Arttırılmış gerçekliğe ne oldu?

Yeni bir teknoloji, ne kadar ilginç olursa olsun ilk çıktığında tutunmayı başaramayabiliyor. 1980'lerde akıllı saatler, 90'larda VR teknolojisi, 2000'lerin başlarında ise tablet bilgisayarlar, piyasada tutunmayı başaramayıp unutulmuşlardı. Ama şimdi hepsi geri döndü. Bir Android Wear, bir Oculus Rift ve bir iPad olarak karşımızda duruyorlar.

Peki Augmented Reality (AR, arttırılmış gerçeklik) de dirilecek mi?

Arttırılmış gerçeklik, gerçek dünyanın içine bilgisayar ürünü "şeyleri" yerleştirme teknolojisine deniyor. Örnek olarak bu, gerçek odanıza hangi eşyanın yakışacağını görmek için sanal eşya yerleştirmek, yeni tanıdığınız biri hakkında bilgileri görmek, veya pis bir yüzey için hijyen uyarısı görmek şeklinde olabilir.

Tüm bu özellikler oldukça heyecan verici. 2009 yılında arttırılmış gerçeklik beklentileri, her kesimden insanı heyecana sürüklemişti. AdWeek haber sitesi, 2010 yılının Arttırılmış Gerçeklik Yılı olacağını yazdı, Time ise 2010 yılının 10 teknoloji trendi arasına arttırılmış gerçekliği dördüncü sırada gösterdi.

Dört sene geçti ama...

Tüm bunların üzerinden dört sene geçti ve AR teknolojisi hiç de sanıldığı gibi dünyayı kuşatamadı. Neredeyse hiçbirimiz, bir AR dükkanında sanal kıyafetler denemedik, baktığımız insan hakkında bilgi edinmedik, ya da gördüğümüz bir yazıyı otomatik tercümeyle okumadık.

AR uygulamaları

Aslında Ikea'nın sanal eşya uygulaması gibi bazı ilginç uygulamalar ortaya çıkmıştı. Bu uygulama ile odanızda eşyaların nasıl duracağını görebiliyordunuz. Çocuklar için olan iDinosaur ve JK Rowling/Sony Wonderbook gibi AR kitap ve oyun uygulamaları da eğlenceliydi. Ama sadece bunlarla, o hayalini kurduğumuz arttırılmış gerçeklik dünyasından çok uzaktık.

Peki ne oldu da arttırılmış gerçeklik öylece olduğu yerde kaldı? 2009 yılından beri AR endüstrisinde çalışan Augmented Planet'ten Lester Madden'ın bu konuda söylediklerine bir bakalım.

Lester Madden ne diyor?

Microsoft, Skype, Symbian ve Nokia'da anahtar rollere sahip olan ve uzun süredir mobil teknolojiyle de uğraşan Lester Madden, AR'ın potansiyeli konusunda heyecanlı, ama bu güne kadarki sürece de bakarak gerçekçi düşünüyor. Madden'a göre bu teknoloji çok erken ortaya sürülüp reklamı yapıldı. Ama tüm yeni teknolojilerin bu kaderle karşılaştığını da inkar etmiyor.

Yapımcılar dahil herkesin fazla heyecan yapıp, AR'ın amacından ziyade sadece ilginçliğinden dolayı ilgi görmesi, Madden'e göre önemli bir başarısızlık sebebi. Aynı sebepten dolayı gerçekten işe yarar bir AR uygulaması da hiçbir zaman göremedik.

Şimdi ise yeni nesil teknolojiler, AR'ı gerçek anlamıyla hayatımızın içine getirmeye yetecek gibi görünüyor. Bu yeni nesil teknolojilerin başında Google Glass geliyor. Tabii AR ile VR (virtual reality, sanal gerçeklik) birlikte de çalışabilir. Oculus Rift, Project Morpheus veya Microsoft'un cihazını giyerek yaşayacağımız oyun tecrübelerini hayal etmek zor değil.

Yine de temkinli yaklaşmakta fayda var. Çünkü Kinect de gerçekten iyi bir AR potansiyeline sahipti ama yapabildikleri dans oyunları ve Rabbids ile sınırlı kaldı.

AR'ın geleceği

Beklediğimiz cihazların teknolojilerine bakınca, en dikkat çekicisi tahmin edeceğiniz gibi Google Glass. AR konusundaki yetenekleri fazla abartılmıyor ve AR uzmanları tarafından ciddiye alınıyor.

Wikitude, Layar ve Metaio gibi arttırılmış gerçeklik teknolojisinin uzun süredir destekçisi olan firmalar, Glass'a yakından ilgi duyuyor.

Madden'ın söylediğine göre, ilk nesil giyilebilir AR cihazlar yine aynı sorunlarla karşılaşacak ve kolaylıktan çok sorun getirebilecek. Ne 2014 senesinde ne de 2015'de, henüz cyborg olamayacağız.

Bir gün her şey değişecek

Madden'a göre AR'ın bir standart haline gelmesi için, herkesin ihtiyacı olan ve hayatının içinde yeri olan bir uygulamaya sahip olması lazım. Öyle bir şey olmalı ki, anneler babalar dahil herkes için, AR gözlüğü takmak, telefonu eline almak kadar normal bir hale gelsin. Sadece ilginç bir konsept olduğu için dikkat çekerek, AR'ın hayatımızın içine işlemesi mümkün değil.