Saatten 288 km Hızla Denize Dalabilen ve Zarar Görmeyen Canlı
Saatte 288 km hızla denize dalınırsa, muhtemelen bu işin sonu ölüm olacaktır. Ama bunu yapmayı başaran bir canlı var ve bu canlı, bilim insanlarının da dikkatini çekmeyi başardı.
Eğer suya dalmak isterken yanlış bir hareket sonucunda
karnınızın üzerinde suya düştüyseniz, su yüzeyinin geriliminin ne
kadar ciddi bir güce sahip olduğunun farkındasınızdır. Suya dalan
hayvanlar, giriş sırasında muazzam basınçlarla karşılaşıyorlar ve
bu dalışın ardından bir hava boşluğu ve sonrasında da bu boşluk
tekrar kapanırken sıçrama oluşuyor. Bu çarpma etkisi, suya girerken
hidrodinamik bir şekil oluşturarak (yani doğru bir şekilde dalarak)
en aza indirilebiliyor ve bu tür vücut türleri, suya dalan
balıklarda sıklıkla rastlanıyor.
Doğadaki belki de en etkili dalgıçlardan birinin sümsük kuşu olduğu söylenebilir. Bilimsel adıyla Morus bassanus, avlanırken adeta bir avcı uçağı gibi suya çarparak 11 metreye kadar dalabiliyor ve bu sırada saniyede 24 metre gibi muazzam hızlara ulaşabiliyorlar. Ayrıca bu etkileyici dalışın sonrasında perdeli ayakları ve kanatlarını kullanarak daha fazla yüzebiliyorlar ve yakaladıkları balıkları yüzeye çekiyorlar.
Bu muazzam dalış sırasında kuşların uzun boyunlarını kırmalarını engelleyen şey ise, oldukça etkileyici fiziksel yapıları oluyor. Sümsük kuşları, doğadaki ilginç bir noktayı dolduran, aşırı özelleşmiş boyunlara sahip ve araştırmalar, saniyede 80 metre hızına çıkana kadar boyunlarının yara almayacağını gösteriyor.
PNAS üzerinde yayımlanan bir araştırma, bu tür kuşların suya bu
kadar yüksek hızlarda daldıktan sonra nasıl hayatta kaldıklarını
incelemek için dalma hidrodinamiklerini görmek
adına "kurtarılmış" bir kuş başını kullandı. Yapılan incelemeler,
yaşayan kuşların dalma hızları ile birleştirildiğine bu zayıf ve
narin vücut kısmını dengeleyebilen kafatası ve boyun kaslarına
yönelik anatomik özellikler buldu.
Araştırmacıların yaptıkları deneylerin ardından bulduklarına göre, kuşun kafatasının çevresindeki kasların kasılmasının ardından göğsünün suya değmesi ile biten sıkışma aşaması boyunca boynunu koruması mümkün oluyor. Araştırmacıların yaptıkları hesaplamalar ve tahminlere göre bir sümsük kuşunun yaralanması için saniyede 80 metre gibi bir hızla suya dalması gerekiyor. Daha kolay anlaşılır bir ölçüte çevirirsek, bu hız saatte 288 kilometre anlamına geliyor. Yani bu kuşların kendilerini yaralamak için oldukça hızlı bir dalış yapmaları gerekiyor. Yine de bazılarının bu sırada yaralanması veya ölmesi söz konusu olabiliyor. Ama çoğunluk, bu dalışlardan yara bile almadan çıkabiliyor.