Chrome OS'un gizli görevi!

Google'ın Chrome OS işletim sistemi özel donanımlar üzerinde çalışmak için tasarlanmış. İnternete bağlı çalışan işletim sistemi, klasik masaüstü işletim sistemi kalıplarını yıkıyor.

Chrome OS ile masaüstü yazılım kurmak yerine, internet üzerinden sunulan ve internet tarayıcı içerisinden çalışan yazılımlar kullanılıyor. HTML 5 ve çeşitli eklentiler kurulu bu internet tarayıcı/işletim sistemini tanıtan Google, Microsoft'a meydan okuduğu için kafalarda bazı yanlış anlaşılmalar oluşturdu. Google'ın bu işletim sistemiyle neler yapmayı amaçladığına bir bakmak gerekiyor. Mesele derin ama sonuna kadar sabırla okursanız aslında işleri oldukça basit olduğunu göreceksiniz.

Google'ın bu projede temel olarak iki amacı var. Birincisi Google işletim sistemi ile masaüstü yazılımları geride bırakmak. Yani kurulum, güncelleme gerektirmeyen online yazılımların, masaüstü yazılımların yerini alması.

HTML 5

İkinci amacı ise bu yazılımlar yeterince gelişip yerleştiğinde, iPhone gibi kendi kapalı yazılım pazarı olan markaları HTML 5 kullanmaya zorlamak. Yani basitçe online yazılım havuzun genişletmek ve herkesi yeni standartlara geçmeye zorlamak.

Böylece daha önce ulaşamadığı kullanıcıların, Google Wave gibi yeni standartlarla uyum gerektiren uygulamalara erişimini sağlamak. Bu iki amacı da yazının devamında daha detaylı bir şekilde açıklayacağız.

Netbooklar yaygınlaşıyor, AJAX ve Web 2.0 ile birlikte daha fazla kullanıcı internet üzerindeki uygulamalardan yararlanıyor. Ancak bu trendin yeterince güçlü olduğunu söylemek zor.

Masaüstü yazılımların sunduğu istikrar ve güveni sunamayan online uygulamalar, arayüz tasarımında daha yolun oldukça başındalar. Ayrıca bilgisayara kurulup çalışan masaüstü uygulamaları kadar hızlı da değiller.

Masaüstü işletim sistemleri ve netbooklar

Modern işletim sistemlerinin yazılım geliştiricilere sunduğu imkanlar göz önüne alındığında, internet uygulamaları geliştirenlerin imkanlarının gerçekten çok kısıtlı olduğu ortaya çıkıyor.

Bulut bilgi işlem, sunucular ile büyük bir donanım gücü sunsa da, bunun kullanıcıya ulaşmasında ciddi darboğazlar var. Bunlar internet bağlantısı hızı ve istikrarı, internet bağlantı protokolünden kaynaklanan sorunlar, kullanılan internet tarayıcıların özellikleri ve daha başka sebeplerden kaynaklanıyor. Dahası tarayıcı içi uygulamaların sistem kaynaklarını verimli kullanabilmesi için gereken API'lerin geliştirilmesinde Microsoft'un önde olduğu çalışmalar var. Oysa bunlar Google için daha önemli.

Masaüstü işletim sistemleri yerel kaynaklar ile bağımsız bir şekilde çalışabiliyor ve teknolojik gelişim olarak oldukça ilerideler. Standartlar ve arayüz olgun, rafine. İnternet üzerinde daha pek çok şey yerli yerine oturmuş değil.

Daha çok risk, daha büyük kazanç

Bilgisayarların donanım gücü artık kelime işlemcilerin gerektirdiği sistem kaynaklarını önemsiz gösterecek kadar gelişti. Bununla birlikte masaüstü işletim sistemlerinde temelden değişimler artık pek yaşanmıyor. Daha rafine, daha iyi görünen işletim sistemleri geliştiriliyor ama internetteki kadar büyük adımlar atılmıyor. İnternet alanında yapılacak çok iş var ve Google, bu alanda sorumluluk almış durumda. Sorumluluk, aynı zamanda insiyatif demek, bu alana daha sonra girecek veya ağırlık verecek rakiplerin önünde olmak demek.

Google gerçek bir masaüstü işletim sistemi geliştirseydi, zaten güçlü rakiplerin sunduğu gelişmiş, rafine işletim sistemleriyle rekabet edecekti ve olan pastadan pay kapmaya çalışacaktı. Online alanında henüz bakir topraklarda keşif yapmak, şirketin uzun vade planlarına çok daha uygun. Yani Google masaüstü işletim sistemi yerine online işletim sistemi geliştirerek kullanıcıları hayal kırıklığına uğratsa da, şirket politikası olarak daha çok risk, daha çok kazanç prensibine uygun olarak doğru bir karar aldı.

Online insan sayısı artıyor

Günümüzde bilgisayar ve internet kullanımı inanılmaz bir biçimde yaygınlaştı. Sadece Türkiye'de değil, dünyada internet erişimi gelişti. Örneğin yeni kablosuz standartlar ile eşi benzeri zor görülmüş bir esneklik söz konusu.

İnternet kullanıcılarının büyük çoğunluğunu oluşturan kitle temel bazı işlevlerden yararlanıyor. E-posta, kelime işlem, müzik ve video, fotoğraf düzenleme gibi işlemler standart oldu. Elbette oyunlar da bunları takip ediyor, ancak çoğu oyuncu masaüstü oyunlar yerine günde birkaç dakika oyalanmak için basit flash tabanlı oyunları yeğliyor. Kullanıcılar daha çok online oluyor, Google da kullanıcıların daha çok online olması için elinden geleni yapıyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi bu Google için daha fazla reklam geliri demek.

Google, Apple ve Microsoft ile rakip. Bu iki firmanın kullanıcı tabanlarını da kendi hizmetlerine çekmek için fiyat avantajını kullanıyor. Online hizmetleri daha ucuza ya da ücretsiz sunuyor, Google Chrome OS ile de kullanıcıların internet erişiminde kullandığı netbook türü cihazları daha da ucuzlatmak istiyor. Yazılım lisans ücretleri hesaptan düşülünce ortaya aynı donanım özelliklerine sahip ama daha ucuz bir bilgisayar çıkıyor.

Chrome OS başarısız olsa bile...

Google Chrome OS ile ucuz bilgisayar kartını oynamasına karşın önceden de belirttiğimiz gibi masaüstü işletim sistemlerinin sunduğu istikrarı kolay kolay yakalaması mümkün değil. En azından kısa vadede, uzun vadede bütün ihtimaller açık.

Chrome OS'un kullanıcılardan aldığı tepkiye bakılacak olursa, dahası bu işletim sistemini kullanacak platformların henüz çok kısıtlı olduğunu da hesaba katarsak, çıkar çıkmaz büyük yaygınlık kazanması zor görünüyor.

Bu durumda bile Google, rekabeti zorlayacaktır. Google'ın istediği de bu, rekabeti zorlayarak rakiplerini uzun vade hedefleri için kullanmak. Rakipleri Google'ı internet arama motoru konusunda bir kez başıboş bırakmışlardı. Aynı hatayı tekrarlamak istemiyorlar.

Google'ın rekabet yaratmaktaki başarısını Chrome internet tarayıcıda görmek mümkün. Chrome Frame yaygınlık kazanacak bir eklenti olmamasına karşın rekabette Internet Explorer ve Firefox gibi rakiplerin Direct2D ve DirecDraw API'lerinden yararlanan, daha hızlı ve güçlü tarayıcılar geliştirmesine yol açtı. Yani daha hızlı internet uygulamalarının önü biraz daha açıldı.

Google'ın Chrome işletim sistemindeki hedefinin de bu olduğu söylenebilir. Microsoft ve Apple, kendisinden daha başarılı ürünler de ortaya koysa, kullanıcılar internet üzerinde daha fazla vakit geçirdiği müddetçe Google kazançlı çıkıyor.