Japonya'nın "cadı evleri" sorunu her geçen yıl biraz daha büyüyor
Neredeyse tün dünya konut sıkıntısı yaşarken, Japonya tam tersine "cadı evleri" sorunu ile boğuşuyor.
Pek çok Batı ülkesi konut azlığına yönelik sorunlar yaşasa da, Japonya'da bunun tam tersi bir sorun yaşanıyor. Ülkenin dört bir yanına dağılmış boş ve terk edilmiş evler, neredeyse hiçbir yaşam ümidi olmadan bekliyor.
Bazen “cadı evleri” olarak da adlandırılan bu binalar genellikle harap bir yapıya ve “garip” bir hisse sahip oluyor. Birçoğu aşırı derecede kırsal kesimde yer alıyor. Her on Japon’dan birinden azı bir şehrin dışında yaşıyor ve tarım arazilerini ve kırsal alanları terk edenlerin evleri boş kalıyor.
Singapur Ulusal Üniversitesi'nde Japon çalışmaları bölümünde doçent olan Chris McMorran, Insider'a 2021'de söylediğine göre “Pek çok boş ev boş, çünkü insanlar 'hayalet evlerle' çevrili bir uzak köyde yaşamak istemezler. Kırsal kesimde yeniden yerleşime karşı halen bir direniş var çünkü hastaneler ve marketler gibi temel olanaklara erişimin olmaması insanları uzaklaştırıyor.”
Son hükümet araştırması beş yıl önce yapıldığında, ülkede bu cadı evlerinden yaklaşık 8,5 milyon tane bulunuyordu. Bu binaların sıklığı bölgeye bağlı olarak değişiyor. Örneğin, kırsal Wakayama'da, beş evden biri terk edilmiş durumda.
Ayrıca bu yeni bir sorun da değil. İlk olarak 1950'lerin savaş sonrası döneminde, Japon kentleşmesi ve sanayileşmesinin hızla arttığı dönemde ortaya çıktı. The Times'ın Asya editörü Richard Lloyd Parry, bu olguyla ilgili yakın tarihli bir haberde, “Savaş öncesi evler, birkaç nesil boyunca bir ailenin evi olma beklentisiyle dayanacak şekilde yapıldı” diyor ve ekliyor: “Fakat hava bombardımanı şehirleri yerle bir ettikten sonra öncelik, nicelik olarak konut sağlamaktı ve nitelik ihmal edildi.”
Japonya'da yeni yapılmış binaların en fazla birkaç on yıl dayanması bekleniyor. Hatta bu evler zamanla değerlerini bile kaybediyor. Japon halkının çok büyük bir çoğunluğu artık ikinci el bir ev yerine yeni inşa edilmiş bir ev almayı tercih ediyor ve bir ev 10 veya 15 yaşından büyük olduğunda değerinin ciddi bir kısmını kaybediyor. Bu da, cadı evlerinin her geçen yıl fazlalaşmasına neden oluyor.
Parry, “Japonya'da yeni bir ev, galeriden çıkar çıkmaz değerinin çoğunu kaybeden yeni bir araba gibidir” diye diyor ve devam ediyor: “Neredeyse her sokakta terk edilmiş evler var, Batı Tokyo'da yaşadığım küçük sokakta bile üç tane var.”
Japonya’nın oldukça yüksek olan yaş ortalaması da bu sorunu arttırıyor. Ülke halkının üçte biri 65 yaşın üzerinde ve bu insanların çoğu ilerleyen yaşlara ulaşırken daha kolay erişimli, daha küçük evlere geçmeyi tercih ediyor. İlerleyen yıllarda hayatlarını kaybetmelerinden sonra, bu evler de neredeyse tekrar satılamaz hale geliyor.