Bataklıklar, gerçekten de filmlerde gördüğümüz kadar ölümcül mü?
Eğer 1980'lerde ve 90'larda büyüdüyseniz, bataklıklardan korkma ihtimaliniz yüksek. Zira bataklığa saplanarak ölmek, her zaman düşük bütçeli filmlerin en favori sahnelerinden biri oldu ve hafızamızda yer edindi. Peki bu gördüğümüz sahneler ne kadar gerçekçi? Bataklık gerçekten bu kadar tehlikeli mi?
Hepimiz mutlaka bir filmde tanık olmuşuzdur. Birisi bataklığa saplanmıştır ve etrafındakilerden yardım ister; ama çırpındıkça daha fazla batar ve sonunda tümüyle bataklığa gömülür.
Bataklıklar, savaş sonrası aksiyon dolu filmlerin patladığı dönemde Hollywood yapımlarının yaygın bir klişesi haline geldi. Slate'e göre, 1960'lardaki filmlerin yaklaşık yüzde 3'ünde çamur veya bataklıkta batan bir karakter yer alıyordu. Muhtemelen bataklıklarla en ünlü karşılaşma 1962 yapımı Arabistanlı Lawrence klasiği ile olmuştur.
Bu klişe 1980'lere kadar tuhaf bir şekilde yaygın olmaya devam etti ve kabaca her 75 yeni filmden birinde görüldü. The Princess Bride ve The NeverEnding Story gibi filmlerin yanı sıra Transformers ve GI Joe gibi çizgi filmlerde de sayısız kez karşımıza çıktı.
Peki ama bir insanın bataklığa batması bu kadar kolay mı? İşin doğrusu bir insanın bataklığa tamamen batması son derecede zor. Hollandalı bilim insanları tarafından 2005 yılında Nature dergisinde yayınlanan bir deney, insanların bataklığın yaklaşık yarısı kadar yoğunluğa sahip olduğunu, yani çırpınmadıkları ve kendilerini gömmedikleri sürece teknik olarak batmayacaklarını ortaya koydu. Hayatta kalmak için en önemli tavsiye ise sırt çantası gibi üzerinizde bulunan her türlü eşyadan kurtulmanız. Bataklıkla ilgili ölümcül olayların çoğu, insanların toprağa saplanıp kalması ve dehidrasyon, hipotermi veya gelgit nedeniyle boğulma gibi diğer faktörlere yenik düşmesiyle meydana geliyor.
Şimdi, eğer bir gün kendinizi bataklığa saplanmış halde bulursanız, bu durumdan kurtulmanızı sağlayabilecek birkaç püf noktası var. İlk ve en önemlisi, panik yapmamanız lazım. Çırpınmak veya kendinizi çıkarmaya çalışmak muhtemelen vücudunuzun daha da batmasına neden olacaktır ki bu pek hoş bir durum değil.
Öte yandan, mantığa aykırı gibi görünse de ağırlığınızı daha eşit bir şekilde yaymak için geriye yaslanmanız ve uzanmanız tavsiye ediliyor. Bu, teorik olarak yüzeyde kalmanıza ve batmamanıza yardımcı olacak bir hamle. Yapabileceğiniz en akıllıca şey mümkün olduğunca çabuk şekilde yardım bulmak. Bu yüzden hızlı ve sakin hareket etmek şart.