İlk kez videoya yakalandı: Bir ay-aya ait olan bu video muhtemelen pek de hoşunuza gitmeyecek
Dünya'nın en "acayip" canlılarından biri olarak bilinen Madagaskar lemuru ay-ay, bilim insanları için önemli kabul edilen bir videoda böyle yakalandı. Ama bu videonun sıradan insanlar için biraz tiksindirici olduğunu baştan söyleyelim.
Madagaskar'ın cılız, böcek gözlü, ince parmaklı lemurları ay-aylar, alışılmadık ve pek de çekici olmayan anatomileri nedeniyle tarih boyunca insanlar tarafından şeytanlaştırıldı. Kısa bir süre önce birinin burnunu karıştırırken ve çıkanları yerken kameralara yakalanması da, insanlar tarafından sempatik bulunmalarına pek yardımcı olmayacağı kesin.
Söz konusu ay-ay, Kuzey Karolina'daki Duke Lemur Merkezi'nde yaşayan bir dişi olan Kali. Kali üçüncü parmağının tamamını burnuna sokmayı başardı ve video kanıtına göre çıkardıklarını iştahla yuttu.
Bu hafta Journal of Zoology'de burun karıştırmayı (bilimsel olarak rinotillexis olarak bilinir) açıklayan bir çalışma yayınlandı. Araştırmacılar ayrıca videoda gösterilen mukus yeme olayını (bilimsel olarak mukofaji) da araştırdı.
Londra Doğa Tarihi Müzesi'nde memelilerden sorumlu kıdemli küratör ve araştırmanın ortak yazarlarından biri olan Roberto Portela Miguez, yaptığı açıklamasında, "Bu videoyu ilk gördüğümde, burun karıştırma gerçekten beni etkiledi" dedi ve devam etti: "Bu bir sürpriz, çünkü ay-ay oldukça ikonik bir tür, bu yüzden daha önce bir yerde rapor edildiğini düşünürdünüz."
Ekip, ay-ay CT taramaları yaptı ve hayvanın üçüncü parmağının muhtemelen hayvanın burnunda farenkse, yani boğazının arkasına kadar ulaşabildiğini buldu.
Ancak araştırmacılar, Kali'nin parmağını burnundan yukarı kaydırıp sonra çıkan mukusu neden yaladığından tam olarak emin değiller. Ancak bu alışkanlığın, özellikle hünerli ellere sahip bir grup hayvan olan primatlarda da görülebildiğini belirtiyorlar. Tahmin edilen muhtemel burun karıştırma motivasyonları arasında rahatsızlığı gidermek, mukustan az miktarda sıvı almak ve hatta bakterilerin dişlere tutunma yeteneğini azaltmak yer alıyor.
Bu video, burunlarını karıştırdığı gözlemlenen 12 primat türünün büyümeye devam eden listesine ay-ayları da ekliyor. Tahmin edilebileceği gibi, bu listede insanlar da yer alıyor. Aynı zamanda ay-ayları, lemur ailesinin burnunu karıştırdığı bilinen ilk üyesi yapıyor.
Madagaskar faunasının çoğu gibi, temel olarak habitat kaybı nedeniyle, ay-ayların soyu tehlikede. Habitat kaybı, çoğu tür için neslinin tükenmesinin birincil nedeni ve çoğu tür, popülasyonlarının geri kazanılması için yasal olarak çok geç korunmaya alınıyor.