Çocuklara ilk telefonu kaç yaşında verilmeli?

Artık her çocuk, 7/24 elindeki cep telefonuyla yaşıyor. Ancak bu durum, ciddi psikolojik sorunları ve güvenlik endişelerini de beraberinde getiriyor.

İngiltere'de, 35.000 öğrencisi bulunan bir akademi zinciri olan Ormiston Academies Trust, 42 okulunda cep telefonlarını yasaklayacağını duyurdu. Bunun sebebi, telefonların çocuklar için ciddi bir psikolojik sorun kaynağı haline gelmesi olarak gösterildi. Öğrenme güçlüğü, odaklanma sorunları gibi sayısız sorunun kaynağı olarak cep telefonları gösteriliyor.

Hatta öyle ki, cep telefonlarıyla büyüyen çocuklar için bir konuyu öğrenmenin tek yolu "Intagram kısa videolarından" geçiyor. Bu formatların içinde yaşamaya alışmış çocuklar için ders kitaplarını veya eğitici çocuk kitaplarını, ya da dilinin gelişmesi için romanları okumak çok büyük bir işkenceye dönüşüyor. Çocuklar okuma kavramını tümden reddetme aşamasına gelmiş durumdalar. Bir konuyu öğrenmek için videolu ama "kısa" içerikler istiyorlar.

Öte yandan sürekli dokunmatik ekranlı cep telefonlarıyla yaşadıkları için yetişkinlerin dünyasındaki iş uygulamalarına veya hayati gereksinimlere uyum gösteremiyorlar. Örneğin PC'de fare kullanırken sağ tuşun görevini veya fonksiyonlarını kavrayamıyorlar. Instagram, TikTok gibi ağlarda seyrettikleri videolardan etkilenerek, kıskançlık, çaresizlik, umutsuzluk, öfke gibi duygular geliştirerek sürekli depresyonda da yaşayabiliyor.

Araştırmada, Instagram Reels ve TikTok gibi hızlı içeriklere tekrar tekrar maruz kalmanın, 'kişileri daha yüksek uyarılma seviyeleri aramaya yöneltebileceği ve bunun da sürekli dikkat gerektiren aktivitelere katılımı engelleyebileceği' sonucuna da ulaşıldı. 

Çocuklar TikTok'suz yaşayamıyor

Son araştırmalar, çocukların çok daha erken yaşlardan itibaren telefon kullandığını, artık beş ila yedi yaş arasındaki çocukların dörtte birinin akıllı telefona sahip olduğunu gösteriyor.

ABD'de bir çocuğun ilk telefonunu aldığı yaş ortalaması artık 11.6... Telefon sahipliği ise 10.7 ile 12,5 yaş arasında hızla artıyor. Akıllı telefon sahibi olmayan çocuklar bile sıklıkla tablet gibi cihazları ebeveynlerinden ödünç alıyorlar.

Ofcom'un yakın zamanda yayınladığı bir rapora göre, üç ila dört yaş aralığındaki çocukların yüzde 90'ı internete giriyor ve yüzde 84'ü bunu YouTube izlemek için yapıyor.

Beyin altı yaşına kadar her türlü etkiye karşı savunmasız

Güncel araştırmalar, altı yaşın çocuk gelişimi için kritik bir nokta olabileceğini ve bu yaştan önce çocuğa herhangi bir etkileşimli medya verilmesinin tavsiye edilmeyebileceğini öne sürüyor. Altı yaşına kadar çocuklar hala kritik motor ve kişilerarası becerileri geliştiriyorlar. Bunlar ise en iyi şekilde yüz yüze etkileşim yoluyla öğreniliyor.

Ayrıca yapılan araştırmalar, gri madde veya beyin hücresi miktarının altı yaşından hemen önce zirveye ulaştığını gösteriyor. 

Bu nedenle Kanada Pediatri Derneği (CPS), iki yaşın altındaki çocukların hiç ekran başında kalmamasını, beş yaşın altındaki çocukların ise günde bir saatten az ekran başında kalmasını öneriyor.

Dünyayı dijitalleştirdi ama çocuklarına telefon vermiyor

Microsoft'un kurucusu Bill Gates de, çocuklarının beyinlerinin olgunlaşmaya başladığı 14 yaşına kadar onların akıllı telefon kullanmalarına izin vermeyeceğini söylemişti.

Bilim insanları, telefonların çocuklara kontrollü şekilde tanıtılmasını ve bir oyun/eğlence aracı olmaktan çok bir iletişim aracı olarak kullanılmasını, çocukların yaşamlarını telefona bağımlı olarak yaşamasının önlenmesini tavsiye ediyorlar. Yani bir çocuğun elinde telefon olmadan da, kütüphaneyi keşfetmesi, yolunu bulması, arkadaşlarıyla sosyalleşerek oynaması, resim çizmesi, yazı yazması, ailesiyle iletişim kurması, kitap okuması gerekiyor.