yavaşlayabileceği anlamına geliyor. Zamanla SSD'ye veri yazıldıkça boş sayfalar biter ve kullanılmamış sayfalar, bloklarda dağınık biçimde kalır. Bu noktada veri yazmak istediğinizde SSD, sayfalara direkt olarak yazamadığı için şunlar gerçekleşir:
- "Kullanılmayan" olarak işaretlenmiş yeterli sayfa içeren bir blok bulunur.
- Bu blokta hangi sayfaların hala gerekli olduğunu kaydedilir.
- Bu bloktaki her sayfa boş olarak sıfırlanır.
- Gerekli sayfalar, sıfırlanan bloğa tekrar yazılır.
- Kalan sayfalar, yeni verilerle doldurulur.
Yani yeni bir SSD aldıktan ve tüm boş sayfaları doldurduktan sonra, yeni veri yazarken bu süreç her defasında tekrar gerçekleşir. Çoğu flaş bellek bu şekilde çalışır.
Buna rağmen SSD'ler, geleneksel HDD'lerden çok daha hızlıdır. Bu performans kazanımları nedeniyle HDD yerine SSD satın almanıza kesinlikle değecektir.
SSD ile HDD Arasındaki Farklar
Geleneksel sabit diskler (HDD) verileri dönen diskler üzerinde depolar; SSD'ler ise hareketli parçalara sahip değildir. SSD'leri bir çeşit pahalı USB belleğe benzetebiliriz. Bunun yanında SSD ve HDD aynı işlevi görürler; sisteminizi yükleyip, kişisel dosyalarınızı ve uygulamalarınızı depolarlar.
SSD Kullanmanın Avantajları Neler?
SSD'lerin HDD'lerin karşısındaki en büyük avantajı, hızı. Geleneksel sabit disklere göre SSD'li bir bilgisayar çok daha hızlı açılır ve uygulamaları çok daha hızlı açar. Bilgisayarınızı ister iş için kullanın, ister oyun veya eğitim amaçlı, SSD'nin farkını sıkça hissedeceksiniz.
SSD'ler hareketli parçalara sahip olmadığından, HDD'ler gibi aniden bozulma ihtimalleri daha düşüktür. Bununla birlikte arıza yapan bir SSD'den veri kurtarmak çok daha zor olabilir. SSD'lerin belirli bir yazma kapasitesi vardır ve bu kapasiteye ulaştıklarında kullanılmaz hale gelirler (normal bir kullanımda yıllarca hizmet verebilirler). Hareketli parçalara sahip olmaması, SSD'lerin dışarıdan gelecek sarsıntılardan HDD'ler gibi etkilenmediği anlamına gelir.
Motorundan gelen uğultu ve disk kafasından gelen çıtırtılar, HDD'lerin ortak özellikleri. SSD'ler ise tamamen sessiz çalışırlar. Son olarak SSD'ler, HDD'lerdeki "parçalanma" (fragmantation) sorununu yaşamazlar; bu sorunu otomatik olarak çözecek mekanizmalara sahiptirler ve müdahaleniz gerekmez.
Bununla birlikte SSD'lerin de bazı dezavantajları var. Bunların en başında SSD'lerin HDD'lere kıyasla yüksek fiyatları geliyor. HDD'lerde 500GB "giriş modeli" kabul edilirken SSD'lerde "giriş seviyesi" 128GB'a kadar inebiliyor. Dolayısıyla SSD'lere çok fazla para dökmek istemiyorsanız, SSD ve geniş HDD'yi bir arada kullanabilir, işletim sistemini ve en önemli uygulamaları SSD'ye yükleyerek hız avantajından faydalanabilirsiniz.
SSD Kullanmanın Dezavantajları Neler?
SSD'lerin sunduğu avantajların yanında, bazı dezavantajlardan da bahsetmek zorundayız. Flaş bellekler, tamamen ölene kadar belirli sayıda yazma işlemine dayanabilirler. Bu, açıklaması uzun bir konu ancak veri hücrelerindeki elektriksel yükün periyodik olarak sıfırlanması gerektiğini söyleyebiliriz. Her sıfırlama, hücrenin elektriğe direncini bir miktar artırır ve bu, hücreye yazmak için gereken voltajı artırır. Zamanla bu voltaj gereksinimi iyice artar ve hücreye yazmak imkansız hale gelir.
Dolayısıyla SSD'lerin yazma ömrü, HDD'lere oranla bir hayli kısadır. Ancak bu, SSD'nizin uzun süre dayanmayacağı anlamına gelmiyor. Yani bunu okuduğunuzda, bir SSD'yi 1 yıl içerisinde çöpe atmanız gerekeceğini düşünmeyin. Bahsettiğimiz süre, en kaba tabirle "yıllarca" şeklinde açıklanabilir.
SSD Nasıl Takılır?
SSD'ler, SATA veri bağlantılarından faydalanırlar. SATA, 1, 2 ve 3 olmak üzere üç sürüme sahip ve bu sürümler sırasıyla 1.5Gbps, 3Gbps veya 6Gbps aktarabiliyor. Bununla birlikte anakaranızın SATA 3'ü desteklemesi şart değil çünkü SSD'ler geriye uyumlular. Dahası hız kazanımları, tamamen ham aktarım hızına bağlı olmadığından, SATA 3 desteklemeyen bir anakartta bile performans artışını elde edeceksiniz.
SSD'nizi kasanıza monte etmek için şu adımları izleyin.
- Kasayı açın ve anakartın SATA portlarına ve sabit disk yuvalarına rahatça ulaşabildiğinizden emin olun.
- SSD'yi destek parçasının içerisine yerleştirin ve ardından kasada boş bir 3,5 inç sabit disk yuvasına vidalayın.
- SATA kablosunun L şekilli ucunu SSD'ye, diğer ucunu anakartın üzerindeki boş bir SATA portuna bağlayın. Windows kurulumu için diğer sabit disklerin bağlantısını, kurulumu tamamlayana kadar sökün.
- PC'nizi açın ve Windows diskini veya USB'sini takın. Bios'unuzun önyükleme (boot) seçeneklerini kullanarak disk veya USB'den başlatma seçeneğini kullanın.
- Windows kurulumu başlayacak; ekrandaki yönergeleri izleyerek kurulumu tamamlayabilirsiniz.
SSD alırken nelere dikkat edilmesi gereklidir?
SSD kullanımının ana amacı veri işleme ve depolama olduğundan SSD alırken öncelikle SSD'nin veri okuma-yazma hızına dikkat edilmelidir. Okuma-yazma hızları SSD'lerin üzerinde belirtilirler ve okuma-yazma hızının yüksek olması SSD'nin de iyi bir SSD olup olmamasıyla doğru orantılıdır. Günümüzde SSD'lerin okuma-yazma hızı ortalama olarak 300-500MB/Sn aralığında değişmektedir. SSD alırken kullanım amacı da önem taşıyan konulardandır. SSD üzerine aktarmak istediğiniz verilerin boyutuna ve verileri kullanım amacınıza göre uygun depolama hacmine sahip bir SSD seçmek uygun olacaktır. SSD alırken kullanacağınız veri depolama kapasitesinin üzerinde bir SSD almak SSD belleğiniz kullanımını olumlu yönde etkileyecektir.