Hangi RAM'i tercih etmelisiniz?

Bilgisayarlarımızın performansında en önemli role sahip bileşenlerden bir tanesi de RAM'ler. Peki RAM satın alırken hangi konulara dikkat etmeniz gerekiyor? Ne kadar hızlı olmalı? Sahip olduğu gecikme süresi önemli mi? Veya en az kaç GB RAM'e sahip olmalısınız?

Bu makalemizde öncelikle RAM'lerin ve RAM seçiminin neden bu kadar önemli olduğunu açıklayacak, ardından satın alacağınız RAM hakkında size yardımcı olacak anahtar bilgiler vereceğiz.

RAM'lerin önemi

RAM'lerin önemi

RAM, Rastgele Erişim Belleği (Random Access Memory) ibaresinin bir kısaltılmışıdır. Aslında pek "rastgele" olmayan RAM'ler, sabit diskiniz ve işlemciniz arasında tampon bellek görevini görür. İşlemci, verileri işlerken sistem belleğindeki verilerden küçük bir kısmını alır ve bu işlem sırasında bellekte konumdan konuma oldukça sık bir şekilde atlanır. Sabit diskler, büyük veri bloklarıyla iyi bir şekilde çalışırlar ancak farklı sektörlerdeki verileri okuyup yazmada oldukça yavaştırlar.

Yani işlemciniz, verileri direkt olarak sabit diskinizden işlemeye kalksaydı, bu inanılmaz bir yavaşlamayla sonuçlanırdı.

Daha fazla RAM'e sahip olmak ise, yavaş sabit diske olan ihtiyacın daha az olması, dolayısıyla işlemcinin ihtiyacı olan verilere daha çabuk erişebilmesi demektir.

Bilgisayarınızda çok fazla RAM'e sahip olmanızın size maliyet dışında bir zararı olmayacaktır. Ancak ihtiyacınız olan RAM miktarı, PC'nizde yaptığınız işe göre değişecektir.

2GB - En az RAM

2GB - Satın almanız gereken en az RAM

PC'nizde kullanacağınız 2GB'nin altındaki bir RAM, açıkça söylemek gerekirse yetersiz kalacaktır. Hatta Windows 7'nin 64-bit sürümünü, 2GB'ın altındaki RAM'e sahip PC'lere yüklemenize izin verilmiyor.

Ancak bunun anlamı, 2GB'ın hiçbir uygulamaya yetmeteceği değildir. 2GB RAM, web'de gezinme, belge düzenleme, HD video seyretme gibi işlemler için yeterli olacaktır.

Windows Vista>'dan itibaren eklenen SuperFetch özelliği, en çok kullandığınız uygulamaları bellekte tutarak onların hızlı açılmasını sağlamaktadır. Windows genellikle belleğinizin yarısını boş tutarak, geri kalanını SuperFetch alanı olarak kullanmayı seviyor. Ancak 2GB RAM'e sahipseniz, önemli sistem kaynakları RAM'de yaklaşık 1GB yer kaplığından SuperFetch'e geniş bir alan kalmayacaktır.

Programlarınız düzgün bir şekilde çalışmaya devam edebilir, ancak ek RAM performansınızda bir sıçrayış sağlayabilir. Bunun dışında, netbook'lar dışında bugün 2GB RAM'e sahip modern bir PC bulmanız da oldukça güç.

4GB - ideal RAM, 8GB ve üzeri

4GB - ideal RAM

Performans ve maliyet dengesi bakımından 4GB RAM'in bugün için en iyisi olacağını söyleyebiliriz. Günlük bilgisayar kullanımınızda tüm RAM'inizi doldurmaya muhtemelen yaklaşamayacaksınız bile.

Son teknoloji oyunları da 4GB RAM'de iyi bir performans sunuyorlar. Temel Photoshop ve video düzenleme işlerini de sorunsuz olarak yapabilirsiniz. Yüksek çözünürlüklü fotoğraf düzenleme veya endüstriyel seviyede 3D modelleme işlerini de 4GB RAM ile rahatlıkla yapabilirsiniz.

8GB ve üzeri

4GB'dan 8GB'a geçiş büyük bir fark oluşturmayabilir, ancak bu size yeni kapıları açacaktır. 8GB RAM, ilerideki oyunlarda da sizin için büyük avantaj sağlayacaktır.

Profesyonel bir ortamda ise ticari seviyedeki yazılımları çalıştıran bir iş istasyonu için 8GB RAM, fazlasıyla yeterli olacaktır.

