İş Katili İnternet: İnsan Yerine Yazılım

Modern teknolojiler, aksi takdirde bir doktor kontrolünün gerekli olacağı bir durumda hastaların gözlemlenmesine yardımcı oluyor. Hastaların ölçüm verileri, örneğin cep telefonu ile transfer edilebiliyor. EKG değerleri bir başlangıç oluşturuyor, bunu neredeyse tüm beden işlevlerini gözetleyebilecek yüksek teknoloji ürünü sondalar takip edecek. Hukuk alanında da çoğu şey, uzman sistemler tarafından devralınabilecek.

Turizm sektöründe de üzerinde de aynı şekilde bir baskı kendini hissettiriyor, çünkü yakında tüm veriler, ağdaki hizmet sağlayıcılar yoluyla elde edilebilecek. O zaman niye hala turistizm bürolarına gidilsin ki? Bu durum, tüm bu branşların ortadan kalkacağı değil, hacimlerinin büyük ölçüde azalacağı anlamına geliyor. Bunlar “added values” (katma değer) olarak
yeri doldurulamaz olan insani etkinliklerden ibaret küçük alanlarda varlıklarını sürdürecek.

iş, iş eğitimi, daha yüksek tahsil ve boş zaman kaynaşıyor
Ama gelecekte insani etkinlikler de değişime uğrayacak. Önceleri yaşam hala açıkça şu dört değişik aşamaya ayrılabiliyordu: Öğrenilmiş meslek kapsamında çoğu kez düzenli bir çalışma süresi, iş eğitimi ya da daha ileri düzeye ulaşmak için iş eğitimi, boş zaman ve uyku zamanı gibi. Gelecekte söz konusu olanın iş mi, iş eğitimi ya da daha ileri düzeye varmak için iş eğitimi mi ya da boş zaman mı olduğunu saptamak daha zor olacak. Boş zamanı ya da işyerinde öğrenmeyi teşvik edici şeyler içermeyen bir iş, modern çalışanlar tarafından kabul görmeyecek. Birçok serbest meslek sahibi aşamalar arasında artık pek bir fark göremeyecek, çünkü bilgi ve eğlence (zevk) mesleki etkinliklerinin zorunlulukları arasında bulunacak. Başka bir olgu da, gelecekteki etkinliklerin zamandan bağımsız olacağı. Bu gelişme hedefe yönelik çalışmayı hedef alıyor. Çalışanların nasıl ve neyle bir şeye ulaştıkları önemli değil. Önemli olan sonuca verili çerçeve içinde ulaşmış olmaları. Sanal etkinlikler önceden belirlenmiş çalışma sürelerini değiştirecek.

İnternet dünyayı tepe taklak ediyor. Bu durumun etkilerinden biri, “gelecek” literatüründe “Disintermediation”, yani “ortanın ortadan kalkması” olarak nitelendiriliyor. Buradaki “orta” terimi, üretici ve tüketici arasında bir köprü oluşturan insanlara, yani öncelikle satıcılara, tüccarlara ve büyük pazarlara tekabül ediyor. Bu gidişle sadece aracılar ortadan kalkmakla kalmayacak, bu durum çeşitli mesleklere de yayılacak.

Bugünkü business to business alanında, ortalık para kazanan aracılardan geçilmiyor. Aracılara bankalar ve hizmet sektörü işletmeleri de dahil. Onların oynadığı rolle ve aracılık etkinliği nedeniyle oluşan fiyatlardan ne üreticiler ne de tüketiciler uzun zamandır hoşnut değil. Üretici ve alıcı arasındaki doğrudan ilişkiyi, modern ortamlar yeniden, yeni bir biçimde olanaklı kılıyor. Üretim işletmeleri, gitgide artan ölçüde, internet üzerinden doğrudan müşteriye uzanan yolların arayışında. Üretici ve tüketici arasındaki etkileşimli iletişim, hiçbir zaman bugün olduğu kadar doğrudan olmamıştı.

Bu durum daha da güçlü bir bağ oluşturmaya yönelik olarak sürecek. Gelecekte perakendecilerin sayısı hissedilir oranda azalacak; ABD’de, beş yıl içinde, perakende ticaretin yüzde 50’sinin bir daha geri dönmemek üzere ortadan kalkacağı tahmin ediliyor. Almanya’da durum henüz bu kadar dramatik değil. Elektronik pazarların büyüme oranları bir hayli küçümseniyor. Süper marketler ve tüketici merkezleri için oluşacak yüzde 15’lik bir alıcı kitlesi kaybı bile varoluş sorunlarına yol açabilecektir.

Akıllı yazılım, masraf faktörü insanın yerini alıyor
Broker’lar sigorta şirketleri ve bankalar için etkinlik gösteriyor. Ama bugün broker’ların hangi vasıflarının özelleştirilmiş arama makineleri (intelligent assistants) tarafından aynı derecede iyi bir şekilde yerine getirilebileceği sorusu gündemde. Broker, zeki asistanların, bizim yazılım yardımcılarının yeni kuşağının yakında yerine geçeceği bir masraf faktörü. Tüketici, “aracı ticarete” yalnızca hizmetlerin değerini azaltan bir masraf faktörü gözüyle bakıyor. İki grup, broker’ların yakasına yapışmak istiyor: İşletmeciler ve tüketiciler.

Yeni teknolojiler onlara gerekli araçları sağlıyor. Disintermediation en çok perakendecilerde rastlanan bir olgu. Ama kısa ya da orta vadede biçimselleştirilebilecek tüm etkinlikler üzerinde baskı oluşacak. Sigorta şirketleriyle aynı ölçüde banka etkinlikleri de sorgulanacak, çünkü pahalı danışma masraflarının yerini zeki internet arayışının alması daha bugünden gerçekleşiyor. Ama şaşılacak olan şey, doktorlar ve hukukçulardan ibaret meslek gruplarının da tehlike altında olması. Hasta, bir yandan, sağlık ve hastalık hakkında gitgide daha fazla aydınlanıyor ve hasta kendi görüşüne göre kendisine yardımcı olacak araçları kendisi seçiyor. Öte yandan, yaklaşık 10 teşhisin aile doktoru etkinliklerinin yüzde 90’ına tekabül ettiği varsayımı doğruymuş gibi görünüyor. Bu alan kolaylıkla uzman sistemler tarafından ikame edilebilir.