Sizin ağınız hangisi?

Çalıştığımız ve yaşadığımız mekanlarda birden fazla bilgisayarın varlığı artık pek o kadar da sıradışı bir durum sayılmıyor. Bunun da ötesinde, televizyondan cep telefonuna dek pek çok aygıtın da artık çevreden yalıtılmış olmadığı gerçeğiyle yüzyüzeyiz. Neredeyse mutfak gereçlerinin bile uzaktan erişime ve kontrole açık şekilde tasarlanmaya başladığı bir çağdayız.

Bu da demek oluyor ki, er ya da geç bulunduğumuz mekanlarda yerel veri ağları kurmamız gerekiyor. Bu noktada karşınıza hangi türden ağ kuracağınız sorusu çıkıyor. Bu çok önemli bir soru, çünkü cevabı kurulum aşamasında yapacağınız yatırımı doğrudan etkileyecektir.

Ne tür bir ağ kuracağınıza karar verirken, öncelikle elinizde olan araçları ve ihtiyaçlarınızı gözden geçirin. Ne tür cihazları ağ üzerinden birbirlerine bağlayacaksınız? Bunların üzerinde herhangi bir türden ağ adaptörü var mı? Bulunduğunuz mekanın getirdiği kısıtlamalar nelerdir?

Kablolu Ağlar

Bilgisayarları birbirine bağlamak için ethernet kablolarından faydalanmak kullanılan en eski ve kendini ispatlamış yöntemdir. Teknolojisi oturmuş ve kendini ispatlamıştır. Sağladığı güvenlik ve hız yüksektir. Hepsinden de önemlisi gayet yaygındır. Öyle ki, bugün üretilen hemen her taşınabilir ya da masaüstü bilgisayarda bir adet ethernet bağlantı portu standart olarak bulunabilmektedir.

Bir kablolu ağ kurarken dikkat etmeniz gereken husus, sadece kablolara değil, bağlantı yönlendiricilere de ihtiyacınız olacağıdır. Router denen bu cihazlar tek başına satıldıkları gibi, pek çok ADSL modemin içinde de ek donanım olarak bulunabilirler. Eğer elinizde böyle çok ethernet portlu bir modem varsa ve bağlamak istediğiniz bilgisayarların üzerinde de standart ethernet girişleri yer alıyorsa, o zaman işiniz kolay olacaktır. Tüm yapmanız gereken uygun uzunlukta Cat tabir edilen kablolardan satın alıp döşemektir.

Dikkat Edilecek Noktalar

Kablolu ağlarda birden fazla iletişim standardı mevcuttur ki bunlar sürati doğrudan etkiler. En eski standartlardan olan 10BaseT destekli ürünler artık piyasada olmasa bile, sağda solda halen kullanılan pek çok router ve switch bu seridendir. Takibeden 100BaseT standardı daha moderndir ve çok yaygındır. Çoğu donanım Base10/100T standardı damgası taşır, yani her ikisini de destekler.

En yeni standart ise Gigabit adı verilendir. Gerçekten çok hızlı olan bu standardın nimetlerinden faydalanmak için, tüm donanımın destekliyor olması lazımdır. Ne var ki piyasadaki ADSL modemlerin çoğu dâhil pek çok üründe bunun desteği bulunmaz.

Kablolu ağların en can sıkıcı yanı, bulunduğunuz mekâna kablo döşemek zorunda olmanızdır. Cat5, Cat5e ve Cat6 adıyla bilinen kablo türlerinin farklı performans pariteleri vardır. Ancak aralarındaki performans farkı abartıldığı kadar yüksek değildir ve herhangi biri işinizi rahatlıkla görecektir. Esas sorun, kablolu ağların kullanımda kablosuz ağlar kadar esnekliğe sahip olmamasında yatar.

Elektrik Hattı Ağları

Bilgisayarlar elektrik ihtiyaçlarını karşılamak için prizlere yakın olmak zorundadırlar, değil mi? Öyleyse neden yeni kablo döşemek yerine, veri aktarımını elektrik kabloları üzerinden yapmayasınız? İşte bu sorunun cevabı Powerline denen ve elektrik hatlarını kullanan kablolu ağ teknolojisinin doğmasına sebep oldu.

Bu türden bir ağ, alternatif elektrik akımın sinus dalgasından faydalanarak veri taşır. 50Hz değerindeki bu dalganın üzerine çok daha yüksek MHz sınıfında bir dalga bindirilir. Veri işte bindirilen bu dalgada gizlidir. Verinin gönderimi ve alımı doğrudan prizlere bağlanan adaptörlerle yapılır.

Elektrik hattı üzerinden veri taşıyacak bir ağ kurarken tüm ihtiyacınız olan bu adaptörlerden yeteri sayıda almaktır. Her bilgisayar için bir tane kullanılır. Tabii ayrıca bilgisayarınızda adaptörden gelen ağ sinyalini alacak ethernet portu da olmalıdır. Bunun dışında herhangi bir ek kablo ya da router kullanılmasına gerek yoktur.

Dikkat Edilecek Noktalar

Elektrik hattını kullanan ağların adaptörleri farklı hızlara sahip olabilirler. İlk nesil adaptörler 14 Mbps gibi gayet düşük hızlara sahiplerdi. Ancak bugün 1 Gbps hız vaat edenlerini de piyasada bulabilirsiniz. Tabii unutmayın ki gerçek hızı belirlemede sadece bu adaptörler değil, elektrik hattının kalitesi ve bilgisayarınızdaki ethernet portlarının hız kapasitesi de önemli rol oynayacaktır.

