Laboratuvarda Oluşturulan Mini-Akciğer, Koronavirüs'e Karşı Kullanılacak
Bilim insanlarının laboratuvarda oluşturdukları mini-akciğer, SARS-CoV-2 (Koronavirüs) ve grip de dahil olmak üzere solunum yolunu etkileyen virüslere karşı yardımcı olacak.
Bir araştırma ekibi, laboratuvarda binlerce insanın
akciğer kök hücresinden oluşan bir mini-akciğer
geliştirdiler. Bu mini-akciğer, şu anda
SARS-CoV-2 ve diğer havadan bulaşan patojenlerin
akciğer hücrelerimize neler yaptığını anlamak amacıyla
kullanılıyor. Çalışma, Cell Stem Cell dergisinde
yayımlandı.
Ekip, solunum sistemimizin en derin kısımlarını onaran bir akciğer kök hücresi olan alveolar epitel tip-2 hücreleri (AT2) kullandılar. Burası da kanımızdaki oksijen-karbondioksit değişiminin gerçekleştiği yer oluyor.
Bu hücreler laboratuvarda milyonlarca hücreye çoğaltılabiliyor ve böylelikle de insan akciğerinin bir kısmı oluşturulabiliyor. Daha sonra da araştırmacılar, bu hücrelerin SARS-CoV-2 virüsü ile enfekte olduktan sonra nasıl davrandıklarını moleküler bir seviyede inceleyebiliyor. Bu inceleme sonucunda da Covid-19 hastalarının tedavisi için önemli görülerin elde edilmesi mümkün.
Duke Üniversitesi'nden başyazar Purushothama Rao Tata'nın açıklama sırasında söylediğine göre bu çok yönlü model sistemi ile sadece SARS-CoV-2 değil, grip gibi bu hücreleri hedefleyen tüm solunum yolu virüslerinin araştırılması mümkün.
Kök hücreler kimyasal olarak saf bir kültür içerisinde
yetiştiriliyorlar ve bu yüzden insan hücreleri dışından gelen
herhangi bir bozulma sonuçları etkilemiyor. Kuzey Carolina
Üniversitesi'nden ortak yazar epidemiyoloji, mikrobiyoloji ve
immünoloji profesörü Ralph Baric'in belirttiğine
göre daha önce saflaştırılmamış kültürlere sahip olan hücreler
kullanıldığından dolayı bu oldukça önemli ve büyük bir adım olarak
öne çıkıyor.
Ekip, akciğer hücrelerinin SARS-CoV-2 ile enfekte olmaları durumunda hücrenin ACE2 hücre yüzeyi reseptörüne yöneldiğini doğruladı. Daha sonra akciğer hücreleri virüse yanıt olarak bağışık moleküllerini serbest bırakıyor. Bu interferonlar – yani diğer hücreleri virüse karşı uyaran proteinler – aynı zamanda bazı hücrelerin virüsün yayılmasını önlemek adına kendilerini yok etmeye başlamalarını tetikliyor gibi gözüküyor.
Ne yazık ki bu sinyaller enfekte olmayan komşu hücreleri de tetikliyor. Araştırmacılar, bu hücrelerin genetik davranışları ile insanlardaki hücreleri karşılaştırdıklarında "etkileyici bir benzerlik" bulduklarını belirtiyorlar.