Hangisi sizin için doğru seçim?
DVD’lerin sıradan CD’lerden farkı nedir? Farklı formatların piyasada olmasının sebebini merak ettiniz mi? Satın alırken nelere bakmalısınız? CHIP, DVD formatları ile ilgili sorulara yanıt veriyor.
DVD’LERİ SATIN ALMANIZ İÇİN GEREKEN 5 SEBEP
- DVD’de görüntüler daha kalitelidir. ve bir çok DVD, gerçek Dolby Digital veya DTS ses teknolojilerini de ihtiva ederler.
- DVD içerisindeki filmler genellikle menüleri barındırırlar. Bu imkan size fazlasıyla kolaylıklar sunar. Örneğin bu küçük resimlere bakarak istediğiniz yere hızlı geçiş yapabilir ve istediğiniz yerden başlatabilirsiniz.
- DVD okuyabilen cihazların tamamı CD’leri de okurlar.
- DVD filmleri, standart TV ekranının yanı sıra geniş ekran desteğini de sunarlar. Böylece geleceğe ait uygun donanımlar ile de film izleme keyfini katlamış olursunuz.
- DVD filmleri bir çok dildeki altyazı desteği ile beraber gelirler. Böylece orijinal sesleri, kendi dilinize ait olan altyazı eşliğinde duyabilir ve filmin bütünlüğünü asla bozmazsınız.
DUAL DVD DİSKLER NEDİR?
Normal DVD’ler 4,7 GB veri taşırlar ve CD’ler gibi tek katmanlı, tek yüzlü olarak çalışırlar. Oysa gelişen teknoloji bir DVD içerisinde 17 GB veri taşıyabilme olanağını da sağlamaktadır. DVD üreticileri bunu çift yüzlü ve çift katmanlı DVD’ler ile sağlamaktadır. Bu alternatifler arasında tek yüzlü, çift katmanlı DVD’leri de dahil etmek mümkündür. Bu diskler ise 8,5 GB veri depolarlar.
Hakkı Aklan
Soru: Normal bir Auido CD’yi DVD çalıcıma koyduğumda 5.1 ses veriyor. Bu nasıl oluyor?
Cevap: Aslında sizin duyduğunuz ses 5.1 surround ses değildir. Siz stereo sesi simetrik olarak dağıtılmış olarak duyuyorsunuz. Bu testi evinizde de yapabilirsiniz. Mesela 6 kanal desteği veren bir DVD Auido ile aynı içeriğe sahip bir Auido CD’yi deneyince siz de bu farkı anlayacaksınız.
DVD’lerin geleceği
Birçok kimse, DVD üreten firmaların bir formatta birleşeceğini düşünse de piyasalardaki gelişmeler maalesef bunu desteklemiyor. Firmalar ve gruplar arasındaki rekabet son kullanıcıya zarar veriyor. Son durumdaki savaşlarda ise Blue Ray diskler ie HD DVD arasında kıyasıya bir mücadele var. Ve galibi her zaman olduğu gibi film şirketleri belirleyecek.
Blue Ray Diskler
Blue Ray diskler, gelecek nesil veri depolama birimleri olarak görülüyor. Çok yüksek kalitede görüntü ve sesi bu disklerde taşımak oldukça kolay. HDTV’ler (Yüksek Çözünürlüklü TV) için kullanılması da muhtemel.
Tek katmanlı bir Blue Ray diske 27 GB veri saklayabilmektedir. Bu rakam aynı zamanda 2 saatlik çok yüksek kalitede video veya 13 saatlik normal video görüntüsü anlamına gelmektedir. Çift katmanlı Blue Ray disklerde ise 54 GB depolama alanı sayesinde 4,5 saat çok yüksek kalitede video ve 20 saat normal video kaydedebilmek mümkün oluyor. Sony’nin desteklediği bu format ile kullanıcının etkileşimi de son seviyede diyebiliriz. Playstation 3’te bu disklerin kullanılmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Blue Ray Disklerin Avantajları
- Kalite kaybı olmaksızın HDTV’den görüntü kaydedebilme.
- Disk üzerinde anında geçiş yapabilme.
- Kolayca playlist oluşturabilme ve izleyebilme.
- Tıpkı harddiskte olduğu gibi disk üzerinden kayıtlarda düzenleme
yapabilme imkânı.
- Ekstra özellikler için ve altyazılar için internete bağlanmaya
izin vermesi.
