Karıncalar kokar mı? Bazı insanlar karınca kokusu alırken bazıları neden alamıyor?
Karıncalar kokar mı? Neden bazı insanlar karıncaların kokusunu algılayabildiklerini iddia ederken diğerleri algılayamıyor? Bilimin bu ilginç sorulara verilecek bir cevabı tabii ki var.
İnternette zaman zaman, bazı insanların karınca kokusunu alabildiğini iddia ettiği viral gönderiler ortaya çıkıyor. Bu gönderiler her ortaya çıktığında, neden bazı insanların bu kokuyu algılayıp neden bazılarının algılamadığı veya bunun bir düzmece olup olmadığı tartışılıyor. Kısa bir süre önce paylaşılmaya başlanan bir TikTok videosunda da durum çok farklı olmadı.
Bir kişi, “Eski sevgilim baharatlı koktuğunu söylerdi” diye yanıtlarken, bir başkası, “Ölü karıncalar böcek zehri gibi kimyasallara benzeyen bir kokuya sahiptir” dedi.
Bir başkası ise tamamı büyük harflerle “BU BİR ŞAKA, [KARINCALAR] KOKMAZLAR” diye itiraz etti.
IFLScience tarafından X (Twitter) üzerinde yapılan ve 700’den fazla katılımcının katıldığı bir anketin sonuçları, yanıt verenlerin yaklaşık yüzde 20’sinin bir karıncanın kokusunu algılayabildiklerini iddia ettiğini gösteriyor. Geri kalan yüzde 80 ise karınca kokusu alamadıklarını söylüyor.
Neyse ki, bazı entomologlar karıncaların kokusunu incelediler. 2015 yılında yapılan bir araştırma, Kuzey Amerika’daki en yaygın karınca türlerinden biri olan kokulu ev karıncasının (Tapinoma sapil) kokusunu araştırdı. North Carolina Eyalet Üniversitesi’nde karınca uzmanı olan Clint Penick, yüzlerce kişiden bir kutu T. Sapsile’i koklamalarını ve karıncaların nasıl koktuğunu düşündüklerine dair bir anket doldurmalarını istedi.
En yaygın yanıtın küflü peynir olduğu bildirildi. Çalışma tarafından alıntılanan diğer yaygın olarak bildirilen açıklamalar, kimyasal benzeri bir temizleme spreyi ve çürüyen hindistanceviziydi.
Penick ve çalışma arkadaşı Adrian Smith, bu ilginç gözlemin sebeplerini araştırarak sorumlu olan kimyasalların metil ketonlar olduğunu belirlemeyi başardılar. Kokulu ev karıncalarının ve küflü peynirin her ikisinin de bu kimyasala sahip olduğu bulundu. Hindistancevizi de çürüdüğünde, aynı zamanda metil keton üreten mavi bir küf oluşturur.
Diğer karınca türlerinin de eşit derecede keskin kokulu kokular ürettikleri de biliniyor. Marangoz karıncaları tehdit edildiklerinde, sirke gibi kokan antimikrobiyal özelliklere sahip yakıcı bir kimyasal olan formik asit püskürtür. Benzer bir şekilde, citronella karıncaları da isimlerini yırtıcıları savuşturmak için ürettikleri ekşi narenciye kokusundan alır.
İnsanların çoğu karınca kokusunu neden alamıyor?
Ancak bazı insanların bu kokuları algılayabilmesine rağmen bazılarının algılamaması konusunda durum biraz daha karışık. Bazıları bunu genetiğe indiriyor ve bazı insanların formik asit kokusunu algılamak için belirli bir genden yoksun olmasını, kişnişin bazı kişilere sabun tadı vermesine benzetiyor. Ancak, bu iddiayı destekleyecek çok fazla kanıt yok. Başka bir açıklama da bölgenizde yaşayan karınca türleri olabilir. Bazı karıncaların diğerlerinden daha kötü veya daha belirgin bir şekilde kokması da bu farka sebep oluyor olabilir.