Gizemi çözülemiyor: Bu ağaçlar, nerede olurlarsa olsunlar, hep aynı yöne doğru eğiliyor

Bir grup araştırmacı, birkaç yıl önce gerçekleştirdikleri garip keşifte, Cook çam ağaçlarının Dünya’nın neresinde olurlarsa olsunlar ekvatora doğru eğildiklerini buldu.

Cook çamlarının (Araucaria Columnaris) eğimi belirgin bir şekilde görülebiliyor. Hatta, ekvatoral eğimi keşfeden araştırmacıların söylediğine göre, “doğal aralığının dışında büyüdüğünde, bu tür belirgin bir zayıflığa sahiptir ve o kadar belirgin bir eğimi vardır ki, genellikle bu tür için tanımlayıcı bir özellik olarak kullanılır.”

New Scientist'in bildirdiğine göre, şu anda Cal Poly Bitki Konservatuarı'nda yönetici olan Matt Ritter, incelediği ağaçların hepsinin güneye doğru eğilmiş gibi göründüğünü fark ettiğinde bir kitap için çamlar hakkında yazıyordu. Ritter, çam ağaçlarının hangi yöne eğildiğini görmek için dünyanın dört bir yanındaki meslektaşlarını aramaya başladı ve kısa süre sonra hepsinin ekvatora doğru eğildiğini öğrendi.

Ritter ve ekibi, olguyu daha fazla incelemek için beş kıtada çeşitli enlemlerde 256 ağacın ölçümlerini aldı.

Ekip, çalışmalarında “Cook çamlarının eğiminin rastgele olmadığını gösterdik: Kuzey Yarımküredeki ağaçlar güneye, Güney Yarımküredekiler ise kuzeye eğiliyor” diye yazdı ve devam etti: “Ayrıca, eğimin büyüklüğü her iki yarım kürede de daha yüksek enlemlerde daha belirgin.”

Ortalama olarak, ağaçlar ekvatora doğru 8,05 derece eğiliyor, ancak eğim ekvatordan uzaklaştıkça daha belirgin hale geliyor ve ağaçların sadece yüzde 9’u öngörülen yönden uzaklaşıyor.

Ağaçar, genellikle yerçekiminin (gravitropizm) ve ışığın (fototropizm) karşıt etkilerine tepki olarak dikey olarak büyür. Çalışmanın yazarları, “Gravitropizmin moleküler mekanizması için önde gelen hipotez, amiloplastların aktin mikrofilamentleri üzerinde çökelmesinin, kökte oksinin asimetrik taşınmasıyla sonuçlanan bir sinyal iletim yolunu harekete geçirmesi ve yerçekimi vektörüyle paralel olarak kendini düzeltmesine neden olmasıdır” diyor.

Daha zorlu ortamlarda, ağaçlar mevcut ışığa doğru büyüdükçe farklı yönlere bükülebilir. Ancak, genç bitkiler Güneş'e doğru büyüyebilirken, yerçekiminin etkisi nedeniyle büyüdükçe kendilerini düzeltme eğilimindedirler. Cook çamlarının neden kendine özgü bir eğime sahip olduğu ise henüz belirgin değil, ancak ekip bunun genetiklerindeki yararsız, uyum sağlayamayan bir tuhaflık veya benzeri bir durum olabileceğini öne sürüyor.

Ekip, “bitkiler küresel çevrelerine henüz tam olarak anlaşılmamış bir şekilde yanıt verdiğinden” olgunun daha fazla çalışılması gerektiğini belirtiyor.