1980’lerdeki VHS-Betamax savaşını bu çekişmeye benzetmek gayet güzel bir örnek olacaktır. Çünkü Blue-Ray disklerin karşısında Toshiba’nın geliştirdiği HD DVD formatı bulunuyor.
HD DVD’ler 30 GB veri taşıyabiliyorlar. Ancak Blue-Ray disklere oranla günümüzdeki DVD’ler kadar dayanıklılar. Blue-Ray diskler ise bu eksiğini TDK ile kapatmaya çalışıyor. TDK gibi DVD üreten ve bu sektördeki kalitesini, ürünleri ile ortaya koyan firmaların desteği elbette Blu-Ray için eşi bulunmaz bir avantaj. Bunun son örneklerinden biri de TDK’nın geliştirdiği yeni dayanıklılık sistemi. Bir DVD’yi çizmek isteseniz de başaramıyorsunuz. Özel katmanlara zarar verebilirsiniz ama bilgilerin depolandığı alana zarar vermeniz mümkün olmuyor. (Çok fazla sert davranmadıkça. Örneğin söz konusu diskler kurşun geçirebiliyorlar). Bu disklerin maliyeti ise diğerlerine oranla daha da fazla. Ama 50 GB’lık bir verinin sağlıklı taşınması konusunda ise kullanıcıların bu maliyet farkını gözeteceğini ise sanmıyoruz.
Dayanıklılığın dışında DVD üreticileri arasındaki rekabet daha fazla film şirketlerinde kendilerini gösteriyor. Warner Bros, Paramount ve Universal, Toshiba’ya destek vererek HD DVD’yi destekleyeceğini daha önceden duyurmuştu. Sony ise bu eksikliği hem Playstation 3’lerde hem de Disney ve Dreamworks gibi de şirketlerin desteği ile kapatmaya çalışıyor.
Acı gerçek
CHIP editörleri olarak bu format savaşının uzun süreler daha devam edeceğini düşünüyoruz. Nedeni ise farklı ihtiyaçların ve farklı üreticilerle beraber gelen farklı teknolojilerin olması. Tabii ki bu durumda ortaya çıkabilecekleri görmek için kâhin olmaya gerek yok. Piyasaya sürülen ve farklı formatları destekleyen ürünler ne kadar rağbet görürse görsünler, satın almadıkları ve diğer formatları destekleyen disklerdeki içeriklerden (filmlerden, oyunlardan) mahrum kalmamak için diğer ürünü de satın almak zorunda kalacaklar.
Yukarda da anlattığımız gibi bu savaş devam ediyor. Şu anda Blue-Ray ve HD DVD’nin rekabetini izliyoruz. Ama gene de geleceğin neler getireceğini ve bizleri muhakkak şaşırtacağını unutmamak gerek.
İzle, eğlen, imha et
Görevimiz Tehlike filminden hatırlayacaksınız. Görevlerin anlatıldığı kaset izlenir, anlaşılır ve sonra kaset kendi kendini imha ederdi. Merkezi New York’ta bulunan Flexplay Technologies isimli şirket de buna benzer bir DVD geliştirdiğini açıklamıştı. DVD, izlendikten 48 saat sonra kendini imha edebiliyor.
- DVD+R: Bir diğer format da DVD+R’dir. DVD-R’lerden daha hızlı olmasına rağmen, DVD-R kadar geniş bir kullanım alanı yok.
- DVD-RW: DVD-R formatı ile hemen hemen aynı formata sahip olan DVDRW’lerin tek farkı birden fazla (Ortalama 1000 kez) yazılabilmeleridir. Aynı ağ içerisinde olmayan birden fazla bilgisayarda büyük miktarda verilerle çalışan kişiler için iyi bir seçim.
- DVD+RW: Yine 1000’den fazla yazılabilen bu DVD formatının diğer formatlardan en önemli farkı ise; daha çok video kayıt için özelleştirilmiş olmasıdır.
- DVD+-R: Bu seçenekte ise iki format da bir aradadır. DVD-R/RW ve DVD+R/RW sürücüler, rahatlıkla okuyabilmektedirler.
- DVD-RAM (DVD - Random Access Memory): Bu format, tıpkı disket ya da USB diskler gibi çalışır. DVD-RAM, sürükle bırak özelliğini destekler. Sadece DVD-RAM sürücülerde iş görürler.
