Enkazdan kurtarılanların üzerine örtülen örtü: Sıcak örtüsü nedir; neden kullanılır?

Termal battaniyeler veya halk arasında bilinen ismiyle sıcak örtüleri (diğer isimleriyle yanık örtüsü, uzay örtüleri, acil durum battaniyeleri, sıcak battaniyeleri) hakkında pek çok farklı şey duymuş olabilirsiniz. Ancak ilk olarak bilmeniz gereken, bu örtülerin hayatta kalmayı sağlayacak bir battaniye olarak her zaman ideal olduğudur.

Sıcak örtülerinin temel görevi, üzerine örtüldüğü kişileri aşırı soğuklardan korumaktır.

Zorlu koşullar ve acil durumlar için üretilmiş olan uyku tulumların aksine bu sıcak örtüleri, ısıyı tamamen hapsedemez, rüzgarın, yağmurun, karın ve diğer zorlu hava koşullarının içeri girmesine bir miktar izin verebilir. Deprem görüntülerinde de gördüğümüz gibi uygun yerlerde kullanıldığında hayat kurtarmak için kilit malzemeler haline dönüşebilir. 

Sıcak örtülerinin güçlü yanları

Sıcak örtülerinin en büyük avantajlarından biri, neredeyse yok denilecek kadar düşük bir ağırlığa sahip olmalarıdır. Sadece 50 gram civarındaki ağırlıkları sayesinde birini çantanıza yerleştirebilir ve ihtiyacınız olana kadar varlığını unutabilirsiniz. Ayrıca, aşırı hafif olmalarının yanı sıra, bir santimetreye anca ulaşan kalınlıkları ve uygun boyutları ile aşırı küçüklerdir. Bu küçük boyları sayesinde, cebinizde bile taşımanız mümkündür.

İlginç bir bilgi olarak, bu örtülerin NASA tarafından geliştirildiğini söylemek lazım. NASA'nın geliştirdiği uzay örtüleri, ucuz sıcak örtülerinin arkasındaki teknolojinin temelini oluşturur. NASA, bu örtüleri Hubble Teleskopu, Mars keşif araçları ve uydular da dahil olmak üzere pek çok farklı uzay aracının yalıtımı için geliştirmiştir. Bu teknolojinin aşırı verimli olması, günümüzde pek çok farklı alanda kullanılmasını mümkün kılıyor.

Sıcak örtüleri, ısıyı yansıtma konusunda oldukça yeteneklidir. Genellikle vücut ısınızın %90’ını yansıtabildikleri söylenir ve bu büyük ölçüde doğrudur. Ancak birazdan bahsedeceğimiz üzere, bu muazzam ısı yansıtma özelliğinin yanı sıra bazı negatif yanları da vardır.

'YANIK ÖRTÜSÜ OLARAK BİLİNİR'

Acil Tıp Uzmanı Dr. Sarper Yılmaz 2020 yılında sosyal medya hesabından merak edilen bu örtüler için şu bilgileri vermişti:

• Alüminyum bir folyodan oluşur bu örtü. Yanıklarda sık kullandığımız için yanık örtüsü diye bilinir.

• Oysa deprem, sel, yangın, gibi afetlerin çoğunda kullanılır. Dağcılıkta da hipotermiden korunma amaçlı kullanılabilir. İki rengi vardır. Sarı taraf ve metal taraf.

Metal renkli tarafından vücudu soğuttuğu, sarı renkli yönün de vücudu ısıttığını aktaran Yılmaz, şunları söylemişti: Yani; soğukta gümüş tarafı sıcakta sarı tarafı vücuda sarılır. Soğuk bir dönemde olduğu için afet sarı tarafı üzerinde görünüyor yaralıların.

Yılmaz, bu örtülerin amacını da şöyle açıklamıştı:

• Hastanın vücut sıcaklığını sabit tutmak. Hissedilmeyen buharlaşmayı engelleyip vücudun sıvı kaybını engellemek. Özellikle yanıklarda ağrı kesici etkisi bile vardır. Bu özelliklerinden dolayı artık acil yardım çantaları için önerilmektedir.

• Günlük yiyeceklerimiz için kullandığımız alüminyum ile benzer yapıya sahiptir fakat son yıllarda farklı özellikte olanları da üretildi. Adı yanık battaniyesi diye bilinmesi nedeniyle içinde kumaş, ipek, yün gibi yapılar var sanır ama yoktur. Özellikle iş yerlerinde ve afet çantalarınızda bulunmasının faydası vardır.

Sıcak örtüleri genellikle yüksek kaliteli termal battaniyelere veya uyku tulumlarına göre çok daha incedir ve koruyucu bir ek tabakaya sahip değildir. Bu yüzden çok daha kolay bir şekilde yırtılabilir ve delinebilir. Genellikle tek kullanımlık ürünler gibi görülürler. 

Sıcak örtülerinin kullanım alanları

Deprem enkazından çıkartılan insanların ısınması için bu örtülerin kullanıldığını zaten artık biliyorsunuz. Ama bu örtülerin farklı kullanım alanları da vardır.

Her şeye rağmen, bir uyku tulumu veya battaniye gibi olmasa da, sıcak örtülerini etkili bir şekilde kullanarak sığınma noktanızda hayatta kalmanızı kolaylaştırabilirsiniz. Eğer bir geçici sığınağınız, çadırınız veya başka tür bir acil durum sığınağınız varsa (çalı çırpıdan bile yapılmış olsa), bir sıcak örtüsünü üzerinizdeki alana veya duvar olarak kullandığınız kısma yaymanız da mümkündür. Bu sayede, sıcak örtüsünün dayanıklılığı daha küçük bir problem olur ve örtünün ısı yansıtıcı ve ısıtıcı avantajlarından faydalanabilirsiniz.

Diğer bir seçenek, sıcak örtüsünü yere yaymaktır. Hayatta kalmanın önemli kısımlarından biri sıcak ve kuru olduğunuzdan emin olmaktır. Bu yüzden nasıl bir sığınak noktası bulduğunuza bağlı olarak, toprak gibi bir zemin üzerinde yatmanız gerekebilir. Bu tür durumlarda sıcak örtüsünü yere sermeniz, özellikle bir uyku tulumunuz veya benzeri bir ek korumanız varsa, yerden gelen soğuğa karşı sizi korumaya yardımcı olacaktır. Ancak sıcak örtüsü ile aranıza en bir katman yerleştirmeniz, özellikle örtünün düşük dayanıklılığı düşünülürse örtünün bütünlüğünü korumak için önemli olabilir.

Sıcak örtünün yansıtıcı özelliği sayesinde, ufak bir parçasını keserek yerinizi sinyal vermek için kullanmanız da mümkündür.

Sıcak örtüleri bu özellikleri nedeniyle acil durum setinizde bulundurabileceğiniz bir ürün. Ancak bu örtüleri bir “battaniye” gibi düşünmemek gerek.