Bisikletler Nasıl Dengede Duruyor? Bildikleriniz Doğru Olmayabilir...
Bir bisikletin dengede kalması nasıl gerçekleşiyor? Eğer cevabı bildiğinizi düşünüyorsanız, bir kere daha düşünmeniz gerekecek...
Bisikletleri gizemli bulanlar olduğu kesin. İlk bisiklet 200
yıldan fazla bir süre önce icat edildi ve o zamandan beri çoğumuz
bisiklet sürmeyi denedik. Yine de, tam olarak nasıl çalıştıkları,
nasıl dengede durdukları hala açık bir araştırma alanı olarak
karşımızda duruyor. Ve aslında, bisikletin dik durabilmesi için
sıklıkla yapılan açıklamalardan biri doğru değil. Neyse ki,
Derek Muller'in Veritasium YouTube kanalı bu
konuda harika bir açıklama yapıyor.
Genellikle, tekerleklerin dönüşü sayesinde bir bisikletin dik durduğu düşünülüyor. Bu dönüş jiroskopik bir etki yaratıyor. Topaç nasıl dik duruyorsa, bisikletlerin de benzer bir şekilde dik durduğu düşünülse de, bu doğru değil. Araştırmacılar, bunun doğru olmadığını gösteren jiroskopik etkisi olmayan bir bisiklet bile yaptılar.
Muller tarafından yayınlanan videoda, direksiyonunu kilitleyen ve sadece bir yöne dönmeye izin veren veya dönmesini tamamen engelleyen özel bir bisiklet kullanılıyor. Ve görünene göre bu özel sistem, bisikletin üzerinde birkaç saniyeden fazla durmayı imkansız hale getiriyor. Bunun nedeni, direksiyonun bisikleti dengelemek için çok önemli bir yere sahip olması. Videoda belirtilene göre sürücüler, bisikleti dik tutan küçük direksiyon hareketleri ve gövde ayarlamalarını içgüdüsel olarak yapıyor.
Ancak binici-bisiklet sisteminin kütle merkezini kontrol etmek
önemli olmakla birlikte, bunun zorunlu olmadığı da
belirtiliyor.
Videoda Muller, bir bisikletin ayakta kalması için bir sürücünün aslında gerekli olmadığını da gösteriyor. Videoda görüldüğü üzere bisikletler, kendilerini yönlendirmek için dahili mekanizmalara sahip. Bir bisikletin direksiyonunun ve ilerleme şeklinin birleşmesi arasındaki etkileşimler bisikleti ayakta tutuyor.