- DVD Video: Yüksek kalitedeki videoları saklamak için iyi bir seçimdir.
- DVD-Audio: CD’ler ses kalitesinde çığır açmış olsalar da gene de yeni teknolojilerle üretilmiş olan sesler konusunda yetersiz kalmaktadırlar. DVD-Audio’lar ise yüksek kalitede surround ses imkânını sunarlar.
- Super Auido CD(SACD): Diğer formatlar gibi bu format da yüksek ses kalitesine izin vermektedir. Ancak SACD’lerin resim gösterme ve etkileşim gibi seçenekleri bulunmamaktadır.
DVD’ler ile ilgili sorular?
Soru: DVD’lerimin bazılarını oynatabilirken neden diğerlerini oynatamıyorum?
Cevap: DVD filmler “Region Code” adı verilen bilgiyi saklarlar. Söz konusu filmin oynatıldığı DVD sürücü başka bir bölgeye ait ise o zaman bu sorun ile karşılaşırsınız. DVD filmdeki bölge kodunu değiştirmeniz mümkün değildir.O nedenle DVD sürücüsünden bu hatayı çözmeye çalışabilirsiniz. Sürücü içerisindeki bölge kodunu bazı yazılımlar ile değiştirmeniz mümkündür. Bu kodlar donanımın kontrolünü sağlayan yazılımda (firmware) gizlenmiştir.
Soru: DVD’ler için geliştirilen bölge kodları 8 tanedir;
Cevap:
Region 1: ABD, Kanada
Region 2: Japonya, Avrupa, Güney Afrika, Orta Doğu
(Mısır dahil)
Region 3: Güneydoğu Asya ve Doğu Asya (Hong Kong
dahil)
Region 4: Avusturalya, Pasifik Adaları, Orta
Amerika, Meksika, Güney Amerika ve Karayipler
Region 5: Doğu Avrupa (Eski Sovyetler Birliği),
Hindistan, Afrika, Kuzey Kore ve Moğolistan
Region 6: Çin
Region 7: Ayrılmış
Region 8: Özel uluslararası alanlar. (Havayolları,
denizyolları, vb.)
Soru: Neden bölge kodu kullanılır?
Cevap: Bu uygulama film stüdyoları tarafından istenen bir uygulamadır. Nedeni ise yasal olmayan kopyalara karşı bir koruma sağlamaktır. Oysa bazı firmalar bu engeli anlaşarak çözerken, son kullanıcılar da bazı yöntemlerle bu sorunu kolayca aşabilmektedirler.
Soru: DVD Auido ile Audio CD’ler arasındaki fark nedir?
Cevap: Auido CD’ler 44,1 Khz ve 16 Bit ses depolarken DVD Audio’larda bu imkânlar daha da fazlalaşır ve 96 Khz, 24 Bit kalitesinde sesleri depolamak mümkün olur. Unutulmaması gereken bir diğer özellik de DVD Audio’ların surround ses özelliğine de olanak sağlamasıdır.
Soru: Yeni DVD çalıcım ile bütün formatları çalmam mümkün olur mu?
Cevap: Buna “Evet” yanıtını vermek yanlış olur. Nedeni ise her yeni gün yeni formatların çıkması ve bu formatların da birbirleriyle kıyasıya rekabet etmesidir. Oluşturulan konsorsiyumlar bir noktada anlaşabilirlerse o zaman yeni DVD çalıcınız bütün formatları da rahatlıkla çalabilecektir.
Soru: CD yazıcım ile DVD yazmam mümkün olabilir mi?
Cevap: Hayır. Nedeni ise farklı donanımlar olması. Boyutları, görünümleri aynı olsa da yazma esnasında farklı lazer tiplerini ve frekanslarını kullanırlar.
DVD teknolojisinin temelleri 1996’da Japonya’da atılmıştır. İzleyen yıllarda Amerika’daki marketlerde de yer almasıyla beraber herkesin daha da fazla ilgisini çekmeye başlayan DVD’ler, daha sonra da kademeli olarak tüm dünyaya yayılmıştır. Günümüzde bilgisayar üreticileri, ürünlerinin içerisinde mutlaka DVD sürücüye veya DVD yazıcıya yer vermektedir.
