Kedilerin gözleri neden karanlıkta parlar?
Eski Mısırlılar, kedilerin batan güneşin ışıltısını gözlerinde yakaladığı ve sabaha kadar güvende tuttuklarına inanırmış. Eski Yunanlılar ise gözlerin içinde parıldayan bir ateşe benzeyen bir ışık kaynağı olduğunu düşünürmüş. Peki, sebebi ne? Yani kedilerin gözü neden karanlıkta parlar?
Kedi, bazı köpekler dahil pek çok hayvanın gözleri geceleri parlar. Peki, bu durumun ardındaki bilim ne? Gözleri parıldayan türler, loş ışıkta daha iyi görecek bir göz yapısına sahiptiler. Çünkü ya yiyecek ararlar ya da avlarının çoğunu şafak ve alacakaranlıkta yaparlar.
KEDİLERİN GÖZLERİ NEDEN KARANLIKTA PARLAR?
Tüm gözler ışığı yansıtır, ancak bazı gözlerde geceleri parıldayan bir görünüm yaratan 'tapetum lucidum' adı verilen özel bir yansıtıcı yapı vardır. Bir kedinin tapetum lucidum'u, bir ayna gibi ışığı retinaya geri yansıtan kristallere sahip hücrelerden oluşur. Bu, retinaya daha fazla ışığı emmesi için ikinci bir şans verir.
Tapetum lucidum (Latince "parlayan katman"), aslında pek çok gece hayvanının gözbebeklerinin arkasında bulunan küçük bir aynadır. Temelde bu hayvanların geceleri daha iyi görmelerine yardımcı olur. Aynı zamanda "göz parlaması" olarak bilinen parlayan göz olgusuna da neden olur.
Işığın bir kısmı retinanın içinden veya çevresinden geçer ve tapetum lucidum'a çarpar. Tapetum lucidum, görünür ışığı retinadan geri yansıtarak fotoreseptörlerin kullanabileceği ışığı artırır. Bu, kedilerin karanlıkta insanlardan daha iyi görmelerini sağlar.
Tapetum lucidum'dan yansıyan ışığın bir kısmı kedinin gözlerinden geri yansır. Bu yansıyan ışık veya göz parlaması, bir kedinin karanlıkta gözleri parlıyormuş gibi göründüğünde gördüğümüz şeydir.
İnsanların gözlerinde ise bu tapetum lucidum tabakası yoktur.
DİĞER BAZI HAYVANLARDA DA VARDIR
The Conversation bu konuda "Geceleri görmesi gereken diğer birçok hayvanda tapetum lucidum bulunur. Bu, yırtıcıları; tilkilerden çiftlik koyun ve keçilerine kadar her şeyi içerir. Tapetum lucidum, balıklar, yunuslar ve diğer suda yaşayan hayvanlar için de yararlıdır çünkü bulanık, karanlık suda daha iyi görmelerine yardımcı olur. Kara hayvanlarında, tapetum gözün üst yarısında retinanın arkasında bulunur, çünkü yerdekileri en iyi görmeleri gerekir. Ancak suda yaşayan hayvanlarda tapetum gözün çoğunu kaplar, çünkü karanlıkta çevrelerini görmeleri gerekir.
Pek çok hayvanda göz parlaması olmasına rağmen, bazı küçük evcil köpeklerde bu özellik yoktur. Mavi gözlü ve beyaz veya açık renkli kürklü çoğu hayvan da bu özelliği kaybetmiştir" diyor.