Ne Çin ne Hindistan... Bu 'üretim yerini' yakında daha çok duyacağız
Uzayda üretim... Muhtemelen bu ifadeleri yakın bir gelecekte daha fazla duyacağız... Çünkü bu analistler ve bazı startupların yükselişe geçeceğini öngördüğü yeni bir pazar. Startuplar uzayda ilaç ve yarı iletken yapmak için milyonlarca yatırım yapıyor...
Kulağa bilim kurgu filmlerinden bir replik gibi gelse de uzayda üretim şu an bile çok küçük ölçekte zaten gerçekleşiyor.
CNBC'nin aktardığı habere göre McKinsey'in ortaklarından Ilan Rozenkopf, "İlaç, yarı iletkenler, güzellik ve sağlık ürünleri ve potansiyel olarak yeni mahsuller anlamında gıdaya bakarsanız, pazarın 2030'da bir noktada 10 milyar doların üzerinde olacağını tahmin ediyoruz" diyor.
Uzay, araştırma ve geliştirme için mikro yerçekim gibi özellikleri nedeniyle benzersiz bir ortam sunuyor ve şirketlerin Dünya'da mümkün olmayan yeni üretim yöntemleri veya malzemeleri bulmasına olanak tanıyor.
Bugüne dek Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS), daha saf yarı iletkenler üretme ve yeni ya da daha iyi ilaçlar geliştirme gibi konularda akademisyenlerin, ABD devlet kurumlarının ve ticari müşterilerin çeşitli deneylerine ev sahipliği yaptı. Hatta ABD Başkanı Joe Biden 2024 mali yılı bütçesinde NASA'nın anserle ilgili araştırmalar yapması için 5 milyon dolar ayırdı.
İLAÇ ÜRETİMİ
CNBC'ye göre şimdi birkaç uzay girişimi kompakt uzay fabrikaları kullanarak uzay içi üretim talebini karşılama fırsatı görüyor. Bu şirketlerden biri de Güney Kaliforniya'daki Varda Space Industries. Şirketin misyonu ilaç şirketlerinin ilaçlarını geliştirmelerine ya da yeni ilaç tedavileri bulmalarına yardımcı olmak. Habere göre Varda'nın iş teklifinin anahtarı da ilaç geliştirmeye faydalı olabilen ve protein kristalizasyonu olarak bilinen bir olgu. Çünkü proteinin kristal yapısını anlamak, bilim insanlarının hastalık mekanizmaları hakkında daha iyi fikir edinmelerine, ilaç tasarımını optimize etmelerine yardımcı olabilir.
Araştırmalar ise uzayda elde edilen protein kristallerinin Dünya'dakilerden çok daha kaliteli olduğunu gösteriyor. Bu plan, ilacın tamamını uzayda yapmak değil, bir ilacın terapötik (tedavi edici) etkilerinden sorumlu olan kısmı yapmak anlamına geliyor.
YÖRÜNGEYE FIRLATILAN İLK UZAY FABRİKASI
SpaceX, Temmuz ayı başlarında Varda'ya ait ilk uzay fabrikasını Falcon 9 roketiyle yörüngeye fırlatmış ve bilim insanları, yerçekimsiz ortamda ilaç üretmek için kullanılması planlanan ilk uzay fabrikasındaki testlerine başlamıştı.
ÇİPLERİ UZAYDA ÜRETMEYİ PLANLIYOR
Galler'in Cardiff kentindeki Space Forge ise yeni nesil yarı iletkenler üretmek üzere kendi uzay fabrikasını tasarlamaya çalışıyor. Space Forge'un amacı daha verimli ve yüksek performanslı çipler üretmek için silikon dışındaki malzemeleri kullanarak yarı iletken alt tabakalar yapmak. Space Forge'un ABD operasyonlarının genel müdürü Andrew Parlock, "Bu yeni nesil malzemeler daha önce hiç görmediğimiz bir verimlilik yaratmamızı sağlayacak. Yarı iletken performansında 10 ila 100 kat iyileşmeden bahsediyoruz" diyor.
Habere göre yarı iletkenlerde bu tür bir performans artışı sağlamanın sırrı, uzayda mükemmel kristaller yaratmak. Bu tür gelişmiş çipler, 5G ve elektrikli araçlar gibi endüstriler için önemli. Varda’ya benzer şekilde Space Forge, çiplerin yalnızca bir kısmını uzayda üretmeyi planlıyor.
Space Forge’un CEO’su ve kurucu ortağı Josh Western, “Uzayda bu kristalleri yarattıktan sonra, onları yere geri getirebiliriz ve Dünya’da etkili bir şekilde çoğaltabiliriz. Böylece sayısız kez uzaya gitmemize gerek yok" diyor.