DVD’lerin kullanımı diğer veri saklama ürünleri gibi olmamıştır. Nedeni ise kuşku ile karşılanmış olmaları. Bu durum ise daha fazla sürmemiş ve hatasız olarak görevlerini yerine getiren bu ürünler herkes tarafından daha fazla kullanılmaya başlamışlardır. Her şeyden önce 1996 yılının başlarında bu formata film şirketleri korku ile yaklaşmışlardır. Kendilerine göre bir gerekçeleri de vardır. Korsanlık. Üzücü de olsa film şirketlerine günümüzdeki gelişmelere bakarak, yanlış tahminde bulunmadıklarını kabul ettiğimizi söylemek gerekiyor.
DVD teknolojileri ve biz
DVD teknolojileri hakkında bildiklerimizi şöyle bir gözden geçirelim;
- Yüksek depolama kapasitesi:
DVD’lerin veri kapasitesine örnek olarak; yüksek kalitede çekilmiş iki saatlik video görüntülerini örnek verebiliriz. Böylece doğum günü partinizi izlemek için düşük kalitedeki görüntülerden ve sayısı çok fazla olan CD’lerden de kurtulmuş olacaksınız.
- Geniş Ekran Desteği:
DVD’ler sandart olan (4:3) ve geniş ekran olarak adlandırılan (16:9) en-boy oranı açılarını destekler. Böylece düğününüzü geniş ekran desteği olan bir ekranda izlemenin keyfini doyasıya yaşayabilirsiniz.
- İndekslenmiş İçerik:
DVD’lerdeki bri diğer avantaj da bölümlendirilmiş verilerdir. Siz DVD’nizi oluşturmaya başladığınızda bu bölümlendirme de gerçekleşir. Bunun nedeni ise kolay okunabilmesine imkân sağlamaktır. Örneğin; piknik videonuzu izlerken sizin başınıza gelen gülünç durumun yer aldığı sahneyi hemen geçmek ancak bu şekilde mümkün olabilmektedir.
- Prezantasyon ve Özel Efektler:
DVD’ler, kullanıcıların sunumlarında tercih edebilecekleri farklı amaçlar için etkili araçlar içerirler. Örneğin, açılırken indekslenen içerik, resimlerin üzerine gelindiğinde gelen bilgilendirici yazılar, klipler, etiketler, arkaplan sesleri ve video gösterimi sırasında; dondurma, yavaş hareket ettirme (slow motion), hızlı ileri alma, vb. tüm bu uygulamalar, sunumda kontrolün sizin elinizde olmasına yardımcı olur.
- Dayanıklılık:
DVD’lerin şu sıralar favori olmasının bir başka nedeni de dayanıklı olması.DVD’ler, CD’ler gibi çok kullanıldıkça eskimezler. Bir diğer yandan sabit diskler gibi manyetik alanlar da muhteva etmezler. Isıya karşı da dayanıklıdırlar. Eğer özel anlarınızı DVD’ler üzerinde sakladıysanız, emin olmalısınız ki yıllar sonra da o anılara güvenle bakabilirsiniz. Böylece değerli hatıralarınız için gerekli önlemi de, onları DVD’lere yazarak almış olacaksınız.
Neler gerekli?
Çeşitli kaynakları kullanarak DVD’lerinizi oluşturabilirsiniz. Kaynak olarak dijital fotoğraf makineniz ile çektiğiniz fotoğraflar, mini klipler, eğer satın alma gücünüz yetiyor ise bir video kamerayı kullanabilirsiniz. Ancak DVD’lerinizi oluşturmadan önce birkaç not almalısınız.
- Bir DVD yazıcı:
Daha sade bir ifade ile; bir DVD oluşturmak için mutlaka DVD yazıcıya ihtiyacınız vardır. Ancak bu seçim, zannedildiği kadar kolay değildir. Satın almayı planladığınız DVD yazıcı, DVD-R, DVD+R, DVDRW, DVD+RW ve DVD RAM formatlarını desteklemelidir. Bu durumda karşılaşacağınız zorluklara örnek olarak, uygun olmayan bir boş DVD aldığınızda, DVD yazıcınız bu yazıcıyı desteklemeyebilir. Ya da bir formatta yazdığınız DVD’yi bir başka okuyucu okumayabilir. Bu sorundan kurtulmak için belli bazı markaları tercih edebilirsiniz. Bu markalar, bütün formatları destekleyen ürünleri ile kullanıcıları mağdur etmekten alıkoymaktadır. Örneğin; Pioneer, NEC, LG ve Sony gibi.
