"Negatif zaman" nedir? Hayır, zaman yolculuğundan bahsetmiyoruz!

“Negatif zaman” tanımı mantıksız bir kavram olarak veya zaman yolculuğunun temelinden bahsediyor gibi gözükebilir. Ancak birçok bilim insanı bunun varlığına şüpheyle yaklaşırken, son araştırmalar bu inanılmaz kavramın düşünülenden çok daha derin olabileceğine işaret ediyor.

Negatif zaman, bir nesnenin aynı anda iki yerde olma olasılığı veya birbirinden uzaktayken aynı durumda bulunan iki parçacık (diğer adıyla kuantum dolanıklığı) gibi kuantum mekaniğinin tuhaf bir özelliği. Kuantum mekaniği atomların, elektronların ve fotonların özelliklerini açıklamak için kullanılır ve bazı özellikleri, bizim görebildiğimiz daha büyük cisimlerin dünyasıyla çelişiyor gibi görünebilir. Negatif zaman kavramı da, sıfırdan daha küçük bir zaman dilimini ifade eder.

Bu yılın başlarında Toronto Üniversitesi’ndeki bilim insanları bu kavramı araştırdılar ve nesnelerin negatif zamanda nasıl ışık yayabileceğini gösteren bir çalışmayı ön baskı sunucusu arXiv’de yayınladılar. Bu araştırma, bir ışık darbesinin bir atom bulutu boyunca seyahat etmesinin ne kadar sürdüğünü incelemeyi içeriyordu.

Işık buluttan geçerken atomlar geçici olarak fotonları emer ve fotonları serbest bırakmadan önce “uyarılmış” bir durumu tetikler. Araştırma ekibi, atomların bu uyarılmış durumda kaldığı süreyi ölçtü. İlginç bir şekilde, zamanın negatif olduğu, yani sıfırdan az olduğu durumlar da buldular.

Ortak yazar Josiah Sinclair, Scientific American’ın Spektrum dergisine verdiği demeçte, “Negatif bir zaman gecikmesi paradoksal görünebilir ancak bunun anlamı,  atomların uyarılmış durumda ne kadar zaman geçirdiğini ölçmek için bir ‘kuantum’ saati inşa ederseniz, saat kolunun belirli koşullar altında ileriye değil geriye doğru hareket edeceğidir” dedi.

Elbette araştırmanın henüz hakem denetiminden geçmediğini ve pek çok araştırmacı tarafından şüpheyle yaklaşıldığını vurgulamakta fayda var. Örneğin, Almanya’da yaşayan teorik fizikçi Sabine Hossenfelder, bir YouTube videosunda izleyicilerine, “deneydeki bu negatif zaman kavramının zamanın geçişiyle hiçbir ilgisi yok - bu sadece bir grup fotonun bir ortamda nasıl hareket ettiği ve fazlarının nasıl değiştiği hakkında konuşmanın bir yolu” diyor.

Bunun temel sebeplerinden biri, ışık parçacıkları olan fotonların aynı anda hem parçacık hem de dalga gibi davranıyor olması. Bu yüzden fotonlar, kuantum mekaniğinin kafa karıştırıcı özellikleriyle, bulundukları koşullara göre aynı anda farklı fazlarda bulunabiliyorlar.

Bütün bunların bir sonucu olarak, hiçbir şeyin ışık hızından hızlı olmayacağı kuralı bozulmuyor ve araştırmada belirtilen bu durum, zaman yolculuğu için bir temel oluşturmuyor.