LCD'ye hayat öpücüğü: Ölü pikselden kurtulun

'Ölü piksel' kavramı LCD'lerde görülen hemen her piksel hatasına verilen isim olsa da, gerçekte durum pek de öyle değildir. Birbirinden farklı olan bu piksel hatalarını sıcak piksel, ölü piksel ve takılmış piksel olmak üzere üç kategoriye ayırabiliriz.

Ölü piksellerin nasıl ortaya çıktığını anlamak için ise öncelikle herhangi bir LCD'nin çalışma mantığının nasıl olduğunun da iyi bilinmesi gerekiyor.

İlk olarak tüm renk tayflarını oluşturabilmek için, her bir pikselim kırmızı, yeşil ve mavi olmak üzere üç alt pikselden oluştuğunu söyleyebiliriz. Bu alt piksellerin tümünde bir problem meydana geldiğinde ise piksel tamamen siyah görünecektir.

Bu alt piksellerden herhangi biri ya da ikisi açık konumda olduğunda, ekran üzerindeki piksel de kırmızı, yeşil, mavi, sarı, sayen (gökyüzü rengi) ve mor noktalar şeklinde görülür(hangi alt piksellerin çalışmadığına bağlı olarak). Bu piksel hatası, 'takılmış piksel' kategorisine girer.

Takılmış piksellerin onarımı

Ölü pikseller ise ekrana görüntü vermeyen piksel ya da alt piksel olarak tanımlanır. Bu tip pikseller her zaman siyah renkte görünür ve şunu da eklemeliyiz ki LCD panelleri popüler olmaya başladığı yıllarda, takılmış ve ölü piksellerin sıklıkla görüldüğü bir gerçek.

Hatalı piksel sayısının artmasıyla birlikte monitörün değeri de aynı bağlamda düşme eğilimine girer; zira ISO 13406-2 standardı, her bir LCD için oluşabilecek maksimum piksel hatasını belirlemiş ve sınır koymuştur.

Takılmış piksellerin onarımı

Takılmış pikseller genellikle üretim hatasından kaynaklanan hatalardan meydana gelir. Birçok durumda, bu yönde geliştirilmiş herhangi bir yazılımı kullanarak ya da doğrudan kullanıcının müdahelesiyle bu tür piksellerin onarılması mümkün.

Doğrudan müdahele yönteminde ekranın bu tip piksellerden etkilenmiş olan yüzeyine bir kalemin arkasında bulunan silgiyle hafifçe baskı uygulanması söz konusudur. Silgiyle ekran yüzeyine yapılan bu baskılar neticesinde ekranın içinde yer alan sıvının panel boyunca hareket ettirilmesi sağlanabilir.

Ancak şu konuya dikkat çekmekte fayda var: Yaptığınız bu işlemin her zaman işe yarayacağını söylemek mümkün değil. Aksine, bazı durumlarda bu yöntemlerin kullanılmasıyla birlikte takılmış piksellerin sayısının daha da artması ya da ekranın yüzeyinde bulunan hatalı piksellerin bir başka noktaya taşınması ihtimal dahilindedir.

Ölü pikseller, genellikle transistörün tamamen bozulduğu anlamına gelir ve onarılması pek mümkün değildir. Sıcak pikseller (hot pixel) ise tamamen üretim hatasından meydana gelebilir ve bu piksel hatalarının onarılması, takılmış piksellerde olduğu gibi çoğunlukla mümkündür; ancak bu işlemin kesinlikle işe yarayacağını bu durumda da söylemek oldukça güç.

Daha fazla yardım

Eğer takılmış ya da ölü piksele sahip bir LCD ekrana sahipseniz, öncelikle daha önce bahsettiğimiz yazılım çözümünü denemenizi öneriyoruz. UDPixel ve JScreenFix isimli araçlar, tam bu noktada imdadınıza yetişebilir.

Eğer ekranınız yeniyse ve hatalı piksellere fazlasıyla sahipse, bu tip durumlarda üretici firmayla görüşmek en akıllıca çözüm olacaktır. Böylece bozuk piksellere sahip olan monitörünüzü kolayca yenisiyle değiştirebilirsiniz.

Şimdi isterseniz UDPixel ve JscreenFix isimli yazılımlarının nasıl kullanıldığına bir göz atalım.

1. Piksel yöntemi

UDPixel, ekranınız üzerindeki renkleri değiştirerek sorunlu pikselleri tespit etmenize ve bu pikselleri onarmanıza yardımcı olur. Eğer bu yazılımca herhangi bir bozuk piksel tespit edilirse, onarma işlemine hemen geçebilirsiniz.

Download: UDPixel

2. Tarayıcı yöntemi

Bir tarayıcı penceresi altında çalışan JscreenFix'in sorunsuz bir şekilde kullanılabilmesi için Java Runtime'ın da bilgisayarınızda bulunması gerekiyor. İşlemi yapmak için önce JscreenFix'in web sitesine girin ve F11 ile tam ekrana geçtikten sonra tarama işlemini başlatın. Ancak bu işlem en az bir saat süreceğinden, sonuçları alana kadar bilgisayarınızı kendi haline bırakmanız gerekiyor.

Download: JscreenFix

3. Silgi yöntemi

Bazı durumlarda takılmış alt pikseller sadece ekran yüzeyine silgi gibi yumuşak nesnelerle hafifçe baskı uygulayarak ortadan kalkabiliyor. Ancak daha önce de dile getirdiğimiz gibi, bu işlemin piksel sorununuzu kesinlikle ortadan kaldıracağını söyleyemiyoruz.