Çin, Ay'ın Karanlık Yüzü'ne İnmeyi Başardı

Çin Ulusal Uzay Yönetimi (CNSA), Chang'e-4 sondasının Ay'ın karanlık yüzüne başarıyla indirildiğini resmi olarak duyurdu. Sonda, bir inici ve bir gezgin olmak üzere iki farklı aracı Ay yüzeyine indirdi.

Ay'ın Dünya çevresindeki bir tam dönüşü ve kendi çevresinde bir tam dönüşünün eşit sürede tamamlanması, uydunun gezergenimizin yörüngesinde mevsimsel olarak "kilitli" kalmasına sebep oluyor. Bu sebeple Dünya üzerinden Ay'ın tek bir yüzü gözlemlenebiliyor. Çin'in sondası, bu alanda şimdiye kadar Ay'ın sadece görünen yüzüne yapılan uzay görevlerinden farklı olarak bir ilki gerçekleştirdi ve Ay'ın karanlık yüzüne bir uzay aracı indirmeyi başardı.

Çin'in bu görevi başarmasını sağlayan şey ise uyduyu Dünya'dan direkt olarak gözlemlenemeyen Aitken Havzası'na ikinci bir uydunun yardımıyla indirmesiydi. İkinci uydu, Ay'ın Dünya'dan görülemeyen yüzünü Dünya-Ay sisteminin Lagrangian Noktası'ndan (L2) izleyerek Chang'e-4'ün güvenli bir şekilde Ay yüzeyine indirilmesini sağladı.

İniş, 3 Ocak 2019 günü Koordine Evrensel Zaman Dilimi'ne göre (UTC) 2:26'da gerçekleşti. Sonda, 7 Aralık 2018'de fırlatılmış ve 12 Aralık'ta Ay yönrüngesinde dolanmaya başlayarak CNSA'ya Ay'ın yüzey sıcaklığını ve Ay yüzeyinde bulunan kimyasal bileşenleri inceleme fırsatı verdi. CNSA, ayrıca düşük frekanslı bir radyoastronomik gözlem yaparak kozmik ışınları, Güneş koronasını ve Güneş-Dünya arasındaki Güneş rüzgârlarını inceledi.

Chang'e-4, başarılı inişi ile beraber Çin Ay Araştırma Programı'nda (CLEP) ikinci fazı da başlatmış oldu. Birinci faz, Chang'e-1 Ay yörüngesi uydusunun 24 Ekim'de fırlatılmasıyla başlamıştı. CLEP'nin ilk fazı, Ay yörüngesi üzerinde incelemelerde bulunmaya odaklanırken ikinci faz da Ay yüzeyinde sonda ve hareketli araçlarla iniş yapılmasına odaklanacak. Üçüncü faz ise teknik olarak 2014'te fırlatılan Chang'e 5-T1 test aracı ile başlamıştı. Üçüncü fazı gerçekten başlatacak olay ise Chang'e-5 uydusunun içinde bulunduğumuz 2019 yılı içerisinde bir Long March 5 roketi ile fırlatılması olacak. Üçüncü fazın odaklanacağı görev ise ilk iki fazda edinilen başarıları gölgede bırakacak nitelikte: Çin, Chang'e-5 uydusunu Ay yüzeyine indirdikten sonra 2 kilograma kadar ağırlıkta örnekler toplayarak Dünya'ya indirmeyi planlıyor.

Eğer tüm bu planlar başarılı olursa, bu görevleri temel alarak bir adım daha ileriye gidecek olan Chang'e-6 uydusunun da fırlatılması planlanıyor. Tüm bu uzay görevlerinin başarısı, CNSA'yı 2030'lu yıllarda Ay yüzeyine yapılacak bir insanlı uzay görevine adım adım yaklaştıracak. CNSA'nın bu görevde de başarılı olduğu takdirde Çin, Ay'ın Güney kutbuna yakın bir bölgede bir uzay üssü kurma idealine kavuşmuş olacak.