Monitörünüz Artık Cebinizde

Basılı yayınlarda ve ofis içinde kağıt kullanımı nedeniyle ormanların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı sık sık gündeme gelen bir konudur. Teknolojinin, ormanlara ve dolayısıyla dünyanın geleceğine en büyük katkısı, herhalde e-mail’in keşfidir. Gereksiz pek çok yazışmanın kağıt üzerinden elektronik ortama yönelmesi hem çevrecileri, hem de zarfkatlamaktan kurtulan mektup gönderme süresini kısaltan kullanıcıları şüphesiz memnun etmiştir. Ancak kağıt israfını önleme ve basılı materyallerdeki kağıt maliyetini düşürme çalışmaları beklenmedik sonuçlar vermiş, insanlığın önüne yeni bir mecra çıkmıştır: “Elektronik Kağıt”

Xerox’un bünyesinde kurulu ünlü Palo Alto Araştırma Grubu veya Massachusetts Institute ofT echnology Media Library gibi kuruluşların yanında Gyricon veya E-ink gibi tamamen elektronik kağıda odaklanmış ticari firmaların da yer aldığı büyük yarışta çalışmalar ilk meyvelerini verirken kullanıcılar da bu yeni mecranın hayatlarını nasıl etkileyeceğini merak etmeye başladılar. Gyricon’un ürettiği ve ticarileştirdiği Smartpaper isimli ürünün şimdilik sadece büyük marketlerde sık sık değiştirilen kağıt etiket ve ilanların yerini alacağı düşünülüyor. Gerçi, elektronik kağıt mamulü bu tür ürünler herhalde bu hali ile en çok Türkiye gibi yüksek enflasyonla ve her gün değişen fiyatlarla, muhatap ülkelerde rağbet göreceğinden, elektronik kağıtla ilk tanışacak toplumlardan biri olabiliriz. Ancak elbette elektronik kağıt sadece etiketlerde veya ilan panolarında kalmayacak kadar büyük bir potansiyele sahip.

Kulvardaki büyük yarışçılardan biri olan E-ink firmasının daha birkaç ay önce Arizona’da gerçekleştirdiği denemede çok kalabalık bir süper markete yerleştirilen reklam panosu şeklindeki Immedia adı verilen genişçe bir elektronik kağıt tabakası üzerinde haber başlıklarını yayınlayan Arizona Republic isimli bir gazete, elektronik kağıtla yaptıkları reklam çalışmasının satışlarını bir tane bile artırmamış olmasına rağmen, elektronik kağıt panosunun sorunsuz çalıştığını açıklayarak, teknolojinin ilk testinden başarıyla çıktığını müjdelemişti.

Gazeteler artık bildiğimiz kağıda basılmayacak!
Reklam panoları veya fiyat etiketlerinin ötesinde, kağıt gibi esnek ve yeniden kullanılabilir özelliklere sahip elektronik kağıt kavramı ile günlük yaşamımızın parçaları haline gelmiş pek çok alışkanlığın da sonunun yaklaştığı sinyalleri alınıyor. Şimdilik biraz uzak gibi görünse de, New York Post gibi büyük bir gazetenin 2018 yılından itibaren, kağıt baskısını tamamen durdurmayı planladığını resmen açıklaması, elbette elektronik kağıt teknolojisinde yaşanan hızlı gelişmelerin bir sonucu. Yine de gazete yöneticilerinin biraz tedbirli davranmış olmak için 15 sene sonrasını işaret ettiklerini tahmin edebilirsiniz. Ama kağıt baskıyı tamamen terk etmek için verilen tarih, bu gazetenin iki yıl veya iki ay sonra elektronik kağıtlar için hazırlanmış baskılar çıkarmayacağı anlamına gelmiyor. Elektronik kağıdın neden olacağı bir diğer gelişmenin, masalarımızın üzerinde duran kocaman monitörlerimize veda etmek olacağını da hatırlatmak lazım. LCD ekranlar ile hacimlerini büyük oranda kaybeden monitörlerin, elektronik kağıtlarda yüksek çözünürlük ve gerçek renkler elde edilebilmesi sorunlarının üstesinden gelinmesi ile birlikte, zarifmetal bir tutacakla, masamızın üzerinde sallanan ince, transparan, plastik kağıtlara dönüşeceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Elbette dizüstü bilgisayarlar da bu gelişmeden nasibini alacak.

