Ve uzaydan geldi, helikopterle özel odaya götürüldü: Yaşamın sırlarını aydınlatabilir

NASA'nın Osiris-Rex uzay aracı yaklaşık 3 yıl önce bir asteroitten aldığı toz örnekleriyle bugün Dünya atmosferine girdi. Uzay aracının serbest bıraktığı kapsül, asteroit Bennu'nun yüzeyinden 2020'de toplanan kaya ve toz parçalarını dünyaya getirdi. Bennu asterodinden getirilen materyaller bilim insanlarına yaşamın nasıl başladığına, Güneş'in ve gezegenlerin yaklaşık 4,5 milyar yıl önce oluştuğu zamana dair ipuçları verebilir.

-NASA'nın OSIRIS-REX uzay aracı bugün Bennu asteroitinden gelen materyalle birlikte dünya atmosferine girdi. Uzay aracı vardığında Bennu'nun parçalarını içeren kapsülü Dünya atmosferine bıraktı. Numune atmosfere girdikten sonra paraşütle Savunma Bakanlığı'nın Utah Test ve Eğitim Alanına indi.

TEMİZ ODAYA GÖTÜRÜLDÜ

-100 kiloluk kapsül bir sandığa konuldu, ardından teflon tabakalara sarıldı. Sandık helikopterle alınarak temiz odaya götürüldü.

-Görevin bir amacı Dünya'daki (veya muhtemelen güneş sisteminin başka yerlerindeki) yaşamın kökeni için önemli olabilecek molekülleri aramak. Bu bileşiklerin çoğu Dünya çevresinde bol miktarda bulunuyor. Bu nedenle Dünya'daki moleküller ile uzaydaki moleküller arasında daha kolay ayrım yapmak için numunenin kirlenmemesi önemli.

-Kapsül ve içindekiler daha sonra NASA'nın Houston'daki Johnson Uzay Merkezi'ne nakledilmek üzere hazırlanacak. Johnson'daki bilim insanları numuneyle ilgilenecek, onu saklayacak ve OSIRIS-REx bilim ekibine ve dünya çapındaki diğer bilim insanlarına dağıtacak. Numunenin büyük bir kısmı talep üzerine gelecek nesillere sunulacak.

NUMUNELER NELER SÖYLEYEBİLİR?

Misyonun baş araştırmacısı Profesör Dante Lauretta, "Asteroit Bennu'dan 250 gramlık numuneyi Dünya'ya getirdiğimizde, gezegenimizden önce var olan malzemeye, hatta belki de Güneş Sistemimizden önce var olan bazı taneciklere bakıyor olacağız. Başlangıcımızla ilgili ipuçlarını bir araya getirmeye çalışıyoruz. Dünya nasıl oluştu ve neden yaşanabilir bir dünya haline geldi? Okyanuslar suyunu nereden aldı; atmosferimizdeki hava nereden geldi; ve en önemlisi, Dünya'daki tüm yaşamı oluşturan organik moleküllerin kaynağı nedir?" demişti.

BENNU HAKKINDA: BİR ZAMAN KAPSÜLÜ OLABİLİR Mİ?

Bennu 500 metre genişliğinde bir asteroit. NASA'nın OSIRIS-REx'i de Dünya'ya bir asteroit örneği gönderen ilk ABD misyonu oldu. 8 Eylül 2016'da fırlatılan OSIRIS-REx uzay aracı, 20 Ekim 2020'de Bennu asteroitinin yüzeyinden tahminen 250 gram kaya ve toz topladı. 10 Mayıs 2021'de örnekle Dünya'ya dönüş yolculuğuna başladı. NASA'ya göre Bennu'dan gelen bu materyal, güneş sistemimizin ilk günlerinden kalma bir zaman kapsülü görevi görüyor ve yaşamın kökenleri; asteroitlerin doğası hakkındaki büyük soruları yanıtlamamıza yardımcı olabilir.

Bennu neyden yapılmış?

Bilim adamları, Bennu'nun 1 ila 2 milyar yıl önce meydana gelen büyük bir çarpışmanın ardından asteroit kuşağındaki daha büyük bir asteroitin parçalarından oluştuğunu tahmin ediyor. Bir “moloz yığını” asteroiti olarak kabul edilen Bennu, gevşek bir şekilde bir araya gelmiş kayaların bir karışımı. Asteroit organik moleküller açısından nispeten zengin. Bilim insanları "Dünya, bildiğimiz şekliyle yaşamın iki temel bileşeni olan bol miktarda organik moleküle ve sıvı suya nasıl sahip oldu" sorusuna yanıt arıyor ve Bennu gibi asteroitlerin bu maddeleri milyarlarca yıl önce Dünya'ya çarparak taşımış olabileceğini söylüyor.

NASA neden Bennu'yu incelemeye karar verdi?

NASA'ya göre asteroit, Dünya'da bulabileceğimiz hiçbir kayaya benzemeyen, güneş sisteminin çalkantılı oluşumunun bir kalıntısı. NASA, "Gezegenimizde hava koşulları, erozyon ve levha tektoniği Dünya'nın oluşumuna dair kanıtları yok etti. Böylece, Bennu'nun kayaları bize kendi tarihimize, dünyanın ilk oluştuğu döneme dair dair bir fikir veriyor" diyor. Bennu bilinen tüm yaşamı oluşturan organik bileşikler açısından zengin. Bilim insanları erken dönem hakkında daha fazla şey öğrenmek istiyor ve iyi korunmuş bir asteroit örneğinin yardımcı olabileceğini düşünüyor. Bennu Dünya'nın yörüngesini geçiyor, bu nedenle Bennu'ya bir uzay aracı göndermek ve geri dönmek nispeten daha hızlıydı.

Bennu bir gün dünyaya çarpabilir mi?

NASA, "Bennu'nun 2100'lerin ortalarına kadar Dünya'ya çarpma şansı yok. Bundan sonra, en az 2300 yılına kadar bu şans çok zayıf; 1.750'de 1 veya yüzde onda birinden daha az. Uzak gelecekte, Bennu potansiyel olarak Dünya'ya, hatta Venüs'e çarpabilir, ancak bu tahmin edilemez. Aslında Bennu gibi asteroitlerin gelecekteki hareketlerini doğru bir şekilde tahmin edebilmek, misyonun bilimsel hedeflerinden biri" diyor.