COVID-19 salgınının Ay'ı da etkilediği ortaya çıktı

COVID-19 salgını Dünya’da köklü sorunlara yol açtı ve hala bunun etkilerini yaşamaya devam ediyoruz. Yeni bir araştırmaya göreyse, salgının etkileri yalnızca gezegenimizle sınırlı değil ve Ay’ın yüzeyi de salgın kaynaklı karantina ve evde kalma emirlerinden dolaylı olarak etkilenmiş olabilir.

COVID-19 salgınının başlangıcında, aşılar geliştirilmeden önce, hastalığın yayılmasını durdurmak veya yavaşlatmak amacıyla Dünya’nın dört bir yanındaki çeşitli hükümetler tarafından sokağa çıkma yasakları uygulandı. Nisan 2020’nin başlarında, dünya nüfusunun yaklaşık yarısına evde kalmaları emredildi veya bir tür sokağa çıkma yasağı uygulandı.

İnsan yaşam kalıplarındaki bu büyük değişim, yaban hayatı ve tabii ki CO2 emisyonlarımız üzerinde anında etki yarattı. Ay’ın gece yüzey sıcaklıklarını araştıran bir ekip, bunun Ay’ı da etkilemiş olabileceğini söylüyor.

Ay, Dünya ile kütleçekimsel kilit içindedir, yani kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı, Dünya etrafında yörüngede dönmesi için gereken zamanla eşittir ve bu yüzden Dünya’ya bakan tarafı her zaman aynıdır. Ekip, yerel sıcaklık etkilerini mümkün olduğunca sınırlamak için mümkün olduğunca düz olacak şekilde seçilen yakın taraftaki yüzeyde altı yer seçti. Altı yıl boyunca NASA’nın PDS Geosciences Düğümündeki Diviner Azaltılmış Veri Kaydını analiz edildiği çalışmada, ilginç bir anormallik bulundu.

Ekibin çalışmada yazdığına göre, “Ay’ın yakın tarafındaki altı farklı yerin gece yüzey sıcaklıkları 2017-2023 döneminde analiz edildi. Önceki ve sonraki yıllardaki aynı dönemdeki değerlerle karşılaştırıldığında sonuçlar, sıkı COVID-19 küresel karantina dönemi olan Nisan-Mayıs 2020’de tüm yerler için Ay’ın gece yüzey sıcaklıklarında anormal bir düşüş olduğunu gösterdi.”

“Karasal radyasyon da bu süre zarfında önemli bir azalma gösterdiğinden, Ay yüzey sıcaklıklarında gözlemlenen anormal azalma COVID-19 küresel karantina etkisine bağlanıyor. [...] Ay, muhtemelen COVID-19 karantinasının etkisini deneyimlemiş ve bu etki, o dönemde ay gece yüzey sıcaklıklarında anormal bir azalma olarak görselleştirilmiştir.”

Genel olarak, Ay gecesi sıcaklık farkı yaklaşık 8-10 Kelvin’di. Ekip, sıcaklık farklarını böyle bir düşüşe katkıda bulunmuş olabilecek güneş lekesi aktivitesiyle karşılaştırdı, ancak hiçbir korelasyon bulamadı. Ekibin belirttiğine göre, düşüşün nedeni Dünya’dan gelen radyasyon miktarıydı. Ay’ın yakın tarafındaki gece boyunca Ay, Dünya yüzeyinden yansıyan radyasyonu alır. Ancak insan faaliyetleri değiştikçe ve atmosferimize daha az kirletici madde girdikçe, bunun bir domino etkisi oldu ve Ay'a daha az radyasyon yansıdı. Bu sebeple de, COVID-19 yasaklarının, istemeden de olsa, Ay’ın yüzeyini kısa bir süreliğine daha soğuk hale getirdiği görülüyor.

Çalışma, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters’da yayınlandı.