Hayalinizdeki dizüstü bilgisayar

İnternetteki herhangi bir online satış sitesine girin ve dizüstü bilgisayar kısmına yönelin. Karşınıza çıkan yüzlerce seneçenek karşısında ne yapacağınızı bilememeniz gayet doğal. Zira bunca bilgisayar arasından hangisinin ihtiyaçlarınızı tam olarak karşılayabileceğini bulmanız çok kolay değil.

Hayalinizdeki bilgisayarı aramaya başlamadan önce dizüstü bilgisayar satın alma rehberimizi dikkatlice okumanızı tavsiye ediyoruz.

Sorunsuz bir dizüstü bilgisayar alışverişi için ihtiyacınız olan tüm bilgileri bu yazımızda bulacaksınız. İhtiyaçlarınızı tam anlamıyla karşılayan dizüstü bilgisayara sahip olmak için önemli bileşenler hakkında bilgi sahibi olacak, hangi bileşenin neler için gerekli olduğunu öğrenecek ve dizüstü bilgisayarınıza neler takmanız gerektiğini göreceksiniz. Ayrıca tüm bunların kaça mal olacağını da belirtiyoruz.

Size uyan dizüstü tipi hangisi?

KULLANICI PROFİLİ
Size uyan dizüstü tipi hangisi?

Piyasada bulunan beş dizüstü bilgisayar profili, ihtiyaçlarınıza uyan bilgisayarı bulmanızı daha da kolaylaştıracak. Mobil büro, çoklu ortam makinesi, Office dizüstü, oyun canavarı ve masaüstü alternatifi, bu beş tipik dizüstü bilgisayarların adları.

Mobil büro
Trende, otobüste veya uçakta çok zamanınız geçiyor ve bundan dolayı dizüstü bilgisayarınızı seyahat esnasında etkili bir biçimde kullanmak istiyorsunuz. O zaman hafif bir dizüstü, uzun saatler dayanabilecek pil ömrü ve tabii ki kablolardan bağımsız çalışabilen bir internet bağlantısı. Bu durumda testimize katılan Aidata ve Casper'ın CPT 2400 veya Aidata'nın N207250 modelleri gibi 12,1 inçlik, yaklaşık 2 kg ağırlığındaki modeller ihtiyacınızı karşılayacaktır. Ekranın küçük olması çalışmanıza engel teşkil ediyorsa daha büyük ekranları tercih edebilirsiniz. Fakat bunun genellikle daha yüksek ağırlık anlamına geldiğini unutmayın.

Çoklu ortam makinesi
Dijital fotoğrafçılık, video filmler veya yüksek çözünürlüklü televizyon yayınları hayatınızda önemli bir yer kaplıyor. İşte bu durumda yüksek işlem kapasitesine sahip güçlü bir dizüstü bilgisayara ihtiyacınız var demektir. Ayrıca güçlü bir ekran kartından ziyade yüksek kaliteli görüntü ve ses aktarımı için HDMI çıkışına sahip bir dizüstü daha mantıklı olacaktır. Söz konusu görüntü kalitesi olunca işin içine bir de TFT ekran giriyor. Ekranın daha parlak olması daha canlı renkler anlamına gelecektir. Bu noktada testimize bakarak ekranların ortalama parlaklığını görebilirsiniz. Video montajı ve benzeri işlemler içinse 160 GB veya üstü kapasiteye sahip bir sabit disk uygun olacaktır. Tüm bunların yanında cihazda şu bağlantıların olmasına da dikkat edin: Kameralar için bir Firewire (IEEE1394) girişi, dijital kameranızla çektiğiniz fotoğrafları aktarabilmek için bir kart okuyucu, LCD TV ve diğer görüntü cihazlarınıza yapabilmek için s-video veya HDMI çıkışı. İşte tüm bu çıkışlar, çoklu ortam makinesinde olmazsa olmazlar arasında sayılabilir.

