"Artık saniyeler" yaşattıkları sorunlar nedeniyle artık yok!

Artık saniyeler, son anlarını yaşıyor olabilir. Küresel bir grup bilim insanı ve hükümet yetkilileri, 2035 yılına kadar gerçekleşmesi planlanan bir değişiklikle, bu küçük zaman ayarlama yönteminden vazgeçmek için oy kullandı ve neredeyse tam bir oybirliğine ulaşıldı.

Artık saniyeler 1972'den beri kullanılıyor ve son 50 yılda teknoloji endüstrisi için büyük baş ağrılarına neden oldu. Şimdi, Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu, Mark Zuckerberg gibi pek çok isimle, uygulamanın sona erme zamanının geldiği konusunda resmen anlaştı. Büro'nun 27. toplantısında alınan bir kararla, zaman takibi kurumu, gezegenimizin gerçek konumu ile saatteki sayı arasındaki küçük tutarsızlıkları yönetmenin yeni bir yolunu bulmayı seçti.

Zaman kaçınılmaz olarak ileriye doğru ilerlerken hem Dünya hem de saat kolları dönüyor olsa da, bu ilerleyişler birbiriyle tam olarak senkronize değil. Hatta zaman takibi konusunda saatlerimiz gezegenimizden daha kararlıdır. Dünyanın dönüşü, gelgitlerin neden olduğu sürtünmeden kaynaklanan hafif kaymalar ve yalpalamalar veya uzayda hareket ederken dalgalanan asimetrisi gibi olaylarla rastgele tuhaflıklar yaşayabiliyor. Bu durum, genel olarak, bir atomik saatle ölçülenlerden çok az bir miktar daha uzun günler ve yıllara sebep oluyor. Ve 1972'den bu yana, artık saniyelerin biraz gelişigüzel uygulanmasıyla, yani resmi saatte atlanan saniyelerle bu farkı gidermekteydi. Başlangıçta on artık saniye eklendi ve artık saniyelerin ilk kullanılmasından bu yana geçen 50 yıl içinde, en sonuncusu 2016'da olmak üzere zamana toplam 27 artık saniye daha eklendi.

Teknoloji şirketleri hemen her seferinde bu saniyelerden nefret etti. Değişikliği yönetmek için koordineli bir sistem bulunmuyor ve bu yüzden, genellikle tutarlı bir şekilde ileriye doğru hareket eden bir zaman varsayımı altında yazılan kodlar sorun yaşayabiliyor. Ve artık saniyeler ortalama bir kişi için temelde fark edilemez olsa da, küçük, düzensiz zaman sıçramaları, zamanın takibine dayanan sistemlerde büyük çevrimiçi kesintileri tetikleme kapasitesine sahip. Örneğin 2012'de Reddit, artık saniye nedeniyle yaklaşık 40 dakika süren bir çöküş yaşadı. Cloudflare, 2017'de de benzer sorunlar bildirdi. Meta, bu yılın başlarında resmi şirket blogunda artık saniyelere karşı bir inceleme yayınladı.

Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu yeni kabul edilen kararında, "Sonuç olarak artık saniyelerin getirilmesi, Küresel Navigasyon Uydu Sistemleri (GNSS'ler), telekomünikasyon ve enerji iletim sistemleri dahil olmak üzere kritik dijital altyapıda ciddi arızalara neden olma riski taşıyan süreksizlikler yaratıyor" denildi. Hükümetler arası kuruluş ayrıca kararını dijital ağlar arasındaki koordinasyon eksikliğine, artık saniyelerin neden olduğu genel kafa karışıklığına ve Dünya'nın dönüşünün hızlanmasına da bağladı.

Son yıllarda, hızlanan bir gezegeni hesaba katmak için ileri yerine geri atladığımız bir "negatif artık saniye" olasılığı giderek daha fazla düşünülmeye başlandı. Ancak büro, negatif bir artık saniye ile başa çıkmanın internet için daha da zor olabileceğini ve sonuçlarının hiçbir zaman öngörülmediğini veya test edilmediğini belirtti. Bunun yerine, küresel zaman işleyişi organizasyonu önümüzdeki 13 yıl içerisinde farklı bir çözüm bulmayı ve Eşgüdümlü Evrensel Zamanın en az önümüzdeki 100 yıl boyunca kesintisiz devam etmesini seçti. Önümüzdeki 13 yıl içerisinde bulunacak yeni çözümün ardından geçecek 100 yıl sonrasında ne olacağına ise gelecekteki insanların karar vermesi gerekecek.