PlayStation Kontrolcüsünün (GamePad'inin) 26 Yıllık Evrimi
PlayStation'ın oyun kontrolcüsü, yani gamepad'i, PS1'den yeni PS5'e gelirken hangi aşamalardan geçti, 1994'ten bu yana neler değişti?
Sony, ilk PlayStation konsoluyla birlikte
ortaya çıkardığı kontrolcüyle bu alanda da ses getirmişti. Oyun
kolunun eşsiz şekli ve ergonomik tasarımı, onu oyun tarihinin en
ikonik kontolcülerinden biri yaptı. Bu yazımızda, yeni PlayStation
5 kontrolcüsü dahil bugüne kadar piyasaya sürülen PlayStation
kontrolcülerine göz atacağız.
İlk PlayStation Kontrolcüsü (1994)
PlayStation'ın "PlayStation Controller" olarak bilinen oyun
denetimi, konsolun rengine uyum gösteriyordu. Ortasında Sony
PlayStation logosu bulunan kontrolcünün sonradan gelecek
gamepad'lerden farkı, parmak çubuklarına (thumbsticks) sahip
olmaması. Cihaz aynı zamanda kabloluydu ve PlayStation'ın önündeki
özel porta bağlanıyordu.
Dual Analog (1997)
PlayStation Controller'ın kısa ömürlü halefi olan Dual Analog, arayüzün gelecek nesilleri için önemli adımlar attı. Parmak çubuklarıyla gelen Dual Analog Controller, analog uyumlu oyunları oynamaya izin veriyordu. Dijital ve analog mod arasında geçiş yapmak için Select ve Start düğmelerinin altında bulunan Analog düğmesiyle mümkündü.
Dual Analog'un üretimi, titreşimsiz olduğu için 1998'de durduruldu.
DualShock (1998)
Birkaç değişiklikten geçen DualShock, iki ek eylem düğmesiyle geliyor, parmak çubuklarına bastırarak oyunlarda L3 (sol) ve R3 (sağ) eylemlerini gerçekleştirmenize izin veriyordu. DualShock, titreşimli geri bildirim sunan ilk PlayStation kontrolcüsü idi. Selefleri gibi kablolu olan cihaz, ilk PlayStation için üretilmişti ve gri renkteydi. PS2 ile uyumlu olsa da bazı oyunlarda çalışmıyordu.
DualShock 2 (2000)
Sony'nin ikinci konsolu PlayStation 2 ile birlikte piyasaya sürülen DualShock 2, rengiyle ilgili bazı değişiklikler yaptı. Yine kablolu olan kontrolcü, öncekiler gibi Start, Select ve Analog düğmeleriyle geliyordu. Ek olarak eylem düğmeleri de analog hale gelmiş, yani basınca duyarlı olmuşlardı.
Sixaxis (2006)
Sony, PS3'ü piyasaya sürerken bir süre DualShock isminden vazgeçti ve Sixaxis'i ortaya çıkardı. İsim değişikliğinin nedeni, yeni kontrolcünün kablosuz olmasıydı. Ancak pilin oyunda önemli bir zamanda bitmesi gibi yeni sorunlar oraya çıktı. Cihazı microUSB - USB kablosuyla konsola bağlamanız mümkündü. Harekete duyarlı Sixaxis, sadece kontrolcüyü hareket ettirerek oyunların bazı öğelerini kontrol etmenize izin veriyordu. Cihaz bundan dolayı titremiyordu. Dual Analog'dan ders almamış olan Sony, bu sürümde Analog düğmesini de kaldırdı. Bu düğmenin yerini PlayStation logosunu taşıyan home düğmesi aldı. Düğme, oyundan çıkmaya ve PlayStation giriş ekranına dönmeye yarıyordu.
DualShock 3 (2007)
Gürleyen oyun kontrolcülerinin sevildiğini bir kez daha fark eden Sony, geri adım atarak PS3'e yönelik DualShock 3'ü duyurdu. Bu sürüm, Force Feedback özelliği ve üzerindeki DualShock sözcükleri dışında Sixaxis ile neredeyse tamamen aynıydı. Sixaxis'teki hareket kontrolü de DualShock 3'teki yerini korudu.
DualShock 4 (2013)
DualShock 4, PlayStation 4 ile birlikte piyasaya sürüldü. DualShock 3'e benzese de birkaç önemli farkı vardı. Genel denetimler aynı kalsa da, kapasitif dokunmatik yüzey ön yüzde geniş bir yer kaplıyordu. Bu yüzey aynı anda iki dokunuşa tepki verebiliyor, çeşitli düğme işlevlerini üstlenebiliyordu.
İkinci önemli değişiklik ise şarj, kontrolcüyü açma gibi belirli durumlarda parlayan ışık çubuğuydu.
Kulaklığın üzerinde bir 3.5 mm kulaklık girişi de bulunuyordu.
Options ve Share düğmeleriyle gelen kontrolcü, bu düğmelerle PS4'teki farklı menüleri hızla açabiliyordu.
DualSense (2020)
PlayStation 5 ile birlikte gelen DualSense, ilk bakışta çift
tonlu tasarımıyla dikkat çekiyor. Şekil olarak DualShock 4'ün
tasarımını büyük oranda koruyan kontrolcü, kapasitif touchpad için
mavi arka aydınlatma sunuyor. DualSense, önceki modeldeki Share
düğmesi yerine bir Create düğmesiyle geliyor.
DualSense'in üzerindeki mikrofon, oyuncuların kulaklıktan bağımsız
olarak iletişim kurmalarına izin veriyor.
Şarj için USB Type-C'yi kullanan DualSense, zamanını dolduran micro USB'yi bir kenara bırakıyor.