Bunun dışında ileriye dönük uyumluluğu da hesaba katmalısınız. 2010 sonlarına doğru bu alanda yeni ve farklı bir standarda sahip ürünlerin çıkması beklenmektedir. G.hn adı verilen bu standart, sadece elektrik değil, her türden kablo hattının veri aktarımı için kullanılmasını mümkün kılacaktır, ancak HomePlug standardıyla uyumlu olmayacaktır.

Elektrik hatlarını kullanarak bir ağ kurmak, özellikle geniş alana yayılmış çok sayıdaki sabit cihazın erişimini sağlamak açısından gayet verimli bir yöntemdir. Ancak kabloları istediğiniz yere döşemek ya da kablosuz ağlardaki esneklik mümkün olmayacaktır. Bir diğer potansiyel sorun ise, elektrik hattındaki aşırı yüklenmelerin bazen veri sinyallerini de bozabiliyor olmasıdır.

Kablosuz Ağlar

Günümüzde yükselen trend hemen her türden elektronik cihazda kablosuz ağ bağlantısına yer verilmesi yönünde gelişiyor. Taşınabilir bilgisayarlar, cep telefonları ve benzer mobil cihazlar başta olmak üzere, sabit olmayan hemen her cihazın bir ağa bağlanabilmesi için kablosuz teknolojisi büyük önem taşıyor.

Ancak bu teknoloji kâğıt üzerinde göründüğü kadar sorunsuz değil. İlk piyasaya çıktığı günden beri a, b, g ve n olmak üzere pek çok alt sürümü olan 802.11 standardı kullanılıyor. ilk sürüm olan a en zayıfları, g ve n sürümlerinin ise pek çok alt versiyonu daha var. Yani ortada hayli karmaşık bir teknolojik çorbanın olduğunu söyleyebiliri.

N sürümünde kabul edilen koşulların, kablosuz ağ teknolojisini en sonunda rayına oturttuğunu söylemek yanlış olmaz. En azından önceki sürümlerde karşılaşılan sinyal zayıflığı ve menzil düşüklüğü gibi problemlerin yanı sıra, güvenlik sorunları da hayli çözüldü. Bu tür bir ağ, özellikle kablolu çözümlere yer olmayan ve mobilite gerektiren durumlar için yegane çözümünüz olabilir.

Dikkat Edilecek Noktalar

Öncelikle ağ kurmak için kullanılacak cihazların mümkün mertebe aynı standardı izlemeleri ve aynı üreticiden tercih edilmelerinde fayda var. Eğer g standardı bir router kullanıyorsanız, bağlanacak cihazların n sürümüne uygun olmaları pek bir şey ifade etmeyecektir. Ama n sınıfı bir router, g sınıfı dizüstüleri rahatça birbirine bağlayabilir, fakat tabii ki genel kaliteyi daha düşük sürüm belirleyecektir.

Kablosuz ağlarda güvenlik çok önemlidir. Sinyaller herkesin alabileceği biçimde açıktadır, o yüzden cihazlarınızda bağlantı parolasının yanı sıra, yüksek güvenlikli şifreleme de kullanmanız çok önemlidir. Halkın kullanımına açık kablosuz bağlantı noktalarında şifreleme olmayacağından, saldırıya açık hale geleceğinizi unutmayın.

Çoğu firma ürünlerinin kablosuz ağ bağlantı hızlarını öve öve bitiremez. Ancak sıkça iddia edildiğinin aksine, 300 Mbps gibi hızları ancak laboratuvar ortamında görebilirsiniz. En yeni teknoloji ürünler kullanıldığında ve ortamdaki sinyal kirliliği çok düşük olduğunda bile, 14 ila 18 Mbps hızlara ulaşmak mümkündür. Günlük kullanımda ise bu rakam çoğu zaman 10 Mbps sınırının altında kalır.

Hangisini Seçmeli?

Eğer sizin için hız ve güvenlik en önemli konularsa, taşınabilirlik arka planda kalıyorsa ve kablo döşeme imkanınız varsa, o vakit Cat kablolu bir ağ kurmak en iyi seçim olacaktır. Ofis gibi veri güvenliğinin önemli olduğu alanlarda bunun alternatifi yoktur. Öte yandan oyuncular ya da büyük miktarlarda dosyayı yerel ağda paylaşanlar için de sağladığı hız rakipsizdir.

Öte yandan eğer nispeten az bir yatırımla, geniş bir kullanıcı kitlesini kapsayacak bir ağ kurmak istiyorsanız, elektrik kablolu ağlar size çok iyi hizmet edebilir. Tüm bir apartmanı ya da ofis binasını kapsayacak bir yerel ağı hiç kablo döşemeden kurabilir, nispeten güvenli kalmasını sağlayabilirsiniz.

Bulunduğunuz mekana kablo döşemek istemiyorsanız ve çok sayıda mobil cihazı bağlamanız gerekiyorsa, o vakit kablosuz ağlara yönelmekten başka çareniz olmayacaktır. Bunların güvenlik sorunları eskisine oranla hayli giderilmiştir. Üstelik sinyal zayıf kalırsa, anten gibi aksesuarlar kullanarak bu sorunu aşabilirsiniz.