Japonya'nın Ay'daki aracı SLIM, nihayet "sonsuzluğa uğurlandı"

Japon Uzay Ajansı JAXA'nın 26 Ağustos’ta yaptığı basın açıklamasına göre, Japonya’nın SLIM (Ay Araştırmaları İçin Akıllı İniş Aracı) görevi, fırlatılmasının üzerinden neredeyse bir yıl ve Ay’a inişinin üzerinden sekiz ay geçtikten sonra resmen sona erdi. SLIM’den en son Nisan ayı sonlarında haber alınmıştı ancak zorlukların üstesinden gelerek amaçlanan görevinden çok daha uzun süre hayatta kalmayı başardı.

SLIM, 20 Ocak 2024’te Ay’a yaptığı yumuşak inişle Japonya’yı bunu başaran beşinci ülke haline getirdi. Yaptığı hassas iniş muazzam doğruluğuyla tarihe geçti ancak inişin hemen ardından sorunlarla karşılaştı. Uzay aracı, mevcut güneş ışığı miktarını büyük ölçüde azaltan bir açıyla eğik bir şekilde inişi tamamladı ve planlandığı gibi güneş enerjisiyle değil, bataryalarıyla çalışmaya başladı. Bilimsel görevde bu sorunu karşılamak için bazı değişimler yapıldı ancak yine de birkaç ay içerisinde birincil görevini tamamlamayı ve ötesine geçmeyi başardı.

Belki de en önemlisi, bu görevin en büyük hedefi hassas doğruluktaki inişi gerçekleştirmekti ve sorunlara rağmen bunu başarıyla gerçekleştirdi. Görev, inanılmaz bir hassasiyetle başka bir gök cismine iniş yapmanın mümkün olduğunu göstermek için planlanmıştı. İniş elipsi belirlenen noktaya sadece 100 metre uzaklıktaydı. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Apollo 11’in elipsi yaklaşık 20 kilometreye 5 kilometreydi. SLIM beklenenden bile daha iyi performans gösterdi.

JAXA bir bildiride, “İniş hassasiyeti hedef noktadan yaklaşık 10 metrelik bir konum hatasıyla değerlendirildi ve bu da dünyanın ilk başarılı noktasal inişini doğruladı” yazdı ve ekledi: “Ayrıca, Çok Bantlı Kamera (MBC), 10 kayada 10 dalga boyu bandında spektral gözlemleri başarıyla gerçekleştirerek ilk beklentileri aştı. Dahası, orijinal görev planının bir parçası olmamasına rağmen, uzay aracının üç ay gecesini atlattığı ve çalışır durumda kaldığı doğrulandı ve ilk hedefleri aşan sonuçlar gösterdi.”

JAXA’nın SLIM’den aldığı son iletişim 28 Nisan’daydı. Son dört ayda, iniş aracıyla yeniden temas kurmak için çok sayıda girişimde bulunuldu ancak ne yazık ki bu denemeler başarılı olmadı. Yine de, uzay aracından bir yanıt gelmese bile etkileyici bir bilimsel çalışma yürüttüğü rahatlıkla söylenebilir.

NASA, görevde Lazer Retroreflektör Dizisini test etti ve uzay aracına lazer ışınları göndermek için Ay Keşif Yörünge Aracını (LRO) kullandı. Bu yaklaşım, gelecekte Ay’daki nesneleri veya tesisleri tam olarak tespit etmek ve SLIM’in gösterdiği gibi süper hassas inişler için konum bulmak amacıyla faydalı olabilir.

SLIM ve robotik keşif araçlarının bilimsel katkılarına ilişkin tam bir rapor yakın gelecekte yayınlanacak.