- Medya (Boş DVD) Markası:
İyi kalitede alınan bir medya sizin için de iyi sonuçlar verecektir. Bu durumda dikkat etmeniz gereken husus; bazı markaları taklit eden etiketlere sahip medyalar. İyi markalara verilecek örnekler arasında; Pioneer, Maxell, Mitsubishi, Sony, Ricoh/Ritek ve Optodisc bulunmaktadır.
- DVD Yazılımı:
Bir DVD sürücü aldığınız zaman mutlaka yanında yazılımlar da gelmektedir. Gelen yazılımlar iki farklı kategoride gelirler. Bunlardan ilki, DVD filmleri izleyebilmenize olanak sağlayan yazılımlar. Örneğin; Power DVD,Win DVD, vb.Diğer kategorideki yazılımlar ise genellikle DVD yazma araçlarından ibarettir. Örneğin; Nero, Ulead DVD Moviefactory gibi. Bu kategorilerden farklı olarak, DVD’lerin kopyasını almak için de bazı yazılımlara ihtiyaç duyarsınız. Bu yazılımlar arasında en popüler olanları ise; InterVideo DVD Copy veya DVD X Copy yazılımlarıdır.
Not: DVD’leri kopyalamak için, bulunduğunuz yer çok önemlidir. Zira bazı DVD’lerin kopyasına yasal olarak imkân tanınmaz iken bazı DVD’lerde de kopya koruması bulunmaktadır.
DVD formatları nelerdir?
DVD’lerin en büyük sorunu bir standardizasyona kavuşamamış olmasıdır. Belli bazı gruplar kendilerine uygun olan formatları seçmekte ve geliştirmektedirler. Şu anda yeterince fazla olan format sayısı da bu savaşın uzun sürmesini sağlayan başlıca etkendir. İşte en popüler DVD formatları;
- DVD-R: Tüm zamanların en faza kullanılan DVD formatıdır. Hemen hemen bütün DVD oynatıcılar ve DVD sürücüler, bu formatı desteklemektedirler. Bu formatı tercih etmeniz gayet mantıklı bir seçimdir. Hem evdeki dvd oynatıcınız hem de bilgisayarınızdaki dvd sürücüler bu formatı desteklemektedirler.
Günümüzdeki bütün filmleri DVD’ler (Digital Versatile Disk) üzerinde bulmak mümkün. Bununla birlikte eski filmleri de zamanla DVD’lerle eve taşımak mümkün. DVD’leri bu kadar popüler yapan şey ise videokasetlere göre üretiminin daha ucuz olması. Normal kasetlerdeki kaliteye nazaran CD’lerdeki müzik kalitesi arasındaki fark ne ise, videokasetlerdeki kalite ile DVD’lerdeki film kalitesi arasındaki fark da aynı şeyi ifade ediyor.
DVD’ler gelecek nesil veri taşıma araçları olarak hazır durumdalar. Yüksek kaliteli filmler, çok yüksek kalitede ses, oyunlar, dijital fotoğraf makineleri ile çekilmiş görüntüler ve bilgisayarınızdaki verilerin tamamını güvenli bir şekilde taşımak için DVD’leri tercih etmeniz gayet doğal bir tercih.
DVD’ler CD’lere oldukça benzerler. Görünüşleri aynı olsa da taşıdıkları veri kapasiteleri arasındaki fark gerçekten de büyüktür. Standart DVD’ler CD’lerden 7 kat daha fazla veri içerirler. Bu yüksek kapasite de beraberinde daha fazla avantajı getirir. Örneğin DVD’ler üzerindeki filmlerde daha fazla kalite, nerdeyse 32 farklı dilde alt yazı ve 5.1 Dolby Digital surround ses gibi.
Geçmişe bir göz atalım
1990’ların başında şirketler, CD’ler gibi benzer optik teknolojiyi kullanan ürünler geliştirmişlerdir. Ve şimdi bütün tartışmalar DVD’ler üzerine. 10 firma bir konsorsiyum oluşturarak (Hitachi, JVC, Matsushita, Mitsubishi, Philips, Pioneer, Sony, Thomson, Time Warner ve Toshiba) resmi bir formatı geliştirmişlerdir. Ancak daha fazla yaşayamayan bu konsorsiyumun yerini DVD Forum (www.dvdforum.org) almıştır.