Güneş fırtınalarının gizli tehlikesi: Büyük tren kazalarına yol açabilir
Güneş fırtınaları sıklıkla yaşanan olaylar arasında sayılabilir ve çoğu zaman bizi çok fazla etkilemez. Ama yeni bir araştırma, büyük bir Güneş fırtınasının korkunç tren kazalarına yol açabileceğini ortaya koydu.
Yeni bir çalışma, Birleşik Krallık’taki demiryolu ağının, biraz endişe verici bir şekilde uzay hava durumuna karşı savunmasız olduğunu ortaya çıkardı.
Güneş fırtınaları oldukça yaygın bir olay. Örneğin, geçtiğimiz hafta Güneş'in yüzeyinde büyük bir delik açıldıktan sonra orta şiddette bir fırtına meydana geldi. Kuzey ışıklarının güzelliğine veya elektrik şebekeleri ve radyo iletişimiyle ilgili küçük sorunlardan özellikle kötü bir şekilde etkilenmiyorsanız, bu fırtınalar genellikle bir endişe kaynağı değildir.
İngiltere’deki Lancaster Üniversitesi’nden bir ekip, jeomanyetik fırtınaların elektrik iletim ve dağıtım şebekelerine nasıl müdahale edebileceğini bulmak için bir çalışma düzenledi. Birleşik Krallık’ta demiryolu sinyallerinin bir elektrik devresi tarafından taşındığı 50.000’den fazla sinyalizasyon yolu devresi olmasından dolayı, sinyalizasyon konusu özellikle dikkat çekiyordu.
Ekibin makalelerinde açıkladığına göre “jeomanyetik bozulmalar raylarda, trenleri tespit etmek için kullanılan elektrik devrelerine müdahale eden elektrik akımlarını tetiklediğinde demiryolu sinyalizasyonunda bozulma meydana gelebilir.”
Fizik doktoralı araştırmacı Cameron Patterson, yaptığı açıklamada “araştırmamız, uzay havasının bir sinyali her iki yönde de çevirebildiğini, kırmızı sinyali yeşile veya yeşil sinyali kırmızıya çevirebildiğini gösteriyor” dedi ve ekledi: “Bu güvenlik açısından kesinlikle çok önemli.”
Ekip, kırmızı sinyali yeşile çevirdiği için özellikle tehlikeli olan “yanlış taraf” arızalarının, yeşil sinyalin kırmızıya döndüğü “sağ taraf” arızalarından daha düşük jeoelektrik alan eşiklerinde meydana geldiğini buldu. Ancak “sağ tarafa” neden olan koşullar daha az karmaşık olduğundan dolayı ekip, orta dereceli jeomanyetik fırtınalar sırasında hangi hatanın daha yaygın olduğunu belirleyemedi.
Patterson, “Sistemin çeşitli bileşenleri için gerçekçi özellikler kullanarak sinyal yolu devrelerinin bir bilgisayar modelini oluşturarak, bu yol devrelerinde arızaları tetikleyebilecek uzay hava olaylarının Birleşik Krallık’ta her birkaç on yılda bir beklendiğini bulduk” diyor.
Carrington Olayı gibi 100 yılda 1 gerçekleşen daha büyük fırtınaların, ekibin incelediği hatlarda yaygın sorunlara neden olabileceği de belirtildi.