3, 6 ve 12GB RAM konfigürasyonları

3, 6 ve 12GB

3, 6 ve 12GB'lık çözümlerden bahsetmememiz dikkatinizi çekmiştir. Bunun nedeni ise, örneğin 6GB'lık bir RAM'e ulaşmak için alışılmadık bir DIMM (bellek çubuğu) kombinasyonu kullanmanız gerekmesidir. Bu örnekte 6GB'a ulaşmak için üç 2GB DIMM'e ihtiyacınız olacak, bu ise Çift Kanal Yapılandırmasını kullanmanıza izin vermeyecektir.

Çift Kanal (Dual Channel) bellek, işlemcinizin iki DIMM çubuğuna da aynı anda erişmesine izin verir ve 64-bit bellek veriyolunu 128-bit'e dönüştürür. Ortalama bilgisayar işlerinde çift ve tek kanal yapılandırmalar eş bir performans verecek olsa da ses ve video dönüştürme gibi belleği yoğun olarak kullanan uygulamalarda önemli performans artışları yaşanacaktır.

Çift kanallı bellek veriyolunu etkin hale getirmek için, çift sayıda DIMM'e ihtiyacınız vardır. Dolayısıyla 3, 6 ve 12GB bellekler önerilmemektedir.

Ancak üç kanallı bellekler buna bir istisna oluşturmaktadır. LGA1366 Core i7'de bellekler, üç eş DIMM kullanılarak üç kanallı olarak yapılandırılabilmekte, yani 6GB, 12GB gibi kapasiteler kullanılabilmektedir.

Hız, gecikme süreleri, DDR, DDR2, DDR3...

Ya hız ve gecikme süreleri?

RAM'leriniz, en iyi sonuçlar için anakartınızın izin verdiği kadar hızlı olmalıdır. Ortalama bir kullanıcı dünyanın en hızlı RAM'inin meydana getirdiği farkı hissetmeyebilir ve bu RAM'ler çok pahalı olabilir. Burada DDR3-1600 iyi bir seçim olacaktır.

En hızlı RAM'i satın almadan önce hesaba katmanız gereken bir şey daha var: Gecikme süresi (latency). Bellek modülleri, 9-9-9-24 gibi "zamanlamalara" sahiptir. Bunların en faydalısı, CAS gecikme süresi olarak bilinen ilk sayıdır. Bu sayı, RAM'in bir veri sütununa erişmekte ne kadar saat döngüsü kullanacağını belirtir (küçük olması daha iyidir).

Erişim zamanı (1000 * CAS) / (RAM hızı / 2) formülüyle hesaplanabilir.

Genel olarak ilk başta saat hızını belirlemeli ve ardından CAS gecikme süresine bakmalısınız. Daha iyi zamanlamalar, daha pahalı bellek modülleri anlamına gelecektir.

DDR, DDR2 veya DDR3 olması fark eder mi?

Evet. Bir DDR modülü, DDR2 sistemiyle uyumsuz olduğu gibi, DDR2 soketine oturmayacaktır bile. Yeni bir bilgisayarınız varsa, DDR3'e sahip olma ihtimaliniz yüksektir.

SO-DIMM nedir?

DDR ve DDR2 SO DIMM, aynı bağlantıya sahiptir ancak çapraz desteğe sahip değildir. SO-DIMM, bilindik DIMM'lerin küçük bir sürümüdür ve laptop gibi küçük sistemlerde kullanılır.

DDR3-2000 DIMM, bir DDR3-1600 anakartta çalışır mı

DDR3-2000 DIMM, bir DDR3-1600 anakartta çalışır mı?

Çalışabilir, ancak bu biraz da şansa bağlıdır. Bellek modülleri, hız ve zamanlama ayarlarına dair dahili bir tabloya sahiptir ve anakartınızın sahip olduğundan daha yüksek bir saat hızına sahip bellek modülü eklediğinizde, anakartınız daha yavaş çalışabilir.

Örneğin bir DDR3-1600 anakarta DDR3-2000 DIMM'i yerleştirdiğinizde, 2000MHz yerine 1600MHz çalışabilir.

Voltajlar

Bellek voltajları, uyumluluk yönünden oldukça önemlidir. DDR3, standart olarak 1.5V kullanır, ancak birçok yüksek performans DIMM'leri daha yüksek saat hızlarına ulaşabilmek için daha yüksek voltaja ihtiyaç duyarlar. Bu durum, bazı anakartlar bu DIMM'lerin ihtiyacı olan voltajı düzgün bir şekilde algılayamadığından sorunlara yol açabilir.

Yüksek voltaja gereksinim duyan bir RAM almadan önce, anakartınızın yeteneklerini araştırdığınızdan emin olun.