Bir türlü ölemeyen Flash'ın kısa hikayesi!

Web'in bir dönem önceki itici gücü Flash'ı muhtemelen çoklu ortam içeriğini göstermeye yönelik bir platform olarak tanıyorsunuz. Uzun ve sıkıntılı bir ölüm yaşayan Flash'ın doğuşu, aslında 1990'lara ve FutureWave Software adında bir şirkete dayanıyor. Bu şirketin Smart Sketch adlı yazılımı, Windows ve OS X'te vektör çizimleri yapmak üzere kullanılıyordu, ancak pek tutmamıştı.

FutureWave bir dönem sonra birçok popüler üretkenlik programının sahibi Macromedia tarafından satın alındı, ardından SmartSketch'in çekirdeğini oluşturan parçalardan FutureSplash Animator'ün adı Macromedia Flash 1.0 olarak değiştirildi. Flash 1.0, grafik ve animasyon editörü olarak iki parçadan oluşuyordu.

Flash'ın büyümesi

1996 ve 2005 arasında ünlenen yazılım, Adobe'un 2005'te Macromedia'yı satın alınmasıyla kendini buldu. Adobe, yıllar içinde Flash'ı geliştirerek onu web tabanlı bir video, müzik, oyun ve çok daha fazlasını sunan bir platform haline getirdi.

Jobs'un laneti

Apple CEO'su Steve Jobs'un Haziran 2007'de sahneye çıkarak tanıttığı ilk iPhone, Android ve Windows Mobile'lı telefonların aksine Flash'ı desteklemiyordu. Jobs daha sonra, 2010 yılındaki "Flash hakkında düşünceler" adlı ünlü bir yazışmasında Flash'ın özel yapısının pil ömrünü olumsuz etkilemesinden ve Flash'ın güvenlik zafiyetlerinden bahsetti. Mobil çağında yarışı HTML5 gibi yeni açık standartların kazanacağını söyleyen Jobs, Adobe'a HTML5 araçları oluşturmayı ve Apple'ı geçmişi geçmişte bıraktığından dolayı daha az eleştirmeyi tavsiye etti.

Google da aynı tarafta

Flash'a uzun süre şüpheyle yaklaşan Google, onun karşısında Apple'dan yana taraf aldı ve 2015'te YouTube videolarını HTML5 üzerinden sunmaya başladı. Firma, Flash'ı HTML5'e dönüştüren Swiffy adında bir araç da yayınladı. Geçen sene kullanıma sunulan bu araç, Google tarafından yakın zamanda yayından kaldırıldı. Firma, bir blog gönderisinde yaptığı açıklamada Flash'ı kullananların sayısının artık çok az olduğunu, bu yüzden dosyaları dönüştürmeye gerek kalmadığını söyledi.

Apple ise yakın bir zamanda yaptığı duyuruyla Safari'nin macOS Sierra ile gelecek sürümünün Flash'ı varsayılan olarak devre dışı bırakacağını söyledi. Google, Chrome'da benzer bir yaklaşım sergilerken Microsoft da yeni Edge tarayıcıyla Flash'ın ölümünü hızlandırdı.

Mobil oyunlar

Bugünkü Angry Birds, Farmville, AdvertureQuest gibi birçok mobil oyun, Flash'ı temel alıyor, dolayısıyla Flash, hala önemini yitirmiş değil. Dahası Facebook'ta oyun oynamak, video izlemek ve fazlası, elbette Flash sayesinde mümkün olmuştu.

Flash'ın sonu

Bununla birlikte masaüstü PC'ler için tasarlanan Flash oyunları, Steve Jobs'un da dediği gibi dokunmatik ekranlar ve parmaklarla uyumlu değildiler. Bu nedenle Flash web sitelerinin, uygulamalarının ve oyunların mobil için baştan yazılması gerekiyordu.

Ölüm süreci oldukça uzun süren Flash, halen bizi terk etmiş değil. Ancak bir zamanların müthiş platformu, gelecekte yerini her yerde kullanılabilen HTML5 tabanlı internete bırakacak.