Sabit diskinizden garip sesler mi geliyor?

Bilgisayarlarla ilgili sorunlara tanı koymanızı sağlayacak birçok işaret, daha doğrusu ses olabilir. PC'mizin sürekli olarak çıkardığı sese alıştığımız için, zaman içinde bu sesleri sıradan bir gürültü gibi algılamaya, dolayısıyla da pek algılamamaya başlarız. Ancak örneğin PC'nizden gelen seslerdeki değişiklikler, yakında yaşayacağınız bir arızanın habercisi olabilir.

Teknolojideki gelişmeler son senelerde çalışan bir PC'den çıkan sesi oldukça azalttı. Ancak kulağınıza farklı bir ses geliyorsa, buna dikkat etmeniz gerekebilir.

Peki sıra dışı sesin sabit diskinizden geldiğini düşünüyorsanız ne yapmalısınız? Onu tamir edebilir misiniz? Verileriniz kurtarılabilir mi? Cevapları makalemizde arayacağız.

Not: Bu yazımızda yalnızca mekanik diskleri ele alacağız. Katı hal sürücüleri (SSD'ler), hareketli parçalara sahip olmadığından, çalışırken veya arızalandıklarında normal sabit disklere benzer sesler çıkarmazlar.

Normal sesler

Mekanik sabit diskiniz normal biçimde çalışırken çıkaracağı şu sesler, normaldir:

- Sürücü hızlanırken duyacağınız ince vızıltı

- Sürücü verilere erişirken duyabileceğiniz düzensiz tıkırtılar

- Disk güç moduna girerken veya sistemi kapatırken çıkan daha sert sesler.

En yeni sistemlerde dahili disklerden gelen bu sesleri duymayabilirsiniz. Sisteminizin fanlarının diskinizin sesini bastırma ihtimali yüksektir. Harici veya istasyona yerleştirdiğiniz disklerin sesini duymak ise çok daha kolaydır.

Normal dışı sesler

Kullanıcıları endişelendirebilecek cinsten birkaç ses bulunmaktadır. Bunlar arasında en çok rastlananlar;

- Yüksek sesli titreşim veya vızıltılar

- Tiz bir inilti

- Tekrar eden tıkırtı, gıcırtı veya bip sesi

- Harici sürücüleri bağladığınız sırada diskten çıkan tıkırtı sesleri veya bip sesleri.

Bazı durumlarda bu seslerin birkaç tanesini aynı anda duyabilirsiniz. Seslerden en az birini duyuyor ve sabit diskinize ulaşabiliyorsanız, hemen diski yedekleyin. Verilerinizi yedekleyene kadar sorun gidermeye yönelik başka bir işlem yapmayın.

Bip sesleriyle ilgili bir not

Özellikle dahili sabit diskler, normalde hoparlörle gelmezler. Bu yüzden düzenli bip sesleri duyuyorsanız ve bilgisayarınız açılmıyorsa, bu ses anakartınız üzerindeki küçük hoparlörden geliyor olabilir. Böyle bir durum sözkonusu olduğunda sürücü hatasını ekranda da görmeniz gerekiyor.

Dahili sürücülerde sorun giderme

Öncelikle sesin sabit diskten geldiğinden emin olmanız gerekiyor. Bilgisayarınızın içerisinde motorla çalışan fanlar ve optik sürücüler de bulunduğundan, diğer kaynakları mümkün olduğunca devreden çıkarmaya çalışın.

Kabloları ve bağlantıları kontrol ettikten sonra diskinizin üreticisinin ön-yükleme diskini (örneğin Seagate diskler için SeaTools) kullanın ve diski test edin. Bu araçlar, başlangıçta sisteminizin yaptığı testlerden çok daha kapsamlı testler gerçekleştirecek, size bir takım tanı kodları verecektir.

Sisteminiz açılıyorsa mümkün olduğunca çalışan tüm uygulamaları kapatın, diğer sürücüleri güvenli biçimde çıkartın ve üreticinizin tanı araçlarını sorunlu disk üzerinde çalıştırın. Ciddi bir sorunu çoğu durumda kısa test ile görüntüleyebileceksiniz.

Tanı araçlarıyla sorunu bulamazsanız, sistemi kapatın ve sürücünün veri ve güç kablosunu sökün. Sistemi tekrar açın ve sesin hala gelip gelmediğine bakın. Ses artık gelmiyorsa, sistemi kapatın ve sadece veri kablosunu bağlayın. Sistemi açtığınızda ses geri dönerse, diskiniz değil, veri kablonuz bozuk olabilir.

Son olarak diski yerinden söküp, yalnızca güç kablosunu takılı bırakın. Diski anti-statik bir yüzeye bırakın veya elinizde tutun. Bu sırada bilgisayarı açın - ses hala devam ediyorsa diskiniz bozulmuş demektir. Disk elinizdeyken diskin hızlandığını ve diğer titreşimleri daha iyi hissedebilirsiniz.

Harici sürücülerde sorun giderme

Harici veya taşınabilir disklerde diskin hızlanıp tekrar tekrar yavaşlaması, genellikle gücün yetersiz oluşundan kaynaklanır. Güç sorunlarını çözmek için şunları deneyebilirsiniz:

- Güç özellikli bir hub kullanın.

- PC'nizin ön değil, arka tarafındaki USB portundan direkt bağlantıyı deneyin.

- USB 2.0 ve sonraki portları deneyin.

- Yarım metreden kısa kabloları deneyin.

- Güçlendirici kablo kullanarak sürücüye bir değil, iki kabloyla güç sağlayın.

- Güç adaptörüne sahip cihazları daha az cihazın bağlı olduğu bir prize bağlayın.

Az önce bahsettiğimiz sorun giderme araçları harici disklerde de çalışacağından, bir sonraki adım olarak bu araçları deneyin.

Son olarak veri kablosunu değiştirmeyi ve cihazı başka bir PC'ye bağlamayı deneyin. Bunlar sorunu çözmezse sürücü veya arayüz kartı hasar görmüş olabilir. Bu ikisinden hangisinin bozulduğunu anlamanın tek yolu, cihazın kapağını açıp sürücüyü ayırmaktır. Sürücüyü ayırdıktan sonra onu masaüstü PC'nize bağlayabilir veya bir IDE/SATA - USB dönüştürücü kabloyla laptop'unuza bağlayabilirsiniz.

Tüm denemelerinize rağmen diskinizi verilerinizi geri kurtaracak kadar çalıştıramadıysanız, profesyonel kurtarma hizmetlerinden faydalanmanızı tavsiye ediyoruz. Gözünüzü karartmış, diskinizin içini açıp, ona kendiniz müdahale etmeyi aklınızdan geçiriyor olabilirsiniz. Belki sıkışmış bir okuma/yazma kafasını tekrar işler hale getirebilirsiniz, ancak şansınızın düşük olduğunu unutmayın. Böyle bir davranışın verilerinizi tamamen kurtarılmaz hale getirme ihtimalinin yüksek olduğunu söyleyelim.