CD yazıcılar nasıl çalışır?
Büyük boyutlardaki dosyalarla çalışan kişiler için CD yazıcılar çok gereklidir.<br>Sistemdeki dosyalarınızın yedeklenmesi veya dijital resim arşivinizin saklanması gibi, sizin için önem taşıyan birçok bilgiyi gümüş plakalarda saklamanızı sağlar.
Bunun dışında CD yazıcılar yardımıyla el kameranızla
kaydettiğiniz görüntüleri video CD formatında kaydedebilir ya da
amatör müzik çalışmalarınızı audio CD formatında
basabilirsiniz.
CD yazıcısının nasıl çalıştığını anlayabilmek için önce CD’nin
temel çalışma prensibini kavramak gerekir. CD’ler genellikle aynı
yapıya sahiptir. Taşıyıcı kısmı oluşturan CD’deki kalın tabakadır.
Çoğu üretici bu tabakayı Polikarbon’dan yapmaktadır. Bu taşıyıcı
tabakanın üzerinde ise bilgilerin kaydedildiği kısım yer alır.
Bilgilerin okunması sırasında lazer bu kısımdan yansır.
Bilgilerin yazıldığı kısımda koruyucu bir kaplama bulunur, bunun
sayesinde hassas kısım UV ışınlarından korunur. Ayrıca bu kaplama
CD’nin ön yüzünü de oluşturur.
Yazılacak dosyaların kodlanması
Yazılabilen kısım 0,05 ile 0,1 mikrometre arasındaki mikroskobik
girintilerden oluşuyor. Derinliği 120 Nanometre olan bu girintilere
pit denir.
Pit’ler arasındaki araya da yani tümsek kısma “Land” deniyor. Pit
ve Land’ların yardımıyla iki dijital temel bilgi yani 1 ve 0
oluşmakta. Bu iki değer iki harften oluşan bir alfabeye
benzetilebilir. Bu iki değerin kombinasyonları sayesinde bilgiler
bir araya gelir.
Bu girintiler ve çıkıntılar, sarmal bir şekilde tüm CD’nin
etrafında binlerce kez dönerek izler oluşturuyor. Bu izler okuyucu
kafa ile takip ediliyor. Bilgisayarın bunca sarmalın içerisinde
doğru bilgiye ulaşabilmesi için bu sarmalların başladığı yer olan
“Lead-in” kısmında bir içerik listesi bulunmakta (TOC-Table of
contents)
Lazerle okuma için kullanılan Teknik
Bilgilerin okunması lazer teknolojisi sayesinde gerçekleşiyor. Bu
lazerin kafası bir motor sayesinde tüm CD yüzeyinde hareket ederek
ve yarı geçirgen bir aynaya lazeri yansıtıyor ve bu, lazerin sadece
bir yöne (lazer kafasından CD’ye) doğru geçiş yapmasına izin
veriyor.
Lazerin dalga boyu 780 nanometre. Bu tür dalga boyları infrared
kategorisinde uzun dalga boyları olarak adlandırılır. Lazer ışını
lensten çıkarak 0,8 milimetre genişliğindeki taşıyıcı yüzeye
yansır. Lazerin bilgileri saklayan yüzeye ulaşması için plastiği
aşındırması gerekir ve bu 1,6 milimetre genişlemeye sebep olur.
Toz zerrecikleri lazeri rahatsız eder
Neden lazer ışını direkt olarak yazma işlemini gerçekleştirmiyor
hiç düşündünüz mü? Çünkü, daha geniş bir lazer ışını kirli
yüzeylerden veya çiziklerden çabuk etkilenmez ve okuma işlemini
gerçekleştirebilir. CD yüzeyinde çizikler olduğunda bile 0,5
milimetreye kadar olan çiziklerde lazer ışını yansıyabilecek kadar
yer bulabilmekte ve veriyi okuyabilmektedir. Ancak mikrometre
ölçülerinde bir lazer ışını, CD yüzeyine geri yansıyacak olursa
okuyucu kafa bundan etkilenecek ve bu da okuma hatalarına sebep
olacaktır.
CD’de verilerin bulunduğu yüzey, lazer ışınını bir ayna gibi
yansıtmaktadır. Ancak yüzeydeki Pit ve Land’ler sayesinde yansıma
yüzeyi lazeri yönlendirir ve modüle eder. Böylece yansıyan ışın
geri gelirken değişmiş olur. CD sürücüsüne dönen, ışın buradan
tekrar yarı geçirgen aynaya düşer ve buradan bir fotodiyot’a
yönlendirir ve burada gelen ışın, iki farklı gerilimde (1 ya da 0)
elektrik sinyallerine dönüşür ve bilgisayarın anlayabileceği
veriler haline gelir.
CD yazıcılar kuvetli, CD sürücüler zayıf lazerlerle
çalışır.
Dış görünüş itibariyle CD Yazıcıları CD Sürücülerden ayırt etmek
güçtür. İkisinde de CD çekmecesini açmak için bir düğme, ses ayarı
için bir düğme ve birkaç da LED bulunur.
Aradaki ufak farklarsa iç kısımlarında yer alıyor. CD Sürücüler
verileri okuyabilmek için düşük bir güç harcarken, CD yazıcılar
veriyi CD’ye yazabilmek için daha güçlü bir lazere ihtiyaç duyar.
Örneğin Bir CD-R, veriyi yazabilmek için 300 celsius’luk bir ısı
kullanır. CD-RW’ler ise 500 celsius’luk bir ısı kullanır. Bunun 200
celsius’u verinin tekrar silinebilmesi için gereklidir.
CD-RW’ler, CD sürücüler arasındaki en gelişmiş teknoloji olarak dikkat çekiyorlar. Alışılagelmiş CD-ROM’ları okuyabiliyorlar ve CD yazabiliyorlar. Ayrıca yeniden yazılabilir CD’lere veri yazıp silebiliyorlar. CD-R’ler her tip CD’yi okuyabilirken, sadece CD’lere veri yazabiliyor. Yeniden yazılabilir medyalarla başa çıkamıyorlar. Yakın zamana kadar CD-RW’ler CD-R’lerden pahalıydı. Fakat zamanla CD-R’ler silinerek yerlerini CD-RW’lere bırakmaya başladılar.
CD-ROM’lar içeriğinin değiştirilmesine imkan
tanımaz
İçerisinde herhangi bir veri bulunan CD-ROM’ların yüzeyi metalden
oluşur. Çoğunlukla alüminyum veya alüminyum kaplamadan oluşan
CD’ler eğer biraz daha gümüşümsü bir görünüme sahipse, üretici
pirinç kullanmış demektir. Bu işlem CD’ye altını andıran bir
parlaklık veriyor. Metali istenilen mikrometre kalınlığına
getirebilmek için önce CD önce ısıtılır ve sonra preslenir böylece
istenen bilgiler bir daha değiştirilemez bir şekilde saklanır.
Bir kere yazabilen CD-R
Bir kere yazılabilen CD-R’lerde ise veri değiştirilebilir. Burada
veri kısmı “dye” adı verilen organik renkli bir maddeden oluşuyor.
Bu madde CD’nin de rengini belirtiyor. Bu madde çoğunlukla yeşil,
mavi, ya da altın rengindedir. CD yazıcı, veriyi lazer ışınlarıyla
yazıyor ve bu işlem sırasında 300 celsius’luk bir ısıyla ışın
renkli yüzeye düşüyor, bu sayede bu kısımda bir derinleşme
gerçekleşiyor, yani bir Pit oluşuyor. Pit’lerin oluşması Land’lerin
oluşması anlamına da geleceği için böylece veriler CD yüzeyine
yazılmış oluyor.
Tekrar yazabilen CD-RW
Bir kere yazılabilen CD-R’lere göre bu teknoloji CD-RW’lere veriyi
yazıyor ve siliyor. CD-R’de olduğu gibi bunda da metal yansıtıcı
bir yüzey üzerinde renkli bir kısım bulunmakta. Bu yüzeyde de veri
kodlanmış halde saklanıyor. CD-RW’deki renkli kısım iki farklı tipi
bir arada bulundurabiliyor: Kristallin ve Amorph. Kimyacılar
kristalleşmeden katılaşan sıvılara amorph adını veriyorlar.
Örneğin, Cam. Renkli tabakadaki amorph kısımları ışını yansıtmadan
geçirir. Geçen ışık ancak metal kısımdan yansıyarak geri döner.
Kristallin kısımlar ise lazer veriyi okurken yansıtır. Kristallin
ve amorph iki farklı yansıtıcı yüzey oluşturur ve bu sayede dijital
veriler birleştirilir. CD-RW’nin yazılması sırasında yazıcı renkli
yüzeye yoğun lazer ışınları yollamaktadır. Bu esnada ısı 500
celsius’u bulabilir. Bu işlemden hemen sonra renkli madde hemen
soğumakta ve amorph bir duruma gelmektedir.
CD-R’daki gibi CD’yi eski haline döndürmek mümkün. Amorph bölgeler 200 celsiusa kadar tekrar ısıtıldığında daha yavaş soğuyarak kristalleşiyor ve veri siliniyor. Ve CD-RW tekrar yazılmaya el verişli hale geliyor. Bu silme işlemi sırasında CD’nin sarmal kalıbı da yok olmasın diye üreticiler şeffaf olan yüzeye bir de sarmal kalıbı basıyor ve bu sayede tekrar aynı şekilde CD’ye veri yazmak mümkün oluyor.
Kombi aletler ve DVD yazıcılar yolda
Bu arada CD-RW yazabilen ve DVD okuyabilen aletler epeydir piyasada
kolayca bulunabiliyor. DVD’lerin yazılabilmesi ise hala pahalı ve
problemli bir iş. Böyle bir alet için binlerce doları gözden
çıkarmalısınız. Ancak Panasonic yakın zamanda böyle bir DVD
yazıcıyı piyasaya 500 dolar civarında bir fiyata piyasaya
süreceğini bildirdi. Bununla birlikte DVD sürücüler de PC’lerin
standart donanımlarına eklenecek. DVD yazabilen aletlerin şu ana
kadar yaygınlaşmamasının en büyük sebeplerinden biri de büyük
üreticilerin kayıt formatları konusunda anlaşamamaları ve bu konuda
uyumluluk problemlerinin sürmesiydi. Panasonic’in ürettiği çözümü
merakla bekliyoruz.
CD’lerde renk ve performansa dikkat
Çoğu CD 650MB kapasiteye sahiptir. Ancak bu değer günümüz
ihtiyaçları göz önüne alınırsa artık büyük bir kapasite değil. Bazı
diskler 655 hatta 700MB kapasiteye sahip olabilir. Bunların
arasındaki fark sarmalların arasındaki açıklıktır. Üreticiler bu
sarmalların arasındaki boşluğu daraltarak daha fazla sarmalı disk
yüzeyine ekleyebiliyorlar. Yeni mevcut sürücülerin genellikle bu
yeni CD’lerle bir sorunu olmuyor ancak eski sürücüler problem
yaratabilir. CD-RW’lerde ise üzerinde yazan hıza dikkat
etmelisiniz. Yazıcınızı destekleyen hızlardaki CD’leri almalısınız.
Daha ayrıntılı bilgiyi CD’nin paketinin üzerinde bulabilirsiniz.
Ayrıca CD’lerdeki renk farkları da kalitede rol oynar. Mavi ya da
yeşil renkteki CD’ler ucuzdur ancak daha az dayanır (10 sene
kadar). Ayrıca bu CD’lere Audio kayıt ettiğinizde bazı müzik
setleri bunları okumakta zorlanabilir. Bu yüzden biraz daha pahalı
olan ancak daha fazla dayanan (100 sene kadar) yeşil sarı parlayan
altın rengindeki CD’leri tercih edebilirsiniz.