Elektronik kağıt ile değişime uğrayacak bir diğer sektörün de kitap yayıncılığı olacağı düşünülüyor. Geçenlerde ikincisi yapılan e-book konferansında hararetli tartışmalara konu olan elektronik kağıtlar istenilen teknolojik düzeye ulaşabilirse, internetten download edilebilen elektronik kitapları, katlanıp cepte taşınabilen elektronik kağıtların üzerinde okumak mümkün olacak.

Elektronik kağıda yazı nasıl yazılır, elektronik kağıt nasıl çalışır?
Dijital kağıt olarak da adlandırılan elektronik kağıtlar, iki ince saydam plastik zarın arasına yerleştirilmiş, kum tanesinden küçük, milyonlarca pikselden oluşuyor. Piksellerin her bir yarım dairesi bir renge, dolayısıyla bir piksel de sadece iki renge sahip olabiliyor. Siyah-beyaz, mavi-beyaz, yeşil-beyaz, kırmızı-beyaz gibi... Elektronik kağıtlar şimdilik televizyon teknolojisinin siyah beyaz günlerindeki gibi, emekleme dönemini yaşıyor diyebiliriz. Ancak araştırmacılar 2006 yılına kadar çok renkli elektronik kağıtların geliştirilebileceğine inanıyorlar.

İki plastik zar arasına sıkıştırılmış iki renkli piksele doğru noktada elektrik verildiğinde, hangi yüzünü kullanıcıya döneğini belirlemek mümkün oluyor. Sistem biraz kaba benzetmeyle, 23 Nisan, 19 Mayıs ya da 29 Ekim törenlerinde stadyum
tribünlerinde oturan göstericilerin, ellerindeki değişik renkli kartonlarla günün anlam ve önemine uygun görüntüler, yazılar oluşturmalarını andırıyor. Piksellerin nasıl çalıştığını daha detaylı görmek isteyenler, video görüntüleri bu ayki CD içinde bulabilirler.

Teknoloji şimdilik sadece sabit görüntüler oluşturmaya izin veriyor olsa da, 2006 yılında çok renkli elektronik kağıtlar sözünü veren bilim adamları, elektronik kağıtlar üzerinde hareketli görüntü elde etmenin de uzak olmadığını belirtiyorlar. Bu gelişme gerçek olduğunda, katlayıp cebinizde taşıyacağınız gazetenizin haberlerini incelerken, haberin video görüntüsünü de izleyebileceksiniz. Ama bu noktada teknolojinin bir sorunu daha çözmesini ve elektronik kağıtlara seslendirme özelliği kazandırmasını bekleyene kadar, sinemanın sessiz günlerinde olduğu gibi, elektronik kağıttaki sessiz videolara da bir süre katlanmak zorunda kalınacak. Bir de, okunulan gazeteleri çöpe atma alışkanlığından vazgeçmek gerekecek. Ola ki yanlışlıkla gazetenizi çöpe atarsanız, yeni bir elektronik kağıt ekran almak biraz tuzluya patlayacak, çünkü bu cihazlar bir kere alınakları göz önünde tutularak fiyatlandırılacak ve özellikle teknolojinin henüz tam yaygınlaşmadığı ilk günlerde fiyatlar biraz yüksek olacak. Ancak teknolojinin tüm nimetleri için geçerli olduğu üzere, alternatifür etim teknikleri geliştirildikçe ve maliyetler düştükçe ürünün geniş kitlelere yayılmasını sağlayacak fiyat düşüşlerinin de hızla geleceğine kesin gözüyle bakılıyor.