Office dizüstü
Sizin için özellikle şu iki şey önem taşıyor: İyi bir ekran ve harici cihazlarla sorunsuz bir bağlantı. Bir Office bilgisayarı için işlemci ve ekran kartı performansı, sabit disk kapasitesi ve ergonomi (pil ömrü, ağırlık) az önem taşıyan özellikler arasında. Verilerinizin günlük yedeklenme işlemi için ise DVD-RAM medyalara da yazabilen bir DVD yazıcı da önemli fakat artık standart olarak gelen herhangi bir DVD yazıcı da işinizi görecektir. Çalışma rahatlığı açısından en az 15,4 veya 17 inç büyüklüğünde TFT ekran, yazıcılar, tarayıcılar ve benzerleri için çok sayıda USB yuvası ve rahat bir klavye verimliliğiniz açısından önemli. Yoğun şekilde yazı yazanlar standart büyüklükteki tuşlara sahip dizüstüleri tercih etmeliler. Ayrıca rakamlarla yakın ilişki halindeyseniz numerik klavyeye sahip bir dizüstü işinizi kolaylaştıracaktır.

Masaüstü alternatifi

Oyun canavarı
Göz kamaştırıcı oyunların 3B dünyasında sorunsuz bir oyun keyfi için üç şey çok önemlidir: Performans, performans ve performans. Dizüstünün işlemcisinden ekran kartına, sabit disk boyutundan ekranın büyüklüğüne ve ağ bağlantıları için hızlı bir ağ kartına kadar giden liste uzuyor da uzuyor. İşte bu yüzden oyunların ihtiyaçlarını karşılayabilmek için Intel Core 2 Duo T7xxx / AMD Turion 64 X2 TL-xx ve üstü işlemcilerin yanında buna uygun yüksek bellek kapasiteli ATI Radeon X2600 veya nVidia GeForce 8600 ve üstü ekran kartına ihtiyacınız olacak. En az 160 GB olması gereken sabit disk kapasitesinin yanında saniyede 1.000 Mbit aktarım hızına sahip bir Gigabit Ethernet ve 802.11n standardını destekleyen hızlı bir kablosuz ağ adaptörü şart.

Masaüstü alternatifi
Bu tanımı şu şekilde açıklayabiliriz: Hızları ve özellikleri gün geçtikçe artan dizüstü bilgisayarlar artık masaüstü bilgisayarların yerini alabildikleri için masaüstü ayarında bir dizüstü satın alabilirsiniz. İşte bu yüzden masaüstü alternatifinden standart bir masaüstü bilgisayarda bulabileceğiniz bütün özellikleri bekleyebilirsiniz: Büyük bir ekran, yüksek kapasiteli bir sabit disk, hızlı bir işlemci ve iyi bir ekran kartı. Ayrıca arabirimlerin de yeteri kadar fazla olması gerektiğin de hatırlatalım.

Pil ömrü, ağırlık ve tasarım gibi diğer diz üstü özellikleri ise dizüstü alternatifi bilgisayarınızda pek ön plana çıkmayabilir. 17 veya 19 inç ekran büyüklüğü, 200 GB veya daha fazla sabit disk kapasitesi, Intel Core 2 Duo veya AMD Athlon 64 X2 işlemci ve 8600 GT / ATI Radeon X2600 veya üstü ekran kartı olmazsa olmazlar listesinde. Ayrıca mümkün oldukça fazla USB arabirimi, kablosuz ağ ve Gbit Ethernet de dizüstü bileşenlerinizin vazgeçilmezleri arasında.

15 inç iyi bir uyum sağlıyor

EKRANLAR
15 inç iyi bir uyum sağlıyor

Hayalinizdeki dizüstü bilgisayarı seçerken cihazın TFT ekranına dikkat etmeniz gerekiyor. İhtiyaçlarınızın karşılaması için büyük önem taşıyan bu bileşeni bir defa seçebilirsiniz zira daha sonra herhangi bir değiştirme imkânınız bulunmuyor. İşte bu yüzden hangi büyüklükte bir ekran satın alacağınıza iyice düşünüp öyle karar vermelisiniz. Şu anda piyasada pek çok seçenek mevcut: 12, 14, 15 ve 17 inç gibi büyüklüklerin yanında 10, 11, 19 hatta 20 inç büyüklüğünde ekrana sahip dizüstüler görmek bile mümkün.

12 inç ekranlar
Bu tür cihazlar özellikle çok seyahat eden ve bu nedenle hafif ve pil süresi uzun bir dizüstüne ihtiyacı olan kişilere hitap ediyor. Bu yüzden bu cihazların ekranı ufak, çözünürlükleri ise genelde 1.280 x 800 değerinde.

14 inç ekranlar
Bu ekrana sahip dizüstüler uygun bir görüntü, düşük güç tüketimi ve hafif olma gibi özelliklere sahip. Fakat bu tip dizüstü bilgisayarlar nadir bulunuyor. Gittikçe daha fazla üretici 14 inçten 15 inçe doğru bir geçiş yapıyor. Bu ekranların tipik çözünürlüğü ise 1.280 x 800.

15 inç ekranlar
Bu cihazlar da 14 inçler gibi görüntü, pil süresi ve ağırlık açısından iyi bir seçenek sunuyor. Her ne kadar taşınması biraz zor olsa da, bu cihazların ergonomik olduğunu söyleyebiliriz. Tipik çözünürlükleri ise 1.280 x 800 ve 1.440 x 900.

17 inç ekranlar
Dizüstüler arasında ağır bir yapıya sahip olan 17 inç monitörler, seyahat edenler ve normal kullanıcılar için gereksiz sayılabilir fakat görüntü ve ergonomi olarak iyi bir seçenek oluşturuyorlar. Oyuncular ve dizüstü bilgisayarlarını masaüstü alternatifi olarak kullanacak kişiler için ise bu monitörlere sahip dizüstüler ideal bir seçim olabilir. 17 inç ekranların tipik çözünürlüğü ise 1.680 x 1.080.

Dizüstü satın alırken ürünün ekranının ergonomik özelliklerine mutlaka dikkat edin. Bu bağlamda geniş görüş açısı, iyi bir parlaklık düzeyi ve mümkün olduğunca düşük bir tepki süresi önemli etkenler arasında. Daha fazla bilgi için "İpucu: Doğru ekranı seçmek" bölümüne bakabilirsiniz.

İşlemci en önemli kıstas değil

İŞLEMCİ
İşlemci en önemli kıstas değil

Her ne kadar yıllardan beri reklâmlar aksini iddia etse de, gerek masaüstü gerekse de dizüstü bilgisayarların hızı kesinlikle Intel'in Core 2 Duo veya AMD'nin Turion X2 işlemcilerine bağlı değil. Hatta her zaman en hızlı işlemciye sahip olmanın bile bir mantığı yok zira enerji tasarruf teknolojilerine rağmen yüksek güç tüketimi, beraberinde ısınma sorunu getiriyor. Isınan işlemciyi soğutmak için çalışan fan pil ömrünü kısaltırken, işlemci sistem ısısını da arttırarak kararlılığı düşürüyor. Bu durumların tümü, bir dizüstü bilgisayarda görmek istemeyeceğiniz yan etkiler.

İşte bu yüzden işlemcinin tam ihtiyaçlarınıza uygun olup olmadığına dikkat edin (Başlangıçtaki kullanıcı profillerine bakabilirsiniz). Bu seçiminiz ayrıca ürünün fiyatında da önemli rol oynayacaktır zira tek başına işlemcilerin fiyatları 100 ila 400 dolar arasında değişebiliyor. İşlemcilerin sınıflandırması hakkında bilgi edinmek için ise işlemci rehberimize bakabilirsiniz.

GRAFİK YONGASI
3B oyunların turbo ihtiyacı

İşlemciler için söz konusu olan durum ekran kartları için de geçerli: Performans her şey değil. Word, e-posta ve benzeri uygulamalar için yonga setine entegre edilmiş ekran kartı işinizi fazlasıyla görür. Yalnız bu durumda belleğin bir kısmının ekran kartı tarafından kullanılacağını bilmenizde yarar var. Bu yüzden dizüstünüzün belleği çok düşük olmamalı. Bütünleşik ekran kartlarının kullandıkları bellek için genelde "Paylaşımlı hafıza" terimi kullanılıyor. Intel 965 GM ve ATI Radeon Xpress yongaları bütünleşik grafik yongasına sahipler. Centrino teknolojili (Santa Rosa) dizüstü bilgisayarlarda bulunan bütünleşik ekran kartları ise GMA X3100 diye adlandırılıyor.

Üst uç oyuncular ve ileri seviye kullanıcılar için entegre ekran kartlarının kullanımı söz konusu bile olamaz. Hızlı ve güzel 3B grafikler, ATI ve nVidia'nın yüksek modellerinde hayat bulabiliyor. ATI dünyasında şu anda Radeon X2600 ekran kartı oyunlar için biçilmiş kaftan.

nVidia'nın şu an piyasada bulunan çözümleri ise her derde deva olabilecek türden. 8400M serisi bütünleşik grafik işlemcilerin 3-4 katına kadar daha hızlılar. 8600M ve 8700M serisi ile de TFT ekranınızda bir 3B şöleni yaşayabilirsiniz. Dizüstülerin ekran kartları ile ilgili daha fazla bilgiyi "Dizüstünüz için doğru grafik çözümü" bölümünde bulabilirsiniz.

Güncel işlemciler
Intel Core 2 Duo veya AMD Turion 64 X2 gibi güncel işlemciler, çift kanal bellek teknolojisi desteğine sahip. Bu teknoloji sayesinde bellekler, iki kat daha hızlı çalışabiliyor. Yalnız bunun için sisteminizde aynı üreticinin mümkünse aynı kapasite ve aynı model belleğinden iki adet bulunması gerekiyor (2 x 1 = 2 GB gibi).

Günümüzde 2 GB şart

BELLEK
Günümüzde 2 GB şart

Windows Vista piyasaya çıktığından beri 1 GB belleğin artık yeterli olmadığını, özellikle de Aero kullanıcı arabirimi devrede olduğunda bellek tüketiminin yüksek seviyeye ulaştığını biliyoruz. İşte bu yüzden size bir tavsiyemiz var: Dizüstü bilgisayarınızdan 2 GB belleği esirgemeyin. Bu sayede bilgisayarınız ve sinir hücreleriniz size minnettar kalacaktır. Hatta eğer resim düzenleme ve video gibi işler yapacaksanız, 3 GB bellek sizin için pek abartı sayılmaz. Sisteminize daha fazla bellek takmak isterseniz ise 64 bit'lik bir işletim sistemi kullanarak kapasiteyi 4 GB'a kadar çıkarabiliriniz. Elbette hafızayı öyle istediğiniz zaman yükseltmeniz de mümkün değil. Bunun için öncelikle dizüstünüzde boş bir hafıza yuvası olması gerekiyor. Eğer çift kanal hafıza teknolojisinden yararlanmak istediyseniz 2 adet 1 GB'lık hafıza kullanıyorsunuz demektir. Bu durumun maalesef bir de dezavatajınız var, o da genelde dizüstülerde sadece iki adet hafıza yuvası bulunması. Dolayısıyla toplam hafızayı artırmak için takılı modüllerden birini çıkarmanız gerekiyor. Yani hafızayı 3 GB'a çıkarmak istiyorsanız 1 GB yerine 2 GB'lık bir hafıza modülü almalısınız. Test tablosunda hafıza konfigürasyonlarına da detaylı yer vererek ileride dizüstü bilgisayarının hafızasını yükseltmeyi planlayanlara yardımcı olmak istedik.

Sabit disk
En az 100 GB alan gerekli

Bilgisayarınızda sadece yazı yazıp e-posta gönderecek olsanız bile sabit disk büyüklüğüne önem vermeniz gerekiyor. Bir bilgisayardaki en sinir bozucu durumlardan biri, performansın birkaç hafta içinde dolan disk alanı nedeniyle düşmesi olabilir. Özellikle de Windows Vista yüklü bilgisayarlarda bilgisayarın düşük disk alanı, dolaysıyla yavaşlamaması için en az 100 GB kapasite şart. Ayrıca bununla beraber sadece verileriniz ve çalışan uygulamalarınız değil, bilgisayarınızın toplam performansı da sabit disk kapasitesi ile ilintili.

Çoklu ortam uygulamaları için sabit disk kapasitesinin en az 160 GB olması şart. Videolar, MP3'ler ve diğer eğlence verileri, sabit diskinizi bir anda doldurabilir. Dahası verilen kapasiteyle gerçek sabitdisk kapasitesi arasında ciddi farklar olabiliyor. Teknik özelliklerde 160 GB sabitdisk yazan bir dizüstünde gerçek kullanılabilir alan genelde 150 GB civarı oluyor. Disk dolmaya başladığı zaman bu 10 GB'ın bile hesabını yaptığınızı unutmayın.

Optik sürücü konusu

Optik sürücü
Özellikle de dünyayı gezen biri için DVD yazıcı zorunlu bir bileşen değil fakat artık neredeyse standart olduğu için kimsenin itirazı yok. Fakat DVD sürücüyü her kullanışınıda pili işlemciden çok daha falza harcadığını unutmayın. Yazma esnasında bu güç tüketimi daha da artıyor. Dolayısıyla verileri yedeklemek için şarj adaptörünün takılı olduğu zamanı seçmeniz daha mantıklı olacaktır. Rğer bolca seyahat ediyorsanız verilerinizin yedeklerini, evinize veya iş yerinize geldiğinizde, cihazın Firewire veya USB portuna bağlayacağınız harici bir DVD yazıcı veya sabitdisk ile de alabilirsiniz.

Günümüzde dizüstü bilgisayarlarda bulunan DVD yazıcıların birbirinden çok az farkı var: Standart 4,7 GB'lık DVD'lere saniyede 11 megabayt'a eşit olan 8 hızla yazıp yine daha benzer hızlarda disklerdeki verileri okuyabiliyorlar. Yine çift katmanlı diskleri ise 4 ila 6 hızlı - yaklaşık 5 ila 7 MB gibi bir hız ile- okuyabiliyorlar. Eğer sık sık verilerinizi yedekliyorsanız DVD yazıcınızın DVD-RAM diskleri desteklemesi iyi olacaktır zira bu diskler yedekleme için uygun medyalar.

Anakartta bulunması gerekenler

Arabirimler
Anakartta bulunması gerekenler

Her uygulama ve her harici bileşen için cihazı dizüstü bilgisayarınıza bağlamanıza yardımcı olacak bir arabirim mevcuttur. Dikkat etmeniz gereken bağlantı noktalarının mümkün olduğunca çok olması. Dizüstü bilgisayarınızda ne kadar çok arabirim varsa, günlük hayatta bu arabirimler size o kadar çok kolaylık sağlayacaktır. Aşağıdaki arabirimler bahsi geçen uygulamalar için bir dizüstü bilgisayarda olmazsa olmazlar arasında:

Bluetooth
Cep telefonu, PDA ve klavye-fare gibi cihazları dizüstü bilgisayarınıza rahatça bağlayabilmeniz için Bluettoth konforlu bir bağlantı sunuyor. Her ne kadar Bluetooth teoride 10 metre mesafeye kadar etkili olsa da pratikte bu rakam 2 ila 3 metre arasında kalıyor. Bluetooth'un kolaylığı iki cihazı hızlı bir şekilde birbirine bağlayabilmesinde yatıyor. Ayrıca her dizüstü bilgisayarın yerleşik Bluetooth desteği ile gelmediğini de belirtelim. Fakat satın alabileceğiniz USB adaptör ile dizüstü bilgisayarınıza Bluetooth yeteneği kazandırabilirsiniz. Test katılımcılarından Aidata ALTIMA M54TL50-13 dahili BlueTooth desteği yerine kutu içerisinde USB adaptör sunan seçeneklerden biri.

Kart okuyucu
Bir hafıza kartı okuyucu sayesinde dijital içeriği doğrudan dizüstü bilgisayarınıza aktarabilirsiniz. Çoğunlukla desteklene kart tipleri ise şunlar: Memory Stick/Pro, Secure Digital (SD), Multimedia Card (MMC) ve xD Picture Card.

Cep telefonları, yön bulma (Navigasyion) cihazları ve dijital fotoğraf makinesi kullanıcıları için hafıza kartı okuyucu çok kullanışlı bir özellik.

DVI/D-SUB/s-video
DVI ve D-SUB çıkışlar ise zaten masaüstü PC'den alışık olduğumuz çıkışlar. DVI çıkışı ufak bir adaptör ile D-SUB çıkışa çevirebildiğinizi düşünürsek DVI biraz daha avantajlı gözüküyor. Herşeye rağmen dikkat etmeniz gereken en önemli nokta bilgisayarınız ile kullanacağınız görüntü cihazının hangi girişi desteklediği. Eğer televizyonunuzda sadece S-video girişi varsa bu da sizin için yeterli demektir.

Çoklu ortam bağlantıları

Ethernet
Örneğin, firmanızın yerel ağına bağlanmak için bu kablolu arabirim gerekli. Şu andaki en hızlı ethernet arabirimi saniyede 10 Gbit veri aktarabiliyor. Dizüstü bilgisayarlarda 100 veya 1000 Mbit'lik (1 Gbit) Ethernet port'ları mevcut. Ethernet arabirimine aynı zamanda DSL modeminizi de bağlayabilirisiniz. Ethernet girişi artık olmazsa olmazlar arasında yer aldığından pek fazla sorun yaratmayacaktır.

PC-Card
PCMCIA arabiriminin takipçisi olan bu teknoloji dizüstü bilgisayarlardaki yerini almaya başladı. Bu arabirim sayesinde bilgisayarınıza UMTS kart ve DVB-T alıcı gibi ek bileşenler takabilirsiniz.

Firewire
Bu yüksek hızlı arabirim sayesinde kameranızı dizüstü bilgisayarınıza bağlayarak çektiğiniz videoları yüksek kalitede aktarabilirsiniz. Yine ilk ve ikinci kuşak iPod'lar da bu arabirim üzerinden bilgisayarınıza bağlanabilir. Şu andaki standart olan IEEE 1394b saniyede 800 Mbit veri aktarımına olanak tanıyor (3200 Mbit/s'e kadar mümkün). Biraz bilgi ile iki bilgisayar arsında Firewire bağlantısı kurmak da mümkün. IEEE 1394 standardına verilen bir başka isim ise iLink (Sony'nin kendi tanımı).

HDMI
High Definition Multimedia Interface olarak anılan bu arabirim sadece DVI teknolojisinin yerini almakla kalmıyor, dijital olarak korunan ses ve videoların da aynı arabirim üzerinden iletilmesine imkân tanıyor.

Günümüzün HD yayınları ile uyumlu LCD TV'leri kopya korumalı Hollywood filmlerini izleyebilmek için HDMI arabirimin kullanıyorlar. Filmlerin korunmasını sağlayan teknoloji ise HDCP olarak kısaltılmış olan High-Badwidth Digital Content Protection teknolojisi.

Çoklu ortam bağlantıları
Birçok kullanıcının hayalinde dizüstü bilgisayarını TV ve ses sistemi ile bağlayıp "Karayip Korsanları"nı bambaşka bir atmosferde izlemek vardır. Bunun için bilgisayarınızda HDMI veya S-VHS çıkışının olması gerekiyor. Ayrıca ses sisteminiz Dolby Dijital desteğine de sahipse dizüstünüzde optik ses çıkışı bulunması iyi olur.

Pil süresi, ağırlık ve diğerleri

PCI-Express (PCIe)
PCI Express arabirim ekran kartınız ve sabit diskiniz gibi bileşenlerin yonga seti ile olan bağlantısı için gerekli. PCI ve AGP teknolojisinin takipçisi olan bu teknoloji kanal başına 250 MB/s hız sunuyor. Bu sayede 16 kanal bir ekran kartı (x16 diye tanımlanıyor) teoride 4 GB/s hıza ulaşabiliyor.

UMTS/HSDPA
Acer, Asus veya FujitSu Siemens gibi üreticiler artık dizüstü bilgisayarlarında entegre UMTS cihazlara daha fazla yer vermeye başladılar. Bu arabirim sayesinde etrafta herhangi bir kablosuz bağlantı noktasına gerek kalmadan, kullanıcılar internete bağlanabiliyorlar. Ülkemizde bu teknolojinin henüz tam yerleşmediğini belirtmekte yarar var. Bunun yerine GSM operatörünüzün Edge veya GPRS servisinden yararlanabilirsiniz.

Evrensel seri yolu (USB)
Universal Serial Bus arabirimi, bütün arabirimlerin anası sayılmakta. Bu port üzerinden yazıcılar, tarayıcılar, fotoğraf makinesi, fare, joystick, USB bellek, MP3 çalar ve daha birçok çeşit cihazı bağlayabilirsiniz. Güncel USB sürümü USB 2.0 480 Mbit/s hız sunmakta. Eğer cihaz desteği ile iyi sürücüler birleşirse pratikte bu hıza ulaşmak mümkün olabiliyor. Dizüstü bilgisayarınızda en az iki, mümkünse üç veya dört USB portu olması iyi olacaktır.

Kablosuz ağ
Şu anki yaygın kablosuz ağ teknolojisi 802.11g olarak adlandırılıyor. Bu teknolojisi teoride 54 Mbit/s hız sunarken pratikte bu hız duvarları, dizüstünüzün kablosuz ağ cihazından uzaklığı ve etraftaki diğer etkenlere oranla 20 ila 22 Mbit/s arasında kalıyor. Yeni yeni yerleşen kablosuz ağ standardı ise 802.11n diye adlandırılıyor ve daha ilk sürümünde 300 Mbit/s'e kadar hız sunuyor. Yeni Intel Centrino teknolojili (Kod adı: Santa Rosa) dizüstü bilgisayarlarda 802.11n teknolojisi Intel Wifi 4965AGN kablosuz ağ adaptörü alternatif olarak geliyor fakat Centrino logosu üzerinde bu konuda herhangi bir belirti yok. Bu konuya açıklık kavuşturmak isteyen IEEE, 11n teknolojisini destekleyen cihazları sertifikalandırma işlemine başladı. Bu sayede kullanıcılar yönlendirici (router) cihazların veya dizüstü bilgisayarların bu teknoloji ile uyumlu olup olmadıklarını daha kolayca anlayabilecekler.

Ergonomi
Pil süresi, ağırlık ve diğerleri

Ergonomi terimi, söz konusu dizüstü bilgisayarlar olunca özellikle şu terimleri kapsıyor: Maksimum pil süresi, cihazın ağırlığı ve klavyenin kullanım kolaylığı.

Pil
Şu an piyasadaki dizüstü bilgisayarlarda sadece lityum-iyon piller kullanılıyor. Bu pillerin ataları NiMH pillere göre ciddi avantajları var: Daha fazla kapasite sunmalarının yanında sıcaklıklara karşı daha yüksek bir korumaya sahipler ve daha hızlı doluyorlar. Bu sayede pillerin ömrü ve çalışma süresi de artıyor.

Pillerin gücü Watt-Saat cinsinden tanımlanıyor (Wh). Bu değer ne kadar yüksek olursa pilin çalışma süresi de o kadar uzun oluyor. Birçok üreticinin verdiği değerler genelde teoride kalırken, pratikte dizüstü bilgisayar bu süreye pek ulaşamıyor. CHIP Test Merkezi'nde uyguladığımız prosedür işlemci ve grafik işlemcisini üst sınırda zorladığından genel kullanımdan çok daha kısa süreler veriyor. Testte 1 saat çalışma süresi sunan bir dizüstünün genel kullanımda sizi 3-4 saat götüreceğini unutmayın.

Ağırlık
Söz konusu dizüstü ağırlığı olduğunda taşınabilir bilgisayarları üç kategoriye ayırabiliriz: Ultra mobil, standart ve hantal. Ultra mobil dizüstüler alt sınıfta yer alan ve yaklaşık ağırlığı 1,5 kilo olan dizüstüler. Standart olanlar ise 2 ila 2,5 kilo çekiyor. Her ne kadar bu cihazlar süper hafif olmasalar da 14 veya 15 inç ekranları ile iyi bir uyum sağlayan uygun modeller.

Hantal dizüstüler ise 3 kg fazla gelmekte ve büyük bir kasaya yerleştirilmekteler. Bu yüzden bu cihazlar masaüstü alternatifi olarak geçiyor.

Klavye
Klavye konusunda tek bir tavsiyemiz var: Deneyin! Özellikle çok ve hızlı yazıyorsanız klavyeden beklentileriniz yüksek olacaktır. En azından ergonomi konusunda aşağıdaki sorulara cevap verebilmelisiniz:

- Tuşların yerleşimi rahat mı?
- Sık kullandığınız uygulamaları anında başlatabilmek için hızlı başlangıç tuşları mevcut mu?
- Özel tuşların işlevleri net belirtilmiş mi?
- Ayrı bir nümerik tuş takımı var mı?

Fare
Dizüstülerde touchpad farenin yerini alıyor. Bir dokunma sensörüyle çalışarak işaretçiyi hareket ettirmenizi sağlıyor. Altında sağ ve sol tık görevi gören iki tuş yer alıyor.