Uzayda bir ilk daha: İlk kez aynı yörüngeyi paylaşan iki gezegen keşfedildi

Eski ve yeni pek çok komplo teorisi, Güneş’in arka tarafında Dünya ile aynı yörüngeyi paylaşan bir gezegen hakkında hayaller kuruyor. Bunun doğru olmadığını biliyor olsak da, gezegenlerin yörüngelerinin çalışma biçimi, birden fazla gök cisminin belirli koşullar altında aynı yörüngeyi paylaşmasına imkan tanıyor. Şimdi, gökbilimciler başka bir güneş sisteminde ilk örneği buldular.

PDS 70 yıldız sistemi çok genç ve PDS 70b ve PDS 70c olarak adlandırılan iki gezegeni olduğunu kesinlikle biliyoruz. 400 ışıkyılı uzaklıkta bulunan gezegenlerin her ikisinin de Jüpiter gibi gaz devleri olduğuna inanılıyor. Gökbilimciler, PDS 70b ile aynı yörüngede, oluşmakta olan bir gezegenin olası bir göstergesi veya halihazırda oluşmuş bir gezegenin artıkları olan büyük bir enkaz bulutu keşfettiler.

Madrid’deki Astrobiyoloji Merkezi'nde öğrenci olan baş yazar Olga Balsalobre-Ruza yaptığı açıklamada “Yirmi yıl önce teoride, benzer kütleye sahip gezegen çiftlerinin, Truva ya da eş yörüngeli gezegenler olarak adlandırılan yıldızlarının etrafında aynı yörüngeyi paylaşabilecekleri tahmin ediliyordu. İlk kez bu fikri destekleyen bir kanıt bulduk” dedi.

Truva asteroitleri, bir gezegenle aynı yörüngede bulunan kayalık cisimlerdir. Jüpiter, biri gaz devinden önce ve diğeri onu takip eden iki gruba ayrılmış 4800’den fazla Truva asteroidine sahipken, Dünya’da da iki tane bulunuyor. Jüpiter, aynı yörüngede gezegenin 60 derece önünde ve arkasında L4 ve L5’te yer alıyor. PDS 70 sistemindeki enkaz bulutu da bu Truva bölgelerinden birinde ve gökbilimciler, bu yörünge konfigürasyonunda Ay’ın iki katı büyüklüğünde bir nesnenin oluştuğu bir tür ekzotruva durumu gözlemlediklerine inanıyorlar.

Astrobiyoloji Merkezi'nde kıdemli bir araştırmacı olan eş-yazar Jorge Lillo-Box, "Ekzotruva [Güneş Sistemi dışındaki Truva gezegenleri] şimdiye kadar tek boynuzlu atlar gibiydi: teoriler var olmalarına imkan tanıyordu, ancak hiç kimse onları tespit edememişti” diye ekledi.

Bu sistemde iki potansiyel nesnenin kütleleri çok farklı gibi gözüküyor ve yörüngelerinin yaklaşık olarak Uranüs ve Güneş arasındaki mesafe kadar olduğu düşünülüyor. Ancak, yıldızlarına daha yakın yörüngede dönen daha küçük gezegenlerin var olması, orada ne tür gezegenlerin (ve belki de yaşam formlarının) var olabileceğine dair yepyeni bir olasılık yelpazesi açabilir.

Balsalobre-Ruza “Yılın süresini ve yaşanabilirlik koşullarını paylaşan iki dünyayı kim hayal edebilir? Çalışmamız, bu tür bir dünyanın var olabileceğinin ilk kanıtı” diye açıklıyor ve devam ediyor: “Jüpiter örneğinde olduğu gibi bir gezegenin yörüngesini binlerce asteroitle paylaşabileceğini hayal edebiliyoruz, ancak gezegenlerin aynı yörüngeyi paylaşabilmesi benim için akıllara durgunluk verici bir şey.”

Doğrulanırsa, bu, iki gezegenin aynı yörüngeyi paylaşabileceğine dair şimdiye kadarki en güçlü kanıt olacak. Ancak incelemelerin henüz erken aşamalarında bulunuyoruz. Aday ötegezegen, Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Düzeninden (ALMA) alınan arşiv verilerinde keşfedildi ve geçmiş ve gelecek gözlemlerde daha fazlası bulunabilir.

Çalışma Astronomy & Astrophysics’